06.05.2013 Views

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

lebekunyembenywa ngulabekunene kepha Bujo, (1992) uyiteka kahle<br />

lendzaba natsi:<br />

Perhaps what was the deliberate attempt to iradicate or destroy<br />

our cultural heritage since drumming, for example, was<br />

considered by the church to be a heathen practice. African<br />

Christians were at once cut off from the well springs of their<br />

culture - the rhythms of African music and dance ... African<br />

medicine, too, was regarded as inferior, and if you were an<br />

African Christian you were expected to seek help from the<br />

doctor at the hospital, not from the African herbalist, who had<br />

come to be styled the witch-doctor or medicine man. And yet it<br />

was the herbalist who throughout the ages had cured our<br />

fevers and our deseases. His knowledge of local herbs could<br />

have been used in the development of curactive medicine in<br />

Africa, but instead he was condemned, and no distinction was<br />

made between him and a trickster or juju-man, who preyed on<br />

our superstitioUS beliefs.<br />

(Bujo, 1992:45).<br />

Manje loku lokubalwe ngenhla ngiko kanye lokwenta kutsi bantfu<br />

bendzabuko batitfole bakulolubishi labakulo njenganyalo. Phela bantfu<br />

bendzabuko bebakwati kulapha kunetinyanga letembulelwe ngemitsi<br />

yesintfu. Bekungekho sifo lesibahJulako. Inyanga beyilala, ivuke· seyitjeliwe<br />

kutsi sifo lesinjena umutsi wakhona iyowumba kuphi. Nyalo nje sihlushwa<br />

tifo letifana nalombulalave losocedze ingabe kudzala bantfu bakitsi balitfola<br />

likhambi kube abamange bayekeliswe lolwati lebalushiyelwa bokhokho.<br />

Sikhala njena nje nyalo kutsi tintanga setiyabalwa kantsi nemahlatsi sekwaba<br />

ticiwi tetinyamatane, abasavunyelwa bantfu kungena bembe imitsi. Kantsi<br />

nalamanga labatjelwa wona bantfu bakitsi kutsi tinyanga bosathane<br />

kunemtselela lomubi kabi ekwelapheni ngobe tinyanga sitfunti sato sesehlile.<br />

Lokumangalisako kutsi nalaba labatsi babazalwane ebusuku batfofakala<br />

khona etinyangeni kepha bashumayela kute kuphukuhle emagwebu<br />

banyembenya tinyanga batsi timadimoni. Loku ngiko lesekwente kutsi kube<br />

nebantfu labanengi labatsi bati imitsi babebangayati ingani bayati kutsi<br />

tinyanga yintfo lengahlonishwa. Kantsi kube tinyanga tiniketwa sitfunti sato<br />

bekungahleleka kahle laba labangasito tinyanga bangavunyelwa nani kutsi<br />

balaphe. Kuhle noko kusho kutsi umehluko lomkhulu ekhatsi kwenkholo<br />

176

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!