klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

shkathtësisë së tyre natyrale e shfrytëzojnë lehtësisht këtë reliev. Për rastësi të çuditshme
Iliria dhe më pas Albania në horoskopin Kinez klasifikohen tek shenja e “Bricjapit”.
Duke qenë se rreth 75% e territorit shqiptar është kodrinor-malor; kodrinor (47%) dhe
malor (28%), kjo përbën një arsye më shumë për të theksuar atë që Zoti e ka dhënë me
shumicë për këtë vend, pra në njëfarë mënyre ka përcaktuar fatin që njerëzit në shumicën
e këtyre territoreve mund dhe duhet të merren me blegtorinë e imët dhe pemëtari.
Dhia si pionieri i parë dhe i fundit i shkretëtirës dhe terreneve të vështira ka aftësinë për
tu përshtatur mjaft mirë në çdo cep të Shqipërisë dhe tu rezistojë lehtësisht verës shumë
të thatë dhe dimrave të ashpër, karakteristika këto të zonave malore të vendit. Prania e
lumenjve dhe burimeve të tjera ujore pothuaj në të gjithë territorin i jep mundësi
blegtorisë së imët që të shfrytëzojë pa asnjë vështirësi këtë potencial natyror me diversitet
të paparë dhe këtë mjedis karakteristik, pothuajse gjithë kullotat nga ultësira perëndimore
deri në majat e maleve.
Janë këto disa nga arsyet që ofron blegtoria në përgjithësi dhe të imtat në veçanti për
zhvillimin e vendit në shumë dimensione.
Shitjet e produkteve blegtorale ofrojnë mundësi financiare duke mbuluar mungesën e
“cash Flow-it” në rastin e prodhimeve bujqësore, për blerjen e inputeve bujqësore ose për
shlyerjen e detyrimeve bankare afatshkurtra.
Në kontekstin e mësipërm, dhia, qoftë alpine apo autoktone është një rregullator tejet i
fuqishëm.
Specia e dhisë besohet të jetë ndër kafshët e para të zbutura nga njeriu.
Specia e dhive po tu referohemi statistikave të 10 viteve të fundit ka ardhur vazhdimisht
duke u zvogëluar me rreth 3% në vit (nga 1104 mijë krerë në vitin 2000 në 775 mijë krerë
në vitin 2010). Por nga ana tjetër vihet re se është zgjuar interesi i mbarështimit të dhisë
Alpine.
Përse Dhia Alpine?
• Dhia Alpine jep qumësht rreth 70% të rendimentit të gjedhit që mbahet në këto zona.
• Nga ana tjetër mbahet dhe menaxhohet më lehtë se sa dhitë e tjera ose pothuajse me
të njëjtën lehtësi si edhe lopa; Mbarështohet në ambientet rreth e rrotull fermave me
regjim të përzier kullotë-stallë, pra, nuk ka nevojë për çoban që të largohet drejt
kullotave të largëta, gjë e cila, e bënë me të pëlqyeshme për brezin e ri.
• Jep 2-4 keca në vit të cilët mund të shiten apo konsumohen për mish në çdo kohë dhe
sipas nevojave, kur dihet që viçi shitet apo theret vetëm një herë në vit.
• Shpërblen ushqimin, punën e gjallë si dhe shpenzimet në përgjithësi më mirë se
gjedhi i qumështit. Për çdo kg peshë të gjallë dhia prodhon më tepër qumësht sesa
lopa.
• Nuk konkurron për ushqim me llojet e tjera të kafshëve.
Këto avantazhe të dhisë Alpine, kanë tërhequr vëmendjen e fermerëve shqiptarë dhe kjo
lloj race po gjen përhapje të vazhdueshme dhe me ritme të shpejta në vend. Shqipëria, në
territorin e saj ka kapacitet mbajtës për të paktën 2 milion krerë të dhirta.
70