klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Problemet politike i kanë sjellë ata në agjendën politike. Kanë parlament në<br />
Norvegji, Finlandë <strong>dhe</strong> Suedi. U është garantuar në këto katër shtete mësimi<br />
në gjuhën amtare. Në Rusi konsiderohen një minoritet që mbijeton me<br />
mundësitë e veta <strong>dhe</strong> me shumë sakrifica.<br />
Të drejtat mbi pronësinë e tokës <strong>dhe</strong> mbi ujërat e brendshme o<strong>se</strong> detrat nuk<br />
janë të qarta.<br />
Për arsye të zhvendosjes së tufave në varësi të ndryshimit të kushteve<br />
klimatike, komuniteti duhet ti ndjek, mbasi është e pamundur të kontrolloj<br />
<strong>dhe</strong> të komandoj lëvizjen e tyre. Si rrjedhojë <strong>dhe</strong> konfliktet për kufijtë ndërshterorë<br />
janë të pashmangshme.<br />
Fare pak për etimologjinë <strong>dhe</strong> përkufizimin e nomadizmit (Nomad në<br />
frëngjisht, Nomas në greqisht <strong>dhe</strong> latinisht) <strong>dhe</strong> a është shpirti nomad<br />
një instinkt i lindur apo një tipar i krijuar <strong>dhe</strong> i përpunuar në përshtatshmëri<br />
me mjedisin, a ka premisa për trashëgimi ky tipar.<br />
Afërsisht përkufizimi është i tillë:<br />
“Grupe, komunitete që varen nga blegtoria <strong>dhe</strong> produktet blegtorale, qumësht, gjak, mish etj,<br />
<strong>dhe</strong> që zhvendo<strong>se</strong>n nga një vend në tjetrin njëherësh me bagëtinë e tyre. Kjo ndeshet që në<br />
Lindjen e Mesme, beduinët, Në Afrikën e veriut Tuaregët, në Azinë Qendrore, Mongolët <strong>dhe</strong><br />
Kazakët si <strong>dhe</strong> Komuniteti Saami në katër shtete: Norvegji, Suedi, Finlandë <strong>dhe</strong> pjesërisht në<br />
Arktik, Gadishulli Kola që i përket Rusisë. Jeta e këtij komuniteti është e lidhur me<br />
mbarështimin e drerit, Reindeer.<br />
Kjo nuk do të thotë që këto komunitete pastorale të mos angazhohen së paku <strong>dhe</strong> <strong>se</strong>zonalisht<br />
në bujqësi. Kjo jo shumë e shpeshtë mbasi këto komunitete mbështeten më shumë në<br />
sigurimin e produkteve bujqësore nëpërmjet shkëmbimit sidomos në periferitë urbane”.<br />
Le të mbërrijmë tashmë në universin shqiptar jo vetëm për të transferuar<br />
këtë temë por për ti ballafaquar situatat nga e cila çdo lexues do të llogarisë<br />
<strong>dhe</strong> diferencat.<br />
Stani si element i përbashkët i kulturave pavarësisht nga<br />
diferencat e mëdha në zhvillim, histori <strong>dhe</strong> traditë:<br />
Ngrehinë, që ka evoluar shumë pak, në kullotat verore. E<strong>dhe</strong><br />
diferencat midis vendeve, kontinenteve, nuk janë shumë të mëdha.<br />
Organizimi i brendshëm i hapësirës brenda stanit është afërsisht i<br />
tillë:<br />
30