06.05.2013 Views

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2.8 Kubuyisa umuntfu ekhaya<br />

EmaSwati fana naletinye tive letiMnyama umuntfu nakangakafeli ekhaya<br />

uyalandvwa. Lisiko lekulandza umuntfu Iibaluleke kakhulu ebantfwini labamnyama.<br />

Phela umuntfu ufuna kuhlanganiswa nebakubo. NeBhayibhelini kuyevakara kutsi<br />

lenye indvodza yacela kutsi nayifile ematsambo ayo ayewungcwatjwa dvute<br />

nebakubo. Gwembe, (1995) encwadzini lehlelwe nguMakobane nalabanye, (1995)<br />

uyichaza kahle lendzaba nakabeka atsi:<br />

It is also very significant that for Africans the land (home) of<br />

one's origin is not where one was born but where the<br />

ancestors are buried. The desire to die at one's own home in<br />

order to be .puried together with the ancestors is a<br />

charecteristic of every African. If somebody dies far away it is<br />

necessary to find for him "ukubuyisa".<br />

(Makobane nalabanye, 1995:30).<br />

Kubuyisa yintfo leyentiwa bantfu labadzala ekhaya. Lokwentekako lapha kutsi<br />

kwentiwa umcimbi bese kuyiwa kuleyondzawo umufi umphefumulo wakhe<br />

fowaphumela khona. Nangabe ashonela esibhedlela, kufikwe ngakulowo mbhede<br />

lebekalele kuwo abitwe ngeligama lakhe kutsi sikulandzile bani. Umuntfu lomdzala<br />

ekhaya nguye lovamise kwenta loku aphetse Iihlahla lemlahlabantfu, umphafa<br />

phela. Kusukela rapho, Iowo rowente Iowo mcimbi akabuki emuva futsi akacoci<br />

.namuntfu. Nakudlulwa emfuleni uyakhuluma amtjele umufi kutsi sesindlula<br />

emfuleni lotsite nyalo baze bayofika ekhaya. Kungenwa emsamo lapho kufike<br />

kushiswe impepho khona nakukhona silwane lalandvwa ngaso fana nembuti nje,<br />

kuyabekwa dvute naleyo mpepho atjelwe kutsi naku kudla kwakhe. Emva kwaloko<br />

Ielihlahla Iiphoswa etulu endlini bese bantfu bachubeka nekubusa ngaloku<br />

lokuphekiwe. Naso leso silwane siyabulawa sidliwe. Nangabe umuntfu ashone<br />

ngengoti yemoto nobe yekubuJawa ngesikhali, nakhona uyalandvwa kepha ucaJe<br />

agezwe emanceba ngembi kwekutsi angeniswe ekhaya. Kulandza umuntfu loshone<br />

ngengoti nanaye ulandvwa fana nalona loshonele khashane. Umehluko kutsi<br />

ngembi kwekutsi bangene ekhaya kuhlatjwa imbuti egedeni ihlindvwe. Leyo mbuti<br />

ayidliwa ngulaba balapha ekhaya kepha inikwa bantfu bayidlele khona lapho<br />

egedeni bangangeni nave kulelo khaya besekutsi umswane wayo usetjentiswa<br />

57

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!