T.C. DANIfiTAY DOKUZUNCU DA‹REEsas No : 2007/6016 ‹lgili Kanun MaddeKarar No: 2008/3170 3065 1Karar Tarihi: 17.06.2008DANIfiTAYÖzeti: Kamu kurumu niteli¤indekimeslek odas›n›n çeflitli firma veflah›slar›n talebi üzerine bedelimukabilinde topraklama testi verapor düzenledi¤i, bu hizmetlerkarfl›l›¤›nda makbuz mukabili belirlibir bedel al›nd›¤› ve bu faaliyetinicras›na iliflkin giderleri bulundu¤uanlafl›lm›fl olup, devaml›l›k arzedenve ticari nitelikteki bu faaliyetinKatma De¤er Vergisine tabi olmas›gerekti¤i Hk.Temyiz ‹steminde Bulunan:.....….Vergi Dairesi Müdürlü¤üKarfl› Taraf:............ Odas›‹stemin Özeti:Davac› Odan›nhesap ve ifllemlerinin incelenmesisonucunda düzenlenen incelemeraporuna istinaden 2005/Martdönemi için tarh edilen vergi ziya›cezal› katma de¤er vergisininkald›r›lmas› istemiyle aç›landavay›; dosyan›n incelenmesinden,3065 say›l› Katma De¤erVergisi Kanunu'nun 1. maddesinin3. f›kras›n›n (g) bendinde, genel vekatma bütçeli idarelerce il özelidarelerine, belediyelere ve köylerile bunlar›n teflkil ettikleri birliklere,üniversitelere, dernek ve vak›flaraher türlü mesleki kurulufllara aitveya tabi olan veyahut bunlartaraf›ndan kurulan ve iflletilenmüesseseler ile döner sermayelikurulufllar›n veya bunlara ait veyatabi di¤er müesseselerin ticari,s›nai, zirai ve mesleki niteliktekiteslim ve hizmetlerin Katma De¤erVergisine tabi oldu¤unun belirtildi¤i,6235 say›l› Türkiye Mühendislerve Mimarlar Odas› Birli¤iKanununun 2. maddesinde ise,Birli¤in, mesle¤in genel menfaatleriile ilgili ifllerde resmi makamlarlaiflbirli¤i yaparak gerekli yard›mlardave tekliflerde bulunmak meslekmensuplar›n›n müflterek ihtiyaçlar›n›karfl›lamak gibi amaçlar›n›noldu¤u, ayn› maddenin son bendindeise, birlik ve organlar›n›nkurulufl amaçlar› d›fl›nda faaliyettebulunamayacaklar›n›n hükme ba¤land›¤›,buna göre Odalar Birli¤ininticari faaliyette bulunmas›n›n yasalolarak engellendi¤i, inceleme eleman›taraf›ndan davac› odan›nBursa fiubesinin çeflitli firma veflah›slar›n taleplerine istinadenbedeli mukabilinde topraklamatesti ve rapor düzenledi¤i, buhizmetler karfl›l›¤› gelir ve giderlerioldu¤u tespit edilmifl ise de; ticarigaye ile yürütülen bir iflletmeoluflturmayan Elektrik MühendisleriOdas›n›n, yukar›da yer alanKanun gere¤i resmi ve özelmakamlara yard›m ve hayatiyetinidevam ettirebilmek yönünde gelirelde etmek maksad›yla yürüttü¤übilirkiflilik ve denetim hizmetlerininve bu nedenle elde etti¤i gelirlerinkazanç olarak kabulü mümkünolmad›¤›ndan, davac› ad›nasalman vergilerde ve kesilencezalarda yasal isabet görülmedi¤igerekçesiyle kabul eden .... VergiMahkemesinin 20.7.2007 tarih veE:2007/653,K:2007/2114 say›l›karar›n›n; davac› odan›n faaliyetininticari nitelikte ve vergiyetabi oldu¤u ileri sürülerek bozulmas›istenilmektedir.Savunman›n Özeti:Savunma verilmemifltir.Tetkik Hakimi .............'inDüflüncesi: Temyiz dilekçesindeöne sürülen hususlar, temyizekonu mahkeme karar›n›n bozulmas›n›sa¤layacak nitelikte bulunmad›¤›ndantemyiz isteminin reddigerekti¤i düflünülmektedir.Dan›fltay Savc›s› ..............'ünDüflüncesi: ‹dare ve vergi mahkemelerinceverilen kararlar›n temyizenincelenerek bozulabilmesiiçin, 2577 say›l› ‹dari Yarg›lamaUsulü Kanununun 49 uncu maddesininbirinci f›kras›nda belirtilennedenlerin bulunmas› gerekmektedir.Temyiz dilekçesinde öne sürülenhususlar, söz konusu maddedeyaz›l› nedenlerden hiçbirisineuymad›¤›ndan, istemin reddi iletemyiz edilen Mahkeme karar›n›nonanmas›n›n uygun olaca¤› düflünülmektedir.TÜRK M‹LLET‹ ADINAHüküm veren Dan›fltay DördüncüDairesince gere¤i görüflüldü:Davac› Odan›n hesap ve ifllemlerininincelenmesi sonucundadüzenlenen inceleme raporunaistinaden tarh edilen vergi ziya›cezal› katma de¤er vergisininkald›r›lmas› istemiyle aç›lan davay›kabul eden vergi mahkemesi karar›n›nvergi dairesi müdürlü¤üncetemyizen incelenerek bozulmas›istenilmektedir.BÜLTEN • MAYIS - HAZ‹RAN 2009DANIfiTAY KARARLARI • 77
Anayasa'nm 73 üncü maddesindeherkesin kamu giderlerini karfl›lamaküzere, mali gücüne göre,vergi ödemekle yükümlü oldu¤uhükme ba¤lanm›fl, 135 nci maddesindeise kamu kurum niteli¤indekimeslek kurulufllar›n›n, belirlibir mesle¤e mensup olanlar›nmüflterek ihtiyaçlar›n› karfl›lamak,mesleki faaliyetlerini kolaylaflt›rmak,mesle¤in genel menfaatlereuygun olarak geliflmesinisa¤lamak, meslek mensuplar›n›nbirbirleri ve halk ile olan iliflkilerindedürüstlü¤ü ve güveni hakim k›lmaküzere meslek disiplini ve ahlak›n›korumak maksad› ile Kanunlakurulan ve organlar› kendi üyeleritaraf›ndan kanunda gösterilenusullere göre yarg› gözetimi alt›nda,gizli oyla seçilen kamu tüzelkiflilikleriolarak tan›mlanm›flt›r.6235 say›l› Türk Mühendis veMimar Odalar› Birli¤i Kanunu'nun 2nci maddesinde, mühendislik vemimarl›k mesle¤i mensuplar›n›nmüflterek ihtiyaçlar›n› karfl›lamak,mesleki faaliyetlerini kolaylaflt›rmak,mesle¤in genel menfaatlereuygun olarak geliflmesinisa¤lamak, meslek mensuplar›n›nbirbirleriyle ve halk ile olaniliflkilerinde dürüstlü¤ü ve güvenihakim k›lmak üzere meslek disiplinive ahlak›n› korumak için gerekligördü¤ü bütün teflebbüs vefaaliyetlerde bulunmak, meslek vemenfaatleriyle ilgili ifllerde resmimakamlarla iflbirli¤i yaparak gerekliyard›mlarda ve tekliflerde bulunmak,meslekle ilgili bütün mevzuat›,normlar›, fenni flartnameleriincelemek ve bunlar hakk›ndagörüfl ve düflüncelerini bildirmekbirli¤inin kurulufl amaçlar› aras›ndasay›lm›fl, ayn› Kanunun 19 uncumaddesinde de odalar›n, buKanunun 2 nci maddesinde belirtilenamaç için Birlik UmumiHeyetince kararlaflt›r›lan ifllerdenyaln›z Odalar›n› ilgilendiren k›s›mlarile görevlendirilecekleri belirtilmifltir.3065 say›l› Katma De¤er VergisiKanununun 1.maddesinin S.f›krasmm(g) bendinde "Genel ve katmabütçeli idarelere, il özel idarelerine,belediyeler ve köyler ile bunlar›nteflkil ettikleri birliklere, üniversitelere,dernek ve vak›flara,hertürlü mesleki kurulufllara aitveya tabi olan veyahut bunlartaraf›ndan kurulan ve iflletilenmüesseseler ile döner sermayelikurulufllar›n veya bunlara ait veyatabi di¤er müesseselerin ticari,s›nai, zirai ve mesleki niteliktekiteslim ve hizmetlerinin katmade¤er vergisine tabi oldu¤u, 5422say›l› Kurumlar Vergisi Kanununun1 inci maddesinde ise, sermayeflirketleri, kooperatifler iktisadikamu müesseseleri, dernek vevak›flara ait iktisadi iflletmeler ve iflortakl›klar›n›n kazançlar›n›n kurumlarvergisine tabi oldu¤u hükmeba¤lanm›flt›r.Yukar›da an›lan mevzuat hükümlerininbirlikte de¤erlendirilmesinden,kamu kurumu niteli¤indekimeslek kurulufllar›n›n KurumlarVergisi Kanunu'nun 1 inci maddesindemükellefler aras›ndasay›lmamas›n›n, bu kurulufllar›n;Anayasa, kurulufl kanunu ve di¤ermevzuatta kendilerine verilmiflgörevler ve amaçlan do¤rultusundayürüttükleri faaliyetler bak›-m›ndan kurumlar vergisine tabiolmad›¤› anlam›n› tafl›yaca¤›ancak, faaliyetlerinin tamam›n›nkurumlar vergisi kapsam› d›fl›ndabulundu¤u anlam›na gelmedi¤i,kamu kurumu niteli¤indeki meslekkurulufllar›n›n, bunun d›fl›ndakifaaliyetleri bak›m›ndan ise vergiuygulamalar›nda derneklere uygulananhükümlere tabi olacaklar›sonucuna var›lmaktad›r. Kamukurumu niteli¤indeki meslek kurulufllar›n›nbu faaliyetlerinin vergikapsam› d›fl›nda b›rak›lmas› halinde,kar amaçl› iflletmelere göre,vergi miktar› kadar, avantajsa¤lanm›fl olacakt›r. Bu durumdarekabet eflitli¤i bozulacakt›r.Kurumlar Vergisi Kanunu'nun iktisadikamu müesseseleriyle ilgiligerekçesinde, iktisadi mahiyettekiiflletmelerin karakteristik vas›flar›n›n,iflletmenin mevzuunun vefaaliyetinin tedavül ekonomisineifltiraki tazammun etmesi (sat›flveya ücret karfl›l›¤›nda ifl yap›lmas›gibi) ve faaliyetin devaml›olmas› fleklinde aç›klanm›flt›r.Olayda davac› Odan›n çeflitli firmave flah›slar›n talepleri üzerinebedeli mukabilinde topraklamatesti ve rapor düzenledi¤i, buhizmetler karfl›l›¤›nda makbuzmukabili belirli bir bedel al›nd›¤› vebu faaliyetin icras›na iliflkin giderlerininbulundu¤u anlafl›lmaktaolup, devaml›l›k arzeden ve ticarinitelikteki bu faaliyetin katma de¤ervergisine tabi oldu¤u sonucuortaya ç›kmaktad›r. Bu nedenledavac› Odan›n faaliyetin ticari nitelikteolmad›¤› ve dolay›s›yla katmade¤er vergisine tabi olmad›¤› yolundaverilen vergi mahkemesikarar›nda isabet görülmemifltir.Aç›klanan nedenlerle temyizisteminin kabulüne, .... VergiMahkemesinin 20.7.2007 tarih veE:2007/653, K:2007/2114 say›l›karar›n›n bozulmas›na 17.6.2008tarihinde oyçoklu¤u ile karar verildi.Karfl› Oy: Temyiz dilekçesindeöne sürülen hususlar, temyizekonu mahkeme karar›n›n bozulmas›n›sa¤layacak nitelikte bulunmad›¤›ndantemyiz isteminin reddigerekti¤i oyu ile ço¤unluk karar›nakat›lm›yorum.78 • DANIfiTAY KARARLARI MAYIS - HAZ‹RAN 2009 • BÜLTEN