Poradnik opiekuna praktyk zagranicznych ... - Erasmus

3
I. Praktyki zawodowe drogą do sukcesu
Monika Domańska
Akademia Górniczo-Hutnicza, Centrum Karier,
Ośrodek Monitorowania Kadry Zawodowej
Praktyki są nieodłączną częścią życia społeczno-gospodarczego
od najdawniejszych czasów – są starsze niż uniwersytety.
Uregulowania prawne dotyczące praktykantów pojawiały się
już w Kodeksie Hammurabiego, w starożytnej Grecji i Rzymie.
W średniowieczu, a praktycznie aż do czasów rewolucji przemysłowej,
istniał powszechny system rozwoju rzemieślników,
którzy najpierw terminowali u mistrzów, potem zostawali wędrownymi
czeladnikami, by z czasem samemu zostać mistrzem.
Nauka, praktyka i obycie w świecie (mobilność) gwarantowały,
że prace wykonywane przez mistrza będą najwyższej jakości,
a on sam odniesie wymierny sukces zawodowy i ekonomiczny.
System taki (choć nieco mniej ceremonialny) funkcjonuje do
dziś w szkolnictwie zawodowym i rzemiośle, a jego odzwierciedleniem
w szkolnictwie wyższym jest system praktyk zawodowych
i promocja mobilności. Uczenie przez doświadczenie to
najbardziej efektywna metoda profesjonalizacji oraz stymulowania
kreatywności i innowacji.
Czy praktyki są potrzebne i pomagają
w osiągnięciu sukcesu?
…usłyszałem i zapomniałem,
…zobaczyłem i zapamiętałem,
…zrobiłem i zrozumiałem
Xunzi (313–238 p.n.e.),
czasem przypisywane Konfucjuszowi
Po pierwsze, dobrze zorganizowane praktyki przekładają się
na sukces uczelni.
Wskazania dotyczące roli uczelni w zwiększeniu zatrudnialności
absolwentów – rozumianej jako zestaw cech i umiejętności
dających zdolność do otrzymania i utrzymania satysfakcjonującej
pracy lub zdolność do samodzielnego poruszania się po
rynku
pracy, tak
by właściwie
wykorzystać
swój
potencjał
i uzyskać
trwałe zatrudnienie – pojawiają się w kolejnych komuni-
katach ze spotkań ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo
wyższe.
My, ministrowie (...) wzmocnimy nasze wysiłki ukończenia
już realizowanych reform, które umożliwią studentom i kadrze
uczelni mobilność, udoskonalą nauczanie i kształcenie
w instytucjach szkolnictwa wyższego, zwiększą zatrudnialność
absolwentów i zapewnią wszystkim kształcenie wyższe
właściwej jakości.
Deklaracja w sprawie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego,
Budapeszt, Wiedeń 12 marca 2010 roku.
Praktyki są obowiązkowym elementem programu studiów
pierwszego stopnia, wpisanym w obowiązujące nadal standardy
dla poszczególnych kierunków zgodnie z rozporządzeniem
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ich wymagany minimalny
wymiar jest różny i wynosi od trzech do ośmiu tygodni.
Ale nie tylko obowiązek i wymogi prawne motywują uczelnie do
rozwijania programu praktyk zawodowych. Sprawia to rynek
usług edukacyjnych, na którym uczelnie działają. „Przyszłość
bez obaw”, „Prosta droga do kariery”, „Zaprojektuj swoją
przyszłość”, „Przyjemne studia, dobry zawód” – te fragmenty
haseł reklamowych polskich uczelni doskonale oddają potrzeby
i oczekiwania najważniejszej grupy klientów. Kandydaci na
studia i ich rodziny ponoszące ciężar finansowy kilku lat studiów
oczekują, że będzie to inwestycja opłacalna – ważna jest
uzyskana wiedza, poziom naukowy, ale ważny jest także, a nawet
przede wszystkim, sukces na rynku pracy po ukończeniu
danej uczelni.
Duża liczba uczelni w Polsce, a malejąca liczba kandydatów
spowodowana niżem demograficznym przyczyniają się do
wzrostu konkurencji – przewagę mają uczelnie, które mogą
w przekonujący sposób zapewnić o tym, że przygotowują swo-
ich studentów do wejścia na trudny rynek pracy, dbają nie tyl-
ko o
wysoki
poziom
naukowy
przekazywanej
teorii,
ale
także
dostarczają umiejętności potrzebnych na rynku pracy.
Jak wynika z rozmów z polskimi pracodawcami, praktyki są najpowszechniejszą
i często jedyną okazją do kontaktów uczelni
z przedsiębiorstwami. Dobrze zorganizowany system praktyk
z całą pewnością jest czynnikiem zwiększającym zatrudnialność,
źródłem danych podnoszącym jakość kształcenia, ele-
mentem polityki marketingowej wychodzącej naprzeciw ocze-