klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

veçanërisht të atyre mjediseve që lidheshin me bulmetin duke nënkuptuar mbarësi për
shtimin e qumështit dhe të nënprodukteve të tij.
Gjethe delli, Plantago sp., e rekomanduar nga mjekësia popullore për gurët në tëmth
dhe në veshka.
Hypericum perforatum, lule basani, e rekomanduar në mjekësinë popullore për
sëmundjet e stomakut.
Ka vlera si bimë mjekësore, si e tillë rekomandohet në një përzierje me bimë të tjera
gjethore që shërbehen të ziera, ka dhe efekte insekticide.
Familja Brasicaceae, 10 cruciferae, kryqore (mbasi lulja është e
ndërtuar në aspektin apo planin anatomik nga 4 petale të vendosura në një kënd të drejtë
midis tyre), Lakra e zezë, Brassica nigra,Lakra kokë, Brassica olearacea, e
përfaqësuar me shumë varietete dhe forma duke përfshirë dhe lakrën kineze, lulelakra,
var. botrytis, lakra e Brukselit var. Germmifera, Kolerabi, var. Gonguloides,
Rrilka, Rraphanus sativus, var. Radicicola, Rrepa, Rraphanus sativus, sinapi,
Sinapis arvense, (nga e cila prodhohet salca Mustardë, me një gjeografi
mbarë botërore ; Rrepa e egër, Raphanus raphanistrum, Sinapi i arave, sinapis
arvensis, ka përdorim e një pije karakteristike nga lëngu i rrushit, rehani në Skrapar,
hardallaj në Mat, në saj të frenimit, inhibimit, që farat e sinapit i bëjnë procesit të
fermentimit alkoolik ose acetik.
Lathyrus sp, konsiderohen si bar i keq por ka dhe specie të kultivuara, si e tillë duhet
vlerësuar dhe në kopshtijet. Është bishtajore, që do të thotë azoto-fiksuese.
Limoni, citrus limoni, në kontekstin e këtij materiali do ti bashkëngjitet grupit të
bimëve që lidhen me kopshtijet, bimëve barishtore, një, dy ose shumë vjeçare, ndonëse
konsiderohet si bimë ekstra taksonomike duke qenë dhe drunore në raport me bimët e
tjera që përgjithësisht janë ose konsiderohen si barishtore. 11 Kjo lidhet shumë me
përdorimin e frutave dhe të lëngut të përftuar nga frutat e limonit, sipas recepturave
kulinare dhe mjekësore.
10 . Në literaturën e sotme të taksonomisë së botanikës, janë bërë disa ndryshime:
• Familja Graminacea ku bëjnë pjesë dhe pjesa më e madhe e cerealeve emërtohet Fam. Poaceae
• Familja e kryqoreve, cruciferae, emërtohet fam Brassicaceae
• Familja e bishtajoreve, leguminoze, emërtohet, fam. Fabaceae
• Familja e buzoreve, në saj të ndërtimit anatomik të lules dhe të seksionit të kërcellit që është
katërkëndësh, emërtohet Fam. Lamiaceae.
(Dictionary of Plant Names, Tiranë-Prishtinë 2003, Krasniqi, Ruci, Vangjeli, Susuri, Mullaj, Pajazitaj
11 Përgjithësisht përjashtimet nuk mungojnë, speci mund te trajtohet sidomos ne riviere edhe si shume
vjeçare, ndërkohë që prodhimi i farës së lakrave të gjitha llojeve mund të realizohet duke i trajtuar ato si
shumëvjeçare.
115