14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Malok, malok dreqi - përsëri është fjala për një banor të këtyre hapësirave malore,<br />

shpesh është përdorur <strong>dhe</strong> ne kuptimin pexhorativ, më shumë nga mos mosnjohja e<br />

vlerave <strong>dhe</strong> të stoicizmit të malësorit. Më mirë <strong>se</strong> askush këtë stoicizëm e vizaton Mjeda:<br />

Ku fillojnë kufijtë e gegë dy qershia lidh me ‘i rrëfanë, rrojnë dy cika me i’ nanë”.<br />

Malësor - banor i zonave malore, me një portret jo vetëm pamor por <strong>dhe</strong> nënkupton <strong>dhe</strong><br />

një mençuri të mësuar në odat e burrave, Universiteti i Maleve.<br />

Mezhda, meja, trapi, i brezares, tarracës; për të zgjidhur konfliktet kanuni përcaktonte<br />

saktësisht <strong>se</strong> trapi, meja, mezhda, i takon arës së fqinjit sipër.<br />

Mish në hell, fërlik në disa zona të Mbishkodrës, qiqra në hell, (fig.). Në shumë zona,<br />

viktima e parë ka qenë qengji i Shëngjergjit që nuk ndahej nga e ëma “duke e paguar<br />

shumë shtrenjtë më vonë”.<br />

Mokër - dy gurë njëri mbi tjetrin si të mullirit. Kuptohet bluarja e drithërave, misër,<br />

grurë, thekër, tepë etj, bëhej me dorë. Përdorej në zonat fshatare që nuk kishin burime uji<br />

për të vënë lëvizje mullinjtë e blojës o<strong>se</strong> në rastet kur në dimrat e acartë nuk mund të<br />

shkoje në mulli.<br />

Mriz, Mriz i zanave, nga At Gjergj Fishta, ku mërzen cjapi me zile ….<br />

(Naim Frashëri, Bagëti e Bujqësia), mjedis nën hije o<strong>se</strong> shpellë ku vapojnë<br />

blegtoria, Mërzim, në Jug, tendë, një ngrehinë me furka, e mbuluar me barë<br />

o<strong>se</strong> gjethe për të kaluar vapën bagëtia në mungesë të mrizeve natyrale.<br />

Mulçerim - Të paktën në diametrin e kurorës së drurit, përdoren qoftë gjethet, e rëna,<br />

por e<strong>dhe</strong> mbeturinat e zdrukthëtarive, tallashi apo <strong>dhe</strong> gurë zalli në mungesë të tyre, për<br />

të minimizuar evaporimin, largimin e lagështisë nga toka. Me përjashtim të gurit, çakllit,<br />

materialet e tjera, pas dekompozimit të tyre siguronin <strong>dhe</strong> elementë ushqimor për bimën.<br />

Kuptohet do të pengohej apo frenohej dalja e bërave të këqija për rreth trungut të bimës.<br />

Myje gështenje (e<strong>dhe</strong> në mënyrë figurative) - Zemra e gështenjës, ksilema (bot.), pjesa<br />

e <strong>se</strong>ksionit të trungut pa ekzokarpin <strong>dhe</strong> epikarpin (floema). Në kuptimin figurativ thuhej<br />

<strong>dhe</strong> për “myje dëllinje” që nga ana anatomike nuk është e lehtë ta fiksosh për arsye të<br />

<strong>se</strong>ksionit relativisht të vogël në raport me drurët apo shkurret e tjera, ishte epitet apo<br />

karakterizimi i njerëzve jo vetëm stoik por që kishin lënë gjurmë në komunitete me bëmat<br />

e tyre.<br />

Nishanet, shenjat, të destinuar për miqtë kryesor; Koka në veri, e plotë o<strong>se</strong> e ndarë<br />

përgjysmë, bishti në zonat e Jugut, shpatullat, veshkat etj. Nuk kanë qenë të pakta <strong>dhe</strong><br />

konfliktet bile <strong>dhe</strong> të ashpërsuara kur nuk respektohej kodi i zonës <strong>dhe</strong> të origjinës së<br />

miqve, mosha, largësia. Për ndarjen e këtyre shenjave, nishaneve, ngarkohej zakonisht<br />

një i moshuar.<br />

148

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!