14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Vllaja, lehe, pje<strong>se</strong> të shtratit, farishtes për prodhimin e fidanëve, rasatit.<br />

Vresht - jo vetëm si taksonomi e klasifikimit të tokës, por <strong>dhe</strong> si referencë për<br />

mbledhjen e taksave gjatë pushtimit osman. Toponimi, Vresht, vneshtë apo veshtë, zë<br />

një pjesë të ma<strong>dhe</strong> të toponomastikës në vendin tonë me shumë vlera në kuptimin e<br />

njohjes së historive të komuniteteve <strong>dhe</strong> të traditës së bujqësisë <strong>dhe</strong> vreshtarisë.<br />

Vërri - Sa vrre ke për gjënë e gjallë (kuptohet blegtoria), për ti nxjerre nga dimri?. Prej<br />

këtej origjinon <strong>dhe</strong> folja me vrris, ai ke vrris sot bagëtinë apo jo në kthim nga dimërimi,<br />

jo vetëm kullotën por <strong>dhe</strong> bazën ushqimore për kafshët e transportit, që do të shoqëronin<br />

gjithnjë tufën, bujtësi do të përgjigjeshin me qengja apo qumësht, mbasi delet <strong>dhe</strong> deshët<br />

ishin tej ma<strong>se</strong> të dobësuar, të ligët, ligsht. Mund të konsiderohet <strong>dhe</strong> si ekuivalent i fjalës<br />

zahire.<br />

Zabeli, një nënndarje e vatanit, bashtinës, me synim kryesisht për drutë e zjarrit për<br />

dimër, materialin e ndërtimit për shtëpinë e re, mjedis për pushimin e bagëtive në<br />

mesditë, mriz, Ku mërzen cjapi me zile, Poezi e Naim Frashërit, nga Bagëti e Bujqësia,<br />

(Mrizi i Zanave, At Gjergj Fishta).<br />

Zahire - Pjesa e prodhimeve, bulmetit <strong>dhe</strong> ushqimeve të tjera të lëna mënjanë për dimër,<br />

të përgatitura me teknologji të ndryshme sipas zonave <strong>dhe</strong> traditave.<br />

Zarzavate - e origjinuar nga sllavishtja, zarzavti, perime, siç kanë origjinuar nga gjuhët e<br />

tjera: domate-mollatarte, nga italishtja pomo d’oro, patate, kërtollë, nga kartofel, sllavisht<br />

<strong>dhe</strong> rusisht, kastravec- kastravsti (e<strong>dhe</strong> në rumanisht).<br />

Yshmeri- Tepelene - Salari-Progonat-Gryka e Këlcyrës- një gatim me shumë petë që<br />

piqen më vete. Këto të gjitha pas pjekjes zbuten në ujë të ngrohtë me kripë <strong>dhe</strong> gjalpë të<br />

shkrirë.<br />

Shenim: Pasuria gjuhesore <strong>dhe</strong> frazeologjike pa llogarituar aspektin figurativ <strong>dhe</strong><br />

lakonizmat eshte shume e ma<strong>dhe</strong>, <strong>dhe</strong> ne kete botim vetem sa ceken keto pasuri.<br />

Njësitë matë<strong>se</strong> tradicionale të përdorura ndër kohëra 19<br />

19 Pavarësisht <strong>se</strong> janë shfrytëzuar shumë dokumente që flasin <strong>dhe</strong> për këto njësi që janë <strong>dhe</strong> trashëgimi<br />

kulturore, nuk duhet të kërkohet një unifikim i tyre. Ndryshe nga disa vende, Amerika e veriut, Anglia,<br />

Irlanda, që kanë rezistuar shumë në mos ndryshimin e sistemit të matjes, tek ne i është hapur rrugë sistemit<br />

metrik, por nuk ekziston akoma një shpjegues <strong>se</strong> si do të konvertohen këto njësi.<br />

Më shumë e kanë ndjerë institucionet e kthimit të pronave, mbasi atyre u prezantohen dokumente të kohëve<br />

të ndryshme <strong>dhe</strong> me sisteme të ndryshme.<br />

Prandaj <strong>dhe</strong> nuk kemi dashur të bëjmë konvertimet, për t’ia lënë lexuesit për të kontribuar ai vetë.<br />

153

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!