Doküman - asmmmo

tas›na da tabi olmamaktad›rlar.Ülkemiz ile di¤er ülkeler aras›ndaimzalanan 22 ayr› sosyal güvenliksözleflmesi vard›r 1 .‹sviçre ve ‹ngiltere ile yapt›¤›m›zsosyal güvenlik anlaflmalar›, di¤ersözleflmelerden farkl›d›r. ‹sviçre ileimzalanan Sosyal GüvenlikSözleflmesinin 5 inci, ‹ngiltere ileimzalanan Sosyal Güvenlik Anlaflmas›n›nise 4 üncü maddesinegöre, bu ülke vatandafllar› müracaattabulunmad›kça Türkiye’dekiçal›flmalar›nda Türk mevzuat› tatbikolunmayacakt›r. Ancak müracaatlar›olmasa bile iflsizlik sigortas›kapsam›ndad›rlar. Müracaatlar›halinde uzun vadeli sigorta kollar›natabi olurlar.5754 say›l› Kanunun yürürlük tarihinden(01.10.2008) önce iflsizliksigortas› hükümleri karfl›l›kl›l›kprensibine göre sosyal güvenliksözleflmesi imzalanan ülke uyru-¤unda olanlar iflçiler için uygulanmaktayd›.17.04.2008 tarih ve 5754 say›l›Kanunun 90 ›nc› maddesiyle iflsizliksigortas› kapsam›yla ilgilidüzenleme de¤ifltirilmifl, iflsizliksigortas›n›n 5510 say›l› Kanunun 4üncü maddesinin birinci f›kras›n›n(a) bendinde say›lan sigortal›lar›da kapsad›¤› ifade edilmifltir. 5510say›l› Kanunun 4-1(a) bendinde“mütekabiliyet esas›na dayal›olarak uluslararas› sosyalgüvenlik sözleflmesi yap›lm›flülke uyru-¤unda olanlar hariç 2olmak üzere, yabanc› uyruklukiflilerden hizmet akdi ileçal›flanlar, hükmü yer almaktad›r.Geçerli düzenlemeye göre, yabanc›,uyruksuz, uyruklu, göçmenlerve s›¤›nmac› kifliler ile uluslararas› sosyal güvenlik sözleflmesiimzalanm›fl ülke sigortal›lar›ndan,sözleflmede belirlenen istisna hallerid›fl›nda çal›flmalar›n› hizmetakdine tabi sürdürenler iflsizlik sigortas›kapsam›ndad›r. Di¤er birifadeyle 01.10.2008 tarihindenönce iflsizlik sigortas› kapsam›ndaolanlara, di¤er yabanc›lar, uyruksuzolanlar, göçmenler ves›¤›nmac›lar dahil edilmifltir.Buna göre, ülkesi ile ülkemizaras›nda sosyal güvenlik sözleflmesibulunan ve ülkesindeki T.C.vatandafl› iflçilere iflsizlik sigortas›uygulayan ülkelerin uyru¤undabulunup ülkemizde iflçi olarakçal›flanlardan (sözleflmede belirtilenistisna hallerine girmeyecekflekilde ve nitelikte olanlardan),yabanc› firma ad›na ve hesab›naülkemizde çal›flmayan yabanc›lardan,di¤er yabanc›lar, uyruksuzolanlar, göçmenler ve s›¤›nmac›-lardan çal›flmalar›n› hizmet akdinetabi sürdürenler iflsizlik sigortas›kapsam›ndad›rlar.Yabanc› ‹flçinin Yabanc› FirmaAd›na ve Hesab›na Türkiye’deÇal›flmas›:5510 say›l› Kanunun 6 nc› maddesinin(e) bendine göre, yabanc›bir ülkede kurulu herhangi bir kurulufltaraf›ndan ve o kurulufl ad›nave hesab›na Türkiye’ye bir ifl içingönderilen ve yabanc› ülkedesosyal sigortaya tabi oldu¤unu belgeleyenkifliler sigortal› say›lmamakta,dolay›s›yla iflsizlik sigortas›kapsam›nda bulunmamaktad›rlar.Çal›flan yabanc›, Türkiye’ye çal›flt›¤›firma ad›na geçici görevliolarak gönderilmektedir. Yabanc›bir firma ad›na ve hesab›na oyabanc› firman›n Türkiye’dekiifllerinde veya bir Türk firmas›ndaçal›flmak üzere gönderilmifl bulunanyabanc› iflçi, ülkesinde sigortal›oldu¤unu bildirdi¤i takdirdeiflsizlik sigortas› primi ödenmeyecektir.Ülkemiz ile ülkesi aras›nda sosyalgüvenlik sözleflmesi olan ülkelerdengönderilen bu nitelikteki kimseleriçin düzenlenecek belgelerinörnekleri sözleflmelerde belirtilmifltir.Örne¤in Almanya’danülkemize bu nitelikte istihdamedilmek üzere gönderilen iflçi içinAlman mercilerinin düzenleyece¤ibelgeler TA-1 ve TA-11, ülkemizdenF. Almanya’ya firmas› ad›nageçici olarak gönderilen iflçi içindüzenlenecek belgeler ise AT-1ve AT -11’ olarak adland›r›lan belgelerdir.Ülkemiz ile aras›nda sosyal güvenliksözleflmesi olmayan ülkelerdekifirmalar ad›na gönderilen iflçileriçin ise belgelerin ilgili ülkeninyetkili sigorta makamlar›ndanal›narak konsolosluklar›m›za onaylatt›r›lmas›gerekmektedir.Sosyal Güvenlik Sözleflmesi‹mzalanmam›fl Ülkelerde ‹flÜstlenen ‹flverenlerinYanlar›nda Çal›flt›rd›klar›Türk ‹flçileri5510 say›l› Kanunun 5 inci maddesinin(g) bendi ile 01/10/2008tarihinden sonra Ülkemiz ile uluslararas›sosyal güvenlik sözleflmesibulunmayan ülkelerde iflüstlenen iflverenlerce yurt d›fl›ndakiiflyerlerinde çal›flt›r›lmaküzere götürülen Türk iflçilerihakk›nda k›sa vadeli sigorta kollar›ile genel sa¤l›k sigortas› 3 uygulanmakta,iflsizlik sigortas› hükümleriuygulanmamaktad›r.Yurtd›fl›na sigortal› götürecekiflverene ait iflyerinin, Türk kanunlar›nagöre kurulu ve tescilli olmas›gerekmektedir. ‹flverenin durumudilekçeyle Sosyal GüvenlikKurumuna bildirmesi, dilekçeekine, iflin al›nd›¤›n› belgeleyensözleflme örne¤i ile ilgili ülkedekiTürkiye Cumhuriyeti D›flTemsilcili¤i yaz›s› veya D›fl TicaretMüsteflarl›¤›’nca düzenlenecekbelge eklemesi gerekmektedir.Libya’da Çal›flma:Libya ile imzalanan SosyalGüvenlik Sözleflmesi ile busözleflmenin uygulanmas›na dair‹dari Anlaflma uyar›nca Libya’da iflyapmakta olan Türk iflverenlerinyan›nda çal›flan daimi Türk iflçileri5510 say›l› Kanun kapsam›ndad›r.Sosyal Güvenlik Sözleflmesi ve‹dari Anlaflma hükümlerine göre,Libya’da ifl yapan Türk iflverenlerinyan›nda çal›flan daimiiflçiler için iflsizlik sigortas›primi ödenmesi gerekmektedir.Yine, söz konusu Sosyal GüvenlikSözleflmesi ve ‹dari Anlaflmahükümlerine istinaden Türkiye’deifl yapmakta olan Libyal› iflverenlerinyan›nda çal›-flan Libyal› daimiiflçiler iflsizlik sigortas› kapsam›ndabulunmamaktad›r.BÜLTEN • MAYIS - HAZ‹RAN 2009SOSYAL GÜVENL‹K • 59