ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.5.1.4 Kudikila<br />
Umfati utiva alahliwe nangabe indvodza yakhe sekuphele sikhatsi lesidze yahamba<br />
yahamba ingasabuyi nekuhle itomvusela. Loko noko akusho kutsi usuke sekaliwe<br />
Iowa mfati, loku kusuke kubunyefu nje bendvodza lenganaki. Leyo ndvodza<br />
ingabuya noma nini itemvusela lapha lomakoti kudzingeka akhombise bufati bakhe<br />
khona. Kuba ngulapho-ke lapho kwehlukaniseka khona umfati nemuntfu lomsikati.<br />
Umuntfu lomsikati ubamba emabhabha abe nebuhatsa ahambe kantsi umfati<br />
uyabeketela indzaba kwenteke i1unge kusasa loku.<br />
2.6 Umngcwabo<br />
Umngcwabo ngesintfu utsatfwa njengentfo lehlonishwa kakhulu kabi. Phela<br />
nakugubetele Iifu lelimnyama kazibani ngekwemhambo wemaSwati bomakhelwane<br />
bebaletsa kudla kungaphekwa nani kulelo khaya lelihluphekile. Nyalo umngcwabo<br />
sewufana nemshado kulabantfu labaphucukile. Nawushonelwe usuke uvelelwe<br />
ngobe kumele upheke tibiliboco letidlula taKhisimusi. Ngesintfu-ke loku akwatiwa,<br />
phela khona nobe kuhlatjiwe, inyama yakhona iyadlwadliswa nje emantini<br />
kungafilijefwa. Bantfwana abasondzeli nani Jakufiwe khona ingan; kutsiwa<br />
umngcwabo unesinyama, manje akumelanga bantfwana batfole lesinyama.<br />
Umntfwana ute umtfole umngcwabo nangabe kushonwe kabo. Ngesilumbi<br />
bantfwana bema phambili emingcwabeni. Baze bahlole nelibhokisi imbala.<br />
Gwembe, (1995) encwadzini lehlelwe nguMakobane nalabanye, (1995) ubeka<br />
ngemavi akhe atsi:<br />
It is significant that children are not allowed at funerals in<br />
many African societies. They are not yet initiated to the life of<br />
the living and the dead. The graveyard is a sacred place,<br />
because the ancestors are "sleeping" there. For this reason,<br />
in many African societies, people take important oaths over<br />
the graves, in the presence of the ancestors.<br />
(Makobane nalabanye, 1995:30).<br />
53