Nr 3/2011 - 2013/04/23 08:49:06 +0300 - pl_PL.ISO8859-2 ...

Pielęgniarstwo Polskie 3(41), 135–143, 2011
WPŁYW MASS MEDIÓW NA POSZERZANIE WIEDZY
DOTYCZĄCEJ PROFILAKTYKI RAKA PIERSI
WŚRÓD MIESZKANEK WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO
IMPACT OF MASS MEDIA ON BROADENING KNOWLEDGE
ABOUT BREAST CANCER PREVENTION AMONG THE RESIDENTS
OF THE WESTERN POMERANIA PROVINCE
MARIA DANUTA GŁOWACKA 1 , ANNA EWA KOPROWICZ 2 , RADUNKA CVEJIĆ 3 ,
IWONA NOWAKOWSKA 1 , ALICJA GŁOWACKA-RĘBAŁA 4
Streszczenie
Rak piersi (kod C50 według klasyfikacji ICD-10) jest najczęstszą
przyczyną zgonów kobiet na świecie wywołaną chorobą nowotworową
[1]. W województwie zachodniopomorskim zajmuje on
(po raku płuca) drugie miejsce wśród onkologicznych przyczyn
zgonów kobiet [2]. Na poprawę statystyk mogą wpływać między
innymi: łatwiejszy dostęp do nowoczesnej diagnostyki i nowych
metod leczenia, wzrost świadomości pacjentek oraz skryning
mammograficzny, który pozwala wykryć chorobę we wczesnym
stadium rozwoju [3].
Dzięki wprowadzonej w 2005 roku w Polsce ustawie Narodowy
Program Zwalczania Chorób Nowotworowych warunki dostępu
kobiet do przesiewowych badań mammograficznych poprawiły
się [4]. Niecałe 40% pacjentek z województwa zachodniopomorskiego
w wieku 50 do 69 lat poddaje się raz na dwa lata badaniom
mammograficznym, podczas gdy oczekiwany spadek zgo-
nów obserwować można przy zgłaszalności 70–75% [5, 6].
Mieszkanki Pomorza Zachodniego wśród przyczyn niezgłaszania
się na mammografię wymieniają: lęk przed badaniem i informacją
o chorobie, brak czasu i pieniędzy na transport oraz brak wystarczającej
wiedzy na ten temat i niechęć do poddania się badaniu.
Wpływ na poprawę świadomości pacjentek, a co za tym idzie na
zmiany w podejściu kobiet do dbania o zdrowie w tym zakresie,
mogą mieć między innymi lekarz, pielęgniarka i media.
Słowa kluczowe: rak piersi, skryning mammograficzny, media.
Wstęp i cel
Międzynarodowe analizy, w tym Agencji Badań nad
Rakiem – GLOBOCAN podają, że na świecie obserwuje
się stały wzrost zachorowań na raka piersi. Ponad milion
nowych zachorowań na ten nowotwór i ponad 400 tysięcy
zgonów rocznie jest poważnym wyzwaniem dla współczes-
nej medycyny [1].
1 Zakład Organizacji i Zarządzania
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego
Kierownik Zakładu: dr hab. Maria Danuta Głowacka
2 Polskie Radio Szczecin SA
3 Eli Lilly Polska
4 Katedra Profilaktyki Zdrowotnej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik: prof. dr hab. med. Jacek Wysocki
Summary
Breast cancer (code C50 according to the ICD-10 classification)
is the leading cause of death from cancer in women in the
world [1]. In the Western Pomerania province it is the second
in place (after lung cancer) cause of death from cancer in women
[2]. The statistics may be improved by the following,
among others: easier access to modern diagnostics and new
treatments, an increase in patient awareness and mammography
screening, which permits the detection of the disease in its
early stages [3].
Thanks to the National Cancer Prevention Programme introduced
in Poland in 2005, women's access to mammography
screening has improved [4]. Less than 40% of Western Pomerania
women aged 50 to 69 attend once every two years for
mammography tests, while an expected decline in deaths can
be observed with an attendance of 70–75% [5, 6].
The residents of Western Pomerania report the following reasons
for not attending for mammography screening: fear of the test
and information about the disease, lack of time and money for
transport and a lack of sufficient knowledge on this subject and
an unwillingness to submit to the examination. An improvement
in the awareness of patients, and what follows, a change in the
attitude of women to health care in this respect, may be influenced
by, among others, the doctor, nurse, or the media.
Key words: breast cancer, mammographic screening, media.
W 2009 roku w Polsce zarejestrowano 15864 nowych
przypadków raka piersi oraz 5311 zgonów z jego
powodu. Przeciętnie, co 40 minut kolejna Polka dowiaduje
się o tym, że choruje na tego raka, a z jego powodu,
co 2 godziny umiera w Polsce jedna pacjentka. Zaobserwowano,
że 57% nowych zachorowań występuje u kobiet
w przedziale wiekowym 50–69 [2].