Nr 3/2011 - 2013/04/23 08:49:06 +0300 - pl_PL.ISO8859-2 ...

More documents

Recommendations

Info

170 łączną część postępowania we wszystkich specjalnoś- ciach lekarskich [3]. 2. Rehabilitacja kompleksowa Podstawowym warunkiem skuteczności działań w dziedzinie rehabilitacji jest jej kompleksowość. Prawidłowe prowadzenie rehabilitacji wymaga współpracy całego zespołu rehabilitacyjnego (fizjoterapeutów, lekarzy, pielęgniarek, psychologów, pedagogów, terapeutów zajęciowych, pracowników socjalnych, techników ortopedycznych i inżynierów). Często niezbędne są także konsultacje innych specjalistów, np. ortopedów, urologów, neurologów czy neurochirurgów (zależnie od aktualnego stanu pacjenta). Obok problemów leczniczych kompleksowa rehabilitacja obejmuje także sprawy socjalne, często niezwykle istotne dla dalszych losów pacjenta, a także rehabilitację psychiczną i zawodową [3]. 3. Rehabilitacja wczesna Wczesne podjęcie rehabilitacji jest często warunkiem powodzenia leczenia i uniknięcia późniejszej niepełnosprawności. Jeśli to możliwe, rehabilitacja powinna rozpocząć się już w okresie leczenia, a nawet od samego przyjęcia chorego do szpitala (przygotowanie do zabiegu) [3, 8]. 4. Rehabilitacja ciągła Ciągłość rehabilitacji może być zapewniona poprzez różne formy usprawniania – zarówno w warunkach leczenia stacjonarnego, jak i ambulatoryjnego, a także jako rehabilitacja środowiskowa w domu pacjenta. Jest ona również ściśle powiązana z rehabilitacją zawodową i społeczną. Powinna być prowadzona do uzyskania pełnej sprawności, a gdy to nie jest możliwe – do czasu uzyskania optymalnych mechanizmów kompensacyjnych, które utrwalą wyniki usprawniania lub utrzymają uzyskaną kondycję. [3, 8] Rehabilitacja kardiologiczna Definicja W 1964 roku Światowa Organizacja Zdrowia zdefiniowała rehabilitację kardiologiczną jako „działanie, pod wpływem którego osoba z chorobą serca przywracana jest do optymalnego stanu zarówno fizycznego, medycznego, psychicznego, emocjonalnego, seksualnego, socjalnoekonomicznego, jak i zawodowego”. Obecna definicja WHO z 1993 roku określa rehabilitację kardiologiczną jako: „kompleksowe i skoordynowane stosowanie środków medycznych, socjalnych, edukacyjnych, ekonomicznych i zawodowych w celu przystosowania chorego do nowego życia i umożliwienia mu uzyskania jak największej sprawności”. Cele Do celów współcześnie rozumianego programu kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej należą przede wszystkim: Wojciech Kurlapski – przyspieszenie powrotu chorego do optymalnego stanu zdrowia – ułatwienie zaakceptowania przez niego nowej sytuacji życiowej – zmniejszenie prawdopodobieństwa nawrotu choroby i jej powikłań – utrzymanie przez chorego, najdłużej jak to możliwe, pełnej samodzielności [7]. Standardy Według standardów rehabilitacji kardiologicznej przyjętych przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne stałymi elementami kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej są: – ocena stanu klinicznego chorego – ustalenie optymalnego leczenia farmakologicznego – rehabilitacja fizyczna – rehabilitacja psychospołeczna – ocena i zwalczanie czynników ryzyka choroby wieńcowej – modyfikacja stylu życia – edukacja pacjentów i ich rodzin – monitorowanie postępów rehabilitacji [12]. Standardy postępowania rehabilitacyjnego zalecają: – bezzwłoczne wdrażanie rehabilitacji – kontynuowanie jej w sposób ciągły – prowadzenie etapami – dostosowywanie do indywidualnych potrzeb chorego zależnie od stanu jego zdrowia – prowadzenie w sposób akceptowalny zarówno dla pacjenta, jak i jego rodziny i otoczenia [7]. Kompleksowość Na początku XXI wieku poprzez kompleksowość rehabilitacji kardiologicznej rozumiemy łączenie oraz wzajemne uzupełnianie się trzech form oddziaływań terapeutycznych: rehabilitacji w znaczeniu rekonwalescencji ruchowej, prewencji schorzeń kardiologicznych układu krążenia oraz wpływania na sferę psychiczną chorego. W tak rozumianej kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej szczególną rolę pełni wysiłek fizyczny, którego stosowanie nie tylko poprawia jakość życia, ale też je wydłuża, a także może spowolnić postęp choroby i ograniczyć występowanie kolejnych jej nawrotów [7]. Trening fizyczny w rehabilitacji kardiologicznej Rola wysiłku fizycznego Zarówno wysiłek fizyczny, jak i zwiększenie ogólnej aktywności fizycznej odgrywają szczególną rolę we współczesnej rehabilitacji kardiologicznej (rozumianej kompleksowo). Powoduje on szybszy powrót do sprawności fizycznej, poprawia jakość życia, prowadzi do spowolnienia postępu choroby, ogranicza występowanie kolejnych jej epizodów, a także zmniejsza ryzyko śmierci. Powinien być zalecany oraz skutecznie egzekwowany u chorych cierpiących na choroby sercowo-naczyniowe w każdym wieku, odpowiednio do stopnia zaawansowania choroby [7].
Zgodnie ze współczesnym stanem wiedzy istnieje odwrotna zależność pomiędzy stopniem wydolności fizycznej a śmiertelnością całkowitą, co związane jest głównie z mniejszą częstością występowania choroby niedokrwiennej serca. Ponadto coraz więcej dowodów wskazuje na korzystny wpływ wysiłku fizycznego na częstość występowania innych przewlekłych chorób, takich jak cukrzyca typu 2, otyłość i depresja [5]. Wpływ wydolności i aktywności fizycznej na rokowanie Dzięki długoterminowym badaniom obserwacyjnym, przeprowadzonym między innymi przez Morrisa, Paffenbargera i Slattery [5] wiemy, że zwiększenie codziennej aktywności fizycznej wiąże się ze zmniejszeniem zapadalności na chorobę wieńcową oraz śmiertelności z powodu chorób układu krążenia. Wśród osób umiarkowanie aktywnych, względna redukcja śmiertelności wahała się na poziomie 30–40%. Mała aktywność fizyczna uznana została za niezależny czynnik rokowniczy zgonu, na równi z paleniem tytoniu i nadciśnieniem tętniczym. Zgodnie z zaleceniami American College of Sports Medicine oraz Centers for Disease Control and Prevention dotyczącymi zastosowania treningu w prewencji pierwotnej choroby niedokrwiennej serca czas trwania ćwiczeń powinien wynosić 30-45 minut dziennie, a ich intensywność powinna być tak dobrana, aby w czasie wysiłku częstotliwość rytmu serca wynosiła od 65% do 70% maksymalnej częstości rytmu serca dla danego wieku [5]. Wysiłek o większej intensywności nie przynosi już takich korzyści, ponieważ niesie ze sobą ryzyko urazów oraz przewlekłych schorzeń ortopedycznych. W celu osiągnięcia korzyści klinicznych przyjmuje się, że tygodniowy wydatek energetyczny wysiłku powinien wynosić około 1000 kcal [5]. Trening oparty na wysiłku aerobowym Wytrzymałościowy trening aerobowy stanowi podstawę programów rehabilitacji kardiologicznej. Polega on na zwiększaniu zdolności organizmu do utrzymywania aktywności fizycznej przez coraz dłuższy okres czasu. Wykorzystuje on ćwiczenia dynamiczne, angażujące duże grupy mięśniowe, które naprzemiennie kurczą się i rozluźniają. Może być prowadzony w formie: treningu marszowego na bieżni czy w terenie, treningu cykloergometrycznego, również w wersji kombinowanej z kończynami górnymi, treningu biegowego, pływackiego czy zajęć sportowych [2]. Powoduje on między innymi: – zwiększenie tolerancji wysiłkowej przy wykonywaniu czynności życia codziennego – zwiększenie wytrzymałości mięśni – wytrenowanie układu krążenia i oddechowego Trening marszowy w rehabilitacji kardiologicznej 171 – korzystną modyfikację metabolicznych czynników ryzyka [2]. Najprostszą formą ćwiczeń aerobowych wytrzymałościowych jest trening oparty o marsz [2]. Jest on często zalecany jako początkowa forma ćwiczeń, ponieważ nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania. Koszt energetyczny marszu różni się trochę u poszczególnych osób, ale określenie dawki ćwiczeń nie stwarza problemów. Wystarczy wyznaczenie odległości, która ma być pokonana w określonym czasie. [11] Marsz Zalety Marsz ma bardzo korzystny wpływ na nasze zdrowie. Jest idealną formą aktywności dla wszystkich, którzy prowadzą siedzący tryb życia. Wielu zmusza do tego umysłowy charakter wykonywanej pracy. Prowadzi on nierzadko do spędzania całego dnia za biurkiem, po którym nie ma już siły ani ochoty na własną aktywność fizyczną (forsowny trening na siłowni, zajęcia w klubie fitness czy jogging w parku). Znacznie łatwiejsze do przeprowadzenia może być natomiast zrezygnowanie z podjechania kliku przystanków komunikacją miejską na rzecz spaceru, który pomoże „rozprostować kości”. Zwłaszcza po całym dniu spędzonym w skulonej, niewygodnej pozycji. Pomijając aspekt psychologiczny chodzenie ma także duże znaczenie w profilaktyce wielu chorób, ponieważ zapobiega między innymi zwyrodnieniowym chorobom naczyń krwionośnych oraz zużyciu powierzchni stawowych [14]. Oddziaływanie zdrowotne Marsz, stosowany regularnie, wywiera pozytywny wpływ na stan naszego zdrowia, nie nadwyrężając go jednocześnie. Jego wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie polega przede wszystkim na: – trenowaniu ważnych motorycznych cech, takich jak: wytrzymałość, siła czy koordynacja – pogłębieniu oddechu, które podczas marszu skutkuje zwiększeniem zaopatrzenia w tlen całego organizmu – zapobieganiu takim schorzeniom, jak osteoporoza, choroby stawów czy niektóre nowotwory – sprzyjaniu rozpadowi hormonów stresu, w szczególności kortyzolu – poprawianiu sprawności układu krążenia i wydolności serca – wzmacnianiu systemu immunologicznego – poprawianiu samopoczucia [14]. Marsz nie obciąża organizmu, tak jak np. bieg, dlatego możemy wykonywać go dłużej bez nadwyrężania organizmu. Nadaje się dla wszystkich grup wiekowych i grup ryzyka, ponieważ można go dostosować indywidualnie do możliwości i potrzeb [14].
Page 1 and 2: P IELĘGNIARSTWO P praktyka klinicz
Page 3 and 4: Uniwersytet Medyczny im. Karola Mar
Page 5 and 6: Od Redaktora ......................
Page 7 and 8: Od Redaktora Szanowni Czytelnicy, W
Page 9 and 10: Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 135-
Page 11 and 12: Wpływ mass mediów na poszerzanie
Page 19 and 20: a) komponent emocjonalny - są to e
Page 21 and 22: Rys. 1. Rozkład grupy badanej pod
Page 23 and 24: łych kategorii, które podawali m
Page 25 and 26: Ryzyko zabójstw i agresji wobec no
Page 27 and 28: Ryzyko zabójstw i agresji wobec no
Page 31 and 32: Astma jako stan zagrożenia życia
Page 33 and 34: Pasje, zainteresowania oraz formy s
Page 43: Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 169-
Page 47 and 48: - zmniejszenie stosunku cholesterol
Page 51 and 52: Reprezentacja własnej choroby i po
Page 53 and 54: Reprezentacja własnej choroby i po
Page 57 and 58: py, w odkrywaniu własnego zestawu
Page 59 and 60: Zapowiedź książki pod redakcją
Page 61 and 62: POLSKIE TOWARZYSTWO NAUK O ZDROWIU
Page 63 and 64: Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 189,
Page 65 and 66: Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 191,
Page 67 and 68: REGULAMIN OGŁASZANIA PRAC „Piel

Nr 3/2011 - 2013/04/23 08:49:06 +0300 - pl_PL.ISO8859-2 ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?