14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Shkëmbimi në natyrë gjatë shtegtimit, mall-mall, ishte i pashmangshëm..<br />

Ndikuan sado pak <strong>dhe</strong> në kushtet e mungesës totale të qumështit qoftë<br />

<strong>dhe</strong> për fëmijët, ndërsa mish i qengjit ishte privilegj për elitën nga të<br />

cilët komuniteti shtegtar do të siguronte e<strong>dhe</strong> ndonjë mbështetje të<br />

paktën për tu lejuar të merrnin bukë në dyqanet që asokohe ishin me<br />

listë.<br />

Nomadizmi, apo shtegtimi i Konispolit, <strong>dhe</strong> Delvinës, Nënshkodrës, Kurbinit,<br />

Elbasanit, Beratit, Korçës etj ka qenë thjesht shtegtim për në kullota verore <strong>dhe</strong><br />

anasjelltas. Por nga ana tjetër kishte krijuar një lidhje reciprociteti për komunitetet<br />

malore duke ju ofruar mundësi për kullota dimërore <strong>dhe</strong> strehim:<br />

Kali, mesazher <strong>dhe</strong> ndërlidhës i kulturave të komuniteteve<br />

Latini thotë: Të gjitha, luftërat, fitoret apo disfatat janë zhvilluar<br />

në shpinën e kalit;<br />

Për arabin, kali i atjeshëm, deveja, ishte jo vetëm lokomotivë e nomadizmit, por<br />

kishte <strong>dhe</strong> dhuntinë e zbulimit të naftës.<br />

Në Mes<strong>dhe</strong> duke përfshirë <strong>dhe</strong> Shqipërinë: Hingëllima, turfullima <strong>dhe</strong> trokëllima e<br />

kalit, tregonin <strong>se</strong> kishin hasur në ujë.<br />

Madra <strong>dhe</strong> e drejta kullosore<br />

Regjimi i pronësisë për kullotat është i komplikuar e<strong>dhe</strong> në raport me regjimin e pronësisë së tokës<br />

bujqësore <strong>dhe</strong> pyjeve.<br />

Madra-–Organizim i përkohshëm i komuniteteve nga zona <strong>dhe</strong> vi<strong>se</strong> të ndryshme që do të<br />

veronin në gjithë hapësirën shqiptare që nga Vermoshi, Vithkuq, në Çajup apo Konispol.<br />

Ky organizim bazohej në një statut me origjinë të kahershme.<br />

Është shumë e njohur në të gjithë Shqipërinë, <strong>dhe</strong> përgjithësisht <strong>dhe</strong> e përshkruar, nga Dr.<br />

Isuf Allamani, Madra e Zogollit, në Malin e Runjës.<br />

Është tejet e veçantë <strong>dhe</strong> karakteristike organizimi mbi bazën e një statuti shumë strikt,<br />

për komunitetin i cili gjith<strong>se</strong>si do të ishte i përkohshëm, (gjatë stinës së verës), zakonisht<br />

Shëngjergj-Shëmri) <strong>dhe</strong> në varësi të kushteve të motit mund të zgjatej <strong>dhe</strong> më shumë, për<br />

të shfrytëzuar sa më shumë që të jetë e mundur kullotën e këtyre bjeshkëve.<br />

Nomadizmi kulinar i goranëve, Kukës, hallvaxhinjtë etj.<br />

Traditë që shtrihet në thellësi të kohërave. Arti i kuzhinës, prodhimi i bozës<br />

nga meli, një meny shumë e pasur e ëmbëlsirave, ka shumë histori <strong>dhe</strong><br />

shpjegime.<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!