14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Shtalp – Mënyrë karakteristike për përgatitjen e gjizës, në lëkurën e<br />

bagëtive të therura, traditë kjo e zhvilluar sidomos në malësitë e Jugut gjatë<br />

verimit.<br />

Stan: Mjedis i përkohshëm gjatë shtegtimit në kullotat verore, për qëndrimin e<br />

blegtorëve si <strong>dhe</strong> për përpunimin e bulmetit. Janë inspiruar <strong>dhe</strong> shumë krijime ku më e<br />

spikatura është kënga labe: Kur më vjen burri nga stani, fërr-fërr ma bën<br />

fustani. Çuditërisht është element i përbashkët i gjithë kulturave nomade-baritore në të<br />

gjithë globin. Police - një pjesë e stanit e ngritur si sofa, ku sistemoheshin <strong>se</strong>ndet, enët,<br />

shtresat, sherqet etj<br />

Shtrungë – një mjedis për të detyruar mjeljen e bagëtive, përdoret <strong>dhe</strong> në kuptimin<br />

figurative, për ti detyruar njerëzit ti binden këtij apo atij. Pjesë e përbërë<strong>se</strong> e shtrungës<br />

është <strong>dhe</strong> një ngushticë, shteg i ngushtë, syri i shtrungës , në Jug, në të cilat bagëtia është<br />

e detyruar të kaloi, ngarës është personi që ngacmon tufën për të shpejtuar, ngarësi ka një<br />

shkop e gjatë, si bastun për t i detyruar <strong>dhe</strong>ntë drejtë shtrungës. Vedër - ene druri për të<br />

mjelë bagëtinë, shtrungë në disa zona.<br />

Tërhana - “Dritë kush gjeti tërhananë”, do të shkruante një shekull e gjysmë më parë,<br />

Hasan Zyko Kamberi<br />

Zgjeric, zgjollë, trung i zgavruar, ku për ti shpëtuar kushteve të vështira të motit,<br />

breshëritë, shiut etj, akomodoheshin në këto zgavra ku mund të ndiznin <strong>dhe</strong> zjarre për të<br />

ngrohur bukën. Shfrytëzohej shumë <strong>dhe</strong> nga bletët për të ndërtuar një zgjua natyral, p<strong>se</strong><br />

jo i diktuar nga ariu, i cili nuk e kishte problem sulmin e mizave të bletës. Përdoret e<strong>dhe</strong><br />

ne kuptimin figurativ, për njeriun që ka humbur konstitucionin në saj të moshës apo<br />

faktorëve të tjerë ekonomik apo mendor.<br />

Praecoce, prekoce- e hershme, përdoret jo vetëm për drurët <strong>dhe</strong> frutat por<br />

<strong>dhe</strong> për bimët <strong>dhe</strong> kafshët (në këtë rast quhen palige), p.sh. misër i hershëm<br />

etj. Tardive - e vonë. Bimët klasifikohen <strong>dhe</strong> në bazë të ciklit vegjetativ, të<br />

shkurtër, të mesëm <strong>dhe</strong> të vonë. Sipas një sistemi të FAO-s, numri që<br />

shoqëron emrin e hibridit apo kultivarit tregon <strong>dhe</strong> zgjatjen e këtij cikli duke<br />

filluar nga momenti i mbirjes.<br />

Pulëbardha – Gështenja të njoma, të pjekura <strong>dhe</strong> të qëruara, të ndryshme<br />

nga gështenjat e ziera apo nga ato të thara.<br />

Rasat, fidan, i gatshëm për tu trapiantuar, përdoret <strong>dhe</strong> në rastin e duhanit.<br />

150

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!