Nr 3/2011 - 2013/04/23 08:49:06 +0300 - pl_PL.ISO8859-2 ...

More documents

Recommendations

Info

140 Pielęgniarka SMS Lekarz POZ Lekarz specjalista Media Inne źródła informacji Zaproszenia imienne Maria Danuta Głowacka i inni 2007 2008 2009 2010 0 10 20 30 40 50 60 70 Rycina 1. Odsetek badań mammograficznych wykonanych w województwie zachodniopomorskim w latach od 2007 do 2010 roku z podziałem na źródła informacji Figure 1. The percentage of mammograms performed in the Western Pomerania province in 2007 to 2010, broken down into sources of information Źródło: opracowano na podstawie danych SIMP, COK Warszawa i WOK Szczecin. Source: data based on SIMP, COK Warszawa and WOK Szczecin. Tabela 4. Liczba i odsetek ankietowanych, które wymieniły przyczyny niezgłaszania się pacjentek na przesiewowe badania mammograficzne Table 4. Number and percentage of respondents who reported reasons for non-attendance of patients for mammography screening Przyczyny niezgłaszania się na skryning mammograficzny Pracownice mediów (n = 60 ) Pracownice Ochrony Zdrowia (n = 60) % Amazonki (n = 60 ) Mieszkanki wsi (n = 60) Studentki (n = 60) n % n % n % n % n % 1. Boją się badania 39 65 43 71,7 51 85 2. Boją się informacji o chorobie 44 73,3 47 78,3 50 83,3 53 88,3 49 81,7 3. Nie mają pieniędzy na dojazd na badania 40 66,7 45 75 53 88,3 60 100 4. Nie mają czasu 15 25 8 13,3 13 21,7 39 65 5. Nie mają wystarczającej wiedzy 31 51,7 33 55 42 70 51 85 43 71,7 6. Nie chcą 15 25 5 8,3 18 30 n – liczba ankietowanych z danej grupy k – liczba kobiet wymieniających przyczyny niezgłaszania się na badania mammograficzne, wyniki nie sumują się do 100%, ze względu na wielokrotność odpowiedzi Źródło: opracowanie własne; Source: own’s concept. W przypadku strachu przed badaniem (1), statystycznie istotne p ∈ [0,04–0,001] różnice zarysowały się między większością grup poza porównaniami; pracownice ochrony zdrowia, a reprezentantki mediów i amazonki oraz mieszkanki wsi, a studentki. Zaobserwowano też różnice statystycznie istotne p ∈ [0,02–0,001] między większością porównań poza: pracownice mediów vs pracownice ochrony zdrowia i reprezentantki placówek ochrony zdrowia vs amazonki w odniesieniu do braku pieniędzy na dojazd na badanie (3). Różnica statystycznie istotna p ∈ [0,02–0,001] miała miejsce między przeważającą grupą porównań oprócz – pracownice mediów, a: zatrudnione w placówkach ochrony zdrowia i amazonki; przedstawicielki zakładów ochrony zdrowia i amazonki, przy stwierdzeniu, że kobietom brakuje czasu na wykonanie badania (4). Przy odpowiedzi na temat braku
Wpływ mass mediów na poszerzanie wiedzy dotyczącej profilaktyki raka piersi wśród mieszkanek … 141 wystarczającej wiedzy onkologicznej (5) tworzyły się różnice statystycznie istotne (p < 0,001) między studentkami, a: amazonkami, pracownicami ochrony zdrowia i mediów, mieszkankami wsi, a: przedstawicielkami mass mediów i placówek medycznych. Brak chęci do wykonywania badań (6) wywoływał różnice statystycznie istotne p ∈ [0,006–0,001] między amazonkami, a: studentkami, mieszkankami wsi i zatrudnionymi w ochronie zdrowia oraz p ∈ [0,03–0,001] między reprezentantkami publikatorów, a: pracownicami ochrony zdrowia, mieszkankami wsi i studentkami. Im starsze były reprezentantki mediów, tym częściej uważały, że kobiety nie zgłaszają się na badania mammograficzne, ponieważ boją się badania, informacji o chorobie, nie mają czasu, pieniędzy na dojazd oraz wystarczającej wiedzy. Częściej starsze niż młodsze pracownice ochrony zdrowia uważały, że przed udziałem w skryningu, kobiety paraliżuje strach dotyczący badania, brak czasu, wiedzy i środków na dojazd do placówki diagnostycznej. Podobne zależności między wiekiem ankietowanych amazonek do- strzeżono w odniesieniu do lęku przed informacją o chorobie, braku pieniędzy na dojazd na badanie, braku wiedzy i niechęci. W przypadku mieszkanek wsi prawidłowość ta zachodziła w odniesieniu do odpowiedzi: „nie mają czasu”. Wszystkie kobiety mieszkające na wsi, bez względu na wiek za przyczynę niezgłaszania się kobiet na badania podały brak środków finansowych na transport. Omówienie Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet na świecie. Szacuje się, że liczba zachorowań na raka piersi w Polsce wzrośnie z 15,9 tys. w 2009 roku do 20,4 tys. w roku 2020 [11]. Jednym z najlepiej poznanych badań profilaktycznych raka piersi jest skryning mammograficzny [6, 12]. W 2007 roku z przesiewowych badań mammograficznych skorzystało ponad 59 mln mieszkanek Unii Europejskiej w wieku od 50 do 69 lat. Populacyjnym programem objęto ponad 90% kobiet (54 mln) z 22 krajów, a w pięciu krajach badania te wykonano u pacjentek w ra- mach programów niepopulacyjnych [13, 14]. Według danych Systemu Informatycznego Medycznej Profilaktyki (SIMP), w województwie zachodniopomorskim spośród ponad 226 tys. kobiet w wieku od 50 do 69 lat, w populacyjnych badaniach mammograficznych wzięło udział niecałe 40%, a wie- dzę na temat tych badań kobiety otrzymują z różnych źródeł, między innymi za pośrednictwem zaproszeń imiennych, od lekarzy specjalistów i z mediów (Rycina 1.). Z przygotowanej ankiety własnego autorstwa wynika, że im starsze były reprezentantki mediów, tym częściej uważały, że kobiety nie biorą udziału w skryningu, ponieważ boją się badania, informacji o chorobie, nie mają czasu, pieniędzy na dojazd oraz wystarczającej wiedzy. Częściej starsze niż młodsze pracownice ochrony zdrowia uważały, że przed udziałem w skryningu paraliżuje strach dotyczący badania, brak czasu, wystar- czającej wiedzy i brak pieniędzy na dojazd do placówki diagnostycznej. Podobne zależności między wiekiem ankietowanych amazonek dostrzeżono w odniesieniu do lęku przed informacją o chorobie, braku pieniędzy na dojazd na badanie, braku wiedzy i niechęci. W przypadku mieszkanek wsi, prawidłowość ta zachodziła w odniesieniu do odpowiedzi: „nie mają czasu”. Wszystkie kobiety mieszkające na wsi, bez względu na wiek i wyk- ształcenie, za przyczynę niezgłaszania się na badania podawały brak środków finansowych na transport. W odniesieniu do strachu przed badaniem, statystycznie istotne różnice zarysowały się między większością grup. W celu ustalenia przyczyn niezadowalającej zgłaszalności kobiet w wieku 50–69 lat na skryning mammograficzny, Instytut Millward Brown SMG/KRC wykonał w 2010 roku badania opinii społecznej na temat: „Postawy wobec programu profilaktyki raka piersi”. Z ankiety wynika, że 83% respondentek znało dobrze ten populacyjny program. Zdaniem respondentek, najlepszym źródłem informacji o programie były środki masowego przekazu (42,5% – telewizja, prasa i radio) [15]. Istotną rolę odgrywały też zaproszenia imienne (28,3%), a także dostępne w placówkach ochrony zdrowia ulotki i plakaty (23,5%). Wśród kobiet, które nie wykonały badania mammograficznego z własnego wyboru, aż 41% wiedziało o możliwości poddania się bezpłatnej mammografii. Przyczyną takiej postawy były między innymi pokutujące stereotypy myślenia o nowotworach, takie jak: „Lepiej nie wywoływać wilka z lasu” – 24%; „Lepiej nie wiedzieć” – 24%; „Lepiej nie ruszać” – 21% [15]. W 2001 roku CBOS przeprowadził badanie na temat profilaktyki raka piersi w kontekście ogólnopolskiego programu „Różowa wstążka”, mającego na celu zwrócenie uwagi na konieczność prowadzania badań profilaktycznych. Istotną rolę w informowaniu kobiet o tym przedsięwzięciu odegrały media. Respondenci twierdzili, że o „Różowej wstążce” dowiedzieli się: z telewizji (93%), z radia (60%), z prasy (57%), a od lekarza niecałe 20%. Pytani (99%) uważali, że programy typu „Różowa wstążka” przyczyniają się do rozpowszechniania wiedzy o raku piersi [16]. W 2002 roku kobiety biorące udział w badaniu, zleconym przez Centrum Onkologii w Warszawie dotyczącym profilaktyki raka piersi i szyjki macicy informowały, że pierwszym źródłem informacji na temat samo- badania piersi byli: lekarz, pielęgniarka i położna (51% badanych), a drugim radio, telewizja i prasa (31%). Dalej plasowały się: broszura, ulotki i inne materiały (17%) oraz krewni i znajomi (4%) [17]. W województwie zachodniopomorskim zwrócono się z pytaniami do 270 lekarzy, 263 kobiet. Pacjentki – 83% podały, że media są istotnym źródłem informacji o nowotworach – profilaktyce i prewencji. Prawie 97% kobiet słyszało, że regularna mammografia umożliwia wczesne wykrycie raka. O mammografii, jako wczesnej metodzie wykrycia raka kobiety dowiedziały się z radia i telewizji. Dotyczyło to przede wszystkim kobiet powyżej 60. roku życia (42,9%) [18]. O zakresie wiedzy pacjentów na temat
Page 1 and 2: P IELĘGNIARSTWO P praktyka klinicz
Page 3 and 4: Uniwersytet Medyczny im. Karola Mar
Page 5 and 6: Od Redaktora ......................
Page 7 and 8: Od Redaktora Szanowni Czytelnicy, W
Page 9 and 10: Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 135-
Page 11 and 12: Wpływ mass mediów na poszerzanie
Page 13: Wpływ mass mediów na poszerzanie
Page 17 and 18: Wpływ mass mediów na poszerzanie
Page 19 and 20: a) komponent emocjonalny - są to e
Page 21 and 22: Rys. 1. Rozkład grupy badanej pod
Page 23 and 24: łych kategorii, które podawali m
Page 25 and 26: Ryzyko zabójstw i agresji wobec no
Page 27 and 28: Ryzyko zabójstw i agresji wobec no
Page 31 and 32: Astma jako stan zagrożenia życia
Page 33 and 34: Pasje, zainteresowania oraz formy s
Page 45 and 46: Zgodnie ze współczesnym stanem wi
Page 47 and 48: - zmniejszenie stosunku cholesterol
Page 51 and 52: Reprezentacja własnej choroby i po
Page 53 and 54: Reprezentacja własnej choroby i po
Page 57 and 58: py, w odkrywaniu własnego zestawu
Page 59 and 60: Zapowiedź książki pod redakcją
Page 61 and 62: POLSKIE TOWARZYSTWO NAUK O ZDROWIU
Page 63 and 64: Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 189,
Page 65 and 66:
Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 191,
Page 67 and 68:
REGULAMIN OGŁASZANIA PRAC „Piel
show all

Nr 3/2011 - 2013/04/23 08:49:06 +0300 - pl_PL.ISO8859-2 ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?