14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Manushaqja, primula, aguliçja mjekësore, është e para që lulëzon në pranverë, prandaj<br />

<strong>dhe</strong> Naimi (Frashëri) i ka kushtuar një nga poezitë e tij më të bukura.<br />

Marea, (kjo në zonat kodrinore të ultësirës bregdetare), arbutus unedo<br />

Mijëfletshi, Achillea millefolium L.<br />

Në këtë familje janë <strong>dhe</strong> shumë bimë aktualisht të pa identifikuara me vlera ushqimore<br />

<strong>dhe</strong> dietike<br />

Pelini, Artemisia sp. L. simboli i hidhësisë, i hidhur si pelini, zhargon i përdorur<br />

kryesisht në Shqipërinë e Jugut.<br />

Përfaqësohet nga shumë specie të gjinisë Amaranthus, deri tani të konsideruara si barëra<br />

të këqija, ndërkohë që disa specie kanë prezantuar shumë vlera ushqye<strong>se</strong>, duke e renditur<br />

këtë bimë, në vendin e pestë të cerealeve, drithërave, pas grurit, misrit, thekrës <strong>dhe</strong> elbit.<br />

Piretrum cinarifolium, nga kjo bimë ekstraktohet një in<strong>se</strong>kticid organik, piretrina, <strong>dhe</strong><br />

ashtu siç është lëngu që ekstraktohet nga mbajtja në ujë e gjetheve të duhanit, janë sot<br />

shumë të kërkuar për luftimin e in<strong>se</strong>kteve pa efekte anësore duke u klasifikuar në grupin<br />

e preparateve që marrin përsipër luftën biologjike.<br />

Rheum undulatum, Rumex aceto<strong>se</strong>lla, lëpjeta<br />

Familja Rosaceae, Rubus sp. ferra, Rubus ulmifolius, manaferra, Rubus<br />

idaeus, mjedra, mana toke në disa zona, Fragaria vesca, luleshtry<strong>dhe</strong>, me përdorime<br />

të shumanshme, bëhen pjesëtare të ansamblit të kopshtit të shtëpisë pa okupuar <strong>dhe</strong><br />

shumë tokë.<br />

Salepi - Orchis L., bëjnë pjesë në familjen orchidaceae, ka përdorim <strong>dhe</strong> në kulinari,<br />

por gjith<strong>se</strong>si kërkohet për çajin karakteristik që përftohet nga zierja e zhardhokëve në<br />

mjekësinë popullore kundër kollës. Bimë spontane në liva<strong>dhe</strong>t <strong>dhe</strong> kullotat polifite në<br />

lartësi të vendosura në shkëmbinjtë <strong>se</strong>dimentarë mbi formacione gëlqerore.<br />

Sangusorba officinalis, lule bostani mjekësor<br />

Shega e egër, spontane, punica granatum, përdoret shumë në traditën e zonave<br />

ku ajo rritet, duke marrë lëngun pas shtrydhjes së saj për një gjellë të parë shumë<br />

karakteristike, çorba. Lëngu i përftuar nga shtrydhja ka përmbajtje të lartë të acidit citrik,<br />

por veçantia e saj qëndron që ky acid i grupeve të acideve citrike është një izomeri optik i<br />

atyre që përftohen nga agrumet<br />

Thana, Cornus mas. Me përdorime të shumta si frutë <strong>dhe</strong> shurup shumë karakteristik,<br />

gjithashtu ka vlera të veçanta dekorative, jo vetëm për format e thanave tashmë të njohura<br />

që nuk kanë ekzigjenca ndaj agrofondit, trajtimit etj. Duke u konsideruar si numri , 1 Bio.<br />

Duhet të introduktohet <strong>dhe</strong> Thana Koreane që dallohet për madhësinë e frutit <strong>dhe</strong> vlerat<br />

dekorative, lulëzim <strong>dhe</strong> frutifikim gati gjithëvjetor.<br />

Urtica dioica, hithra. Urtica urens, hithra djegë<strong>se</strong>, me një areal shumë më të<br />

kufizuar gjeografik.<br />

Vaccinium myrtillus, boronica, është asociacion kryesisht i pyjeve halore duke mbuluar<br />

katin më të ulët.<br />

116

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!