14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

mjedi<strong>se</strong>t ku janë kultivuar, që nënkupton mjedi<strong>se</strong>t me potenciale, të destinuara për<br />

to, në një bujqësi shumë intensive jashtë apo në mjedi<strong>se</strong> të mbrojtura. Nuk mund të<br />

përfytyrohet <strong>se</strong> sa të pangopura do të jenë 15-20 vazo në shtëpi që do të thotë që<br />

gjatë një viti bashkia e Qytetit të llogaris një makinë më pak për transportin e<br />

mbetjeve urbane.<br />

Kërkohet një strukturë e bimëve <strong>dhe</strong> rotacionit të tyre për tu përshtatur, apdejtuar<br />

në varësi të zonës, lartësisë, kundër drejtimit, drejtimit të erës, lagështisë ajrore etj.<br />

Në rastin e ballkonit nuk është e nevojshme p.sh. njohja e temperaturës së tokës.<br />

E<strong>dhe</strong> duke përjashtuar lulëzimin, i cili është qëllim në vetvete i mbajtjes së bimëve<br />

në ballkon, e<strong>dhe</strong> pjesa vegjetative rrezaton në gjatësi vale të ndryshme duke krijuar<br />

një diversitet të madh të pamjes vegjetative, që përfaqëson organin somatik, e cila<br />

siç dihet ka jetëgjatësi shumë më të ma<strong>dhe</strong> <strong>se</strong> sa pjesa gjenerative e lules. E gjitha<br />

kjo për të realizuar <strong>dhe</strong> funksionin dekorativ të këtyre bimëve, bile gjatë gjithë<br />

fazave të rritjes <strong>dhe</strong> zhvillimit.<br />

Kopshtet për të cilët folëm o<strong>se</strong> i përmendëm më sipër, kanë sisteme të<br />

ndryshme klasifikimi brenda <strong>dhe</strong> jashtë Shqipërisë<br />

Një klasifikim shumë i përgjithshëm i kopshteve,<br />

kopshteve të kuzhinës <strong>këtu</strong> <strong>dhe</strong> jashtë kufijve të<br />

Shqipërisë<br />

Në pamjen më klasike apo tradicionale, pavarësisht <strong>se</strong> nuk ka kufijtë shumë të<br />

përcaktuar, kopshti tek ne është kopsht i kuzhinës siç është kudo në botë, ndryshe<br />

nga pjesa me bimë dekorative, bile <strong>dhe</strong> me erëza.<br />

Ndoshta është e nevojshme të fokusohemi tek përkufizimi që francezët i bëjnë<br />

kopshtit të kësaj natyre,<br />

Potager Garden, pothuaj<strong>se</strong> ekuivalent i Kitchen garden, Fillimet e arkitekturës së këtij<br />

kopshti i ndeshim që në Rilindjen Franceze, French Renaissance, të kopshteve me stil<br />

Barok kur kombi <strong>dhe</strong> kultura franceze marrin frymë <strong>dhe</strong> bile filluan të diktojnë, në<br />

aspektin, kulturor, gjuhësor, p<strong>se</strong> jo <strong>dhe</strong> ushtarak. Shpesh bimët dekorative të ngrënshme<br />

apo jo si <strong>dhe</strong> perimet barishtore kanë qenë të bashkuara me perimet e<strong>dhe</strong> me qëllimin për<br />

të rritur bukurinë e mjedisit përreth rezidencës. Kështu që bimët do të zgji<strong>dhe</strong>shin qoftë<br />

për funksionin, utilitetin, qoftë <strong>dhe</strong> aspektin estetik, ngjyrën, formën, teksturën, ruajtjen e<br />

raporteve midis bimëve gjetherënë<strong>se</strong> <strong>dhe</strong> me gjelbërim të përhershëm me një kosto<br />

shumë të ulët mund të prodhojë ushqim, perime barishtore, erëza <strong>dhe</strong> lule të prera,<br />

(cutting flowers).<br />

Ndërsa, kopshti i destinuar vetëm për perimet, Vegetable garden, kopshti me drejtim<br />

ekskluziv për perimet duke mos marrë parasysh aspektet dekorative <strong>dhe</strong> estetike.<br />

Ka ekzistuar <strong>dhe</strong> një ndarje me pjesët e destinuara për perimet gjethore, sallatë, spinaq,<br />

pazi, qepë e hudhra të njoma etj, me pjesët për erëzat (spices) që janë të panumërta <strong>dhe</strong><br />

përgjithësisht fermeri <strong>dhe</strong> konsumatori shqiptar ka njohje për to <strong>dhe</strong> predispozita për ta<br />

zgjeruar gamën e tyre.<br />

109

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!