06.05.2013 Views

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ngenca yemphucuko yaseNshonalanga. Mayelana nemvelaphi noma umsuka<br />

wesibongo sakaDlamini, Ginindza, (1992:14) ubeka atsi:<br />

The origin of the name Dlamini is open to speculation. According to<br />

the most common version, eating at noon was prohibited on certain<br />

occasions. Dlamini, whose real name is no longer known but<br />

whose sibongo was Nkhosi broke the taboo and his brother,<br />

impressed, exclaimed, "Hawu! Udl'emini!" (Hawu! You eat at<br />

noon?). The act of defiance went unpunished and Dlamini (Eat at<br />

noon) was the name given to the founder of the now royal family.<br />

Njengobe kwatiwa beNguni babekudzabuka emphumalanga yenkhaba ye-Afrika.<br />

Kamera, (1999) utsi ngekulandzisa kwaLaNkhosi babekudzabuka eDaJagubhe<br />

lapho umholi wabo Dlamini abahola khona bacedza Lubombo ngekuhlehletela.<br />

Kepha ngobe lesibongo sasebukhosini, kubalulekile kutsi sitsi fahlafahla<br />

ngekutalana kwawo emakhosi kudzimate kufike kulesikhatsi lesikuso (2001).<br />

Ekucaleni ngekusho kwaMandla Zulu, sitfola Dlamini Wekucala lowalandzelwa<br />

nguMswati Wekucala. Kubese kulandzela Ngwane Wesibili, lowabuye welanywa<br />

nguDlamini Wesibili, kwase kuta Nkhosi Wesibili. Kubese kulandzeJa Mavuso<br />

Wekucala lowandzelwa nguMagudulela 3 Wekucala. Kwabese kuba nguLudvonga<br />

Wekucala lowalandzelwa nguDlamini Wesitsatfu. Lamakhosi lalandzelako kube<br />

yinhlanhla kutsi kutfolakale iminyaka leyabusa ngayo. Inkhosi Ngwane Wesitsatfu<br />

wabusa kusukela nga-1750-1780. Kwalandzela Ndvungunye lowabusa nga-1790­<br />

1815, kwase kulandzela Sobhuza Wekucala (Somhlolo, Ngwane Wesine) 1836­<br />

1839. Mswati Wesibili wabusa nga-1839-1865, walandzelwa nguLudvonga 4<br />

Wesibili nga-1875-1889 lekwaba sikhatsi lesifanako neNkhosi Dlamini Wesine<br />

(Mbandzeni). Inkhosi Ngwane Wesihlanu (Mahlokohla, Bhunu) wabusa nga-1890­<br />

1899. Mahlokohla walandzelwa yinkhosi leyabusa sikhatsi lesidze kunawo onkhe<br />

emakhosi emhlabeni, lowo-ke nguSobhuza Wesibili (Nkhotfwetjeni, Mona)<br />

lowabusa kusukela nga-1921-1982. Kantsi lobusako njenganyalo nguMswati<br />

3 Inkhosi Magudulela amange ibekwe esikhundleni sebukhosi ngoba ngekusho kwaMatsebula (1993) yaba<br />

lincele ngembi kwekubekwa: Loku kutsiwa kwentiwa ngunina lovt:afaka lesandla sakhe emhidvweni lobilako<br />

entela kutsi angabi yinkhosi ngoba yena angafuni kuba yindlovukati. Sikhundla sakhe satsatfwa ngumnakabo<br />

Ludvon£a Wekucala.<br />

4 lnkhosi Ludvonga Wesibili wakhotsama angamange mfole bantfwana.<br />

105

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!