14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Bliri <strong>dhe</strong> raportet me kopshtiet, bahçet, Fam Tiliaceae<br />

Shpesh shoqëron o<strong>se</strong> kufizon bahçet, lulëria e blirit është tepër e kërkuar, kështu që<br />

bliri në hapësirat disi larg kopshtit, pretendon të jetë pjesë e kopshtijes, aty ku nuk<br />

«akuzohet» për hijezim.<br />

Familja lamiaceae: buzore (<strong>se</strong>ksioni i kërcellit është katërkëndësh), përfaqësohet<br />

nga bimë perimore, erëza, mjekësore, mjaltë<strong>se</strong> etj. Melissa officinalis, barë bletëza, ka<br />

një areal përhapje në të gjithë vendin, është ndër bimët më të hershme që ofron ushqim<br />

bletës nga ku ka marrë <strong>dhe</strong> emrin. Çaji i malit, Sideritis Montana L. ndeshet në<br />

Shqipërinë e jugut në lartësi, Gentiana lutea, Sherebela, Salvia sp. L., ndeshet në<br />

lartësi gjithmonë mbi formacionet gëlqerore, me përdorime të shumanshme në mjekësinë<br />

popullore por mund të introduktohet <strong>dhe</strong> në kulinari si erëz, ndonë<strong>se</strong> nuk ka traditë.<br />

Mentha sp. Rigoni, origonum vulgare, ka përdorim si çaj sidomos në zonat<br />

verilindore, por përdoret <strong>dhe</strong> në kulinari si erëz, për aromën specifike që ajo ka, Trumza,<br />

Saturea sp. L.<br />

Chelidonium sp, tëmbla gjaku, nisur nga struktura morfologjike në aspektin e<br />

taksonomisë, vendo<strong>se</strong>t midis familjes cruciferae <strong>dhe</strong> papaveraceae.<br />

Familja cucurbitaceae: Citrullus aedulis, shalqiri,Cucumis melo, pjepri,<br />

bostani në disa zona që nënkupton <strong>dhe</strong> shalqirin; Cucumis sativus, trangulli,<br />

Kastravsti (në gjuhët sllave), Cucurbita sp. & ssp., kungulli, duke përfshirë <strong>dhe</strong><br />

kungullin e gjellës <strong>dhe</strong> deri tek kungulli i hidhur, C. lagenaria i cili li<strong>dhe</strong>t me shumë<br />

përdorime tashmë si nënshartesë për shalqirin <strong>dhe</strong> pjeprin për arsye të minimumit të<br />

kërkesave që ai ka ndaj tokës <strong>dhe</strong> agrofondit. Kungulli i egër, Ecbalium elaterium.<br />

Familja compositae: Cynaria scolymus, angjinare, gjemb gomari,<br />

karakterizohet nga përmbajtja e lartë e proteinave në raport me gjithë bimët e botës<br />

bimore. Kamomili, Matricaria chamomilla L., Bimë shumë e njohur për efektet<br />

qetësue<strong>se</strong> për të gjitha moshat, Lactusa sativa, sallata, përfaqësohet nga shumë forma,<br />

disa nga të cilat përngjasojnë <strong>dhe</strong> me lakrën për arsye të brendësisë së tyre shumë<br />

kompakte, Chicorum endivia, ciokorja intibus, radhiqja, Sonchus arven<strong>se</strong> si<br />

<strong>dhe</strong> specie të tjera, qumështori, fare pak i njohur për vlerat dietike në një përzierje<br />

barishtore, Luleshurdha, taraxacum officinale web..<br />

Dafina, Laurus nobilis-Përgjithësisht njihet përdorimi i saj, simbol shumë i lashtë i<br />

përdorur nga grekët<br />

Dhe në pjesët marxhinale të kopshtit<br />

Erëzat<br />

Familja Amaranthaceae, nena, është e njohur si bima autentike, origjinale, për<br />

prodhimin e bozës, ndërkohë që konsiderohej në grupin e bërave të këqija <strong>dhe</strong> kërkohej<br />

113

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!