F:\Botime Design Elvira\Librat - Arct

60
SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT
a. Testi objektiv i cili përcaktohet nga fakti nëse gjyqtari ka ofruar garanci proçeduriale të
mjaftueshme për të përjashtuar cdo gjykim legjitim të anshmërisë
b Testi subjektiv i cili përcaktohet nga bindja e brendshme e gjyqtarit për mënyrën e
zgjidhjes së cështjes.
Paanësia e gjykatës në një proçes pranohet se është një garanci kushtetuese për çdo
individ. Paanësia përbën prezumim sipas të cilit gjykatësi në zgjidhjen e cështjes ka vepruar
duke respektuar të dy testet e mësipërme përderisa njëra nga palët të paraqes prova në
proçes që vërtetojnë të kundërtën. Në rast të vërtetimit të shkeljes së paanësisë së gjykatës
atëhrë do të kemi rrjedhimisht edhe shkeljen e parimit të barazsë para ligjit pasi zbatimi i
ligjit pjesë e së cilës është dhe e drejta për një proces të rregullt nuk është zbatuar në
mënyrë të paanshme duke respektuar teste Paanshmëria lidhet ngushtësisht me detyrimin
ligjor për të qëndruar pasiv dhe mbi palët ( super partes) të gjykatës.
Mund të themi që imuniteti gjyqësor është një element që gjyqtarët ta kryejnë në mënyrë
më të pavarur detyrën e tyre.
Në mënyrë që të respektojë funksioni e saj super partes , gjykata nuk duhet në asnjë lloj
mënyre apo forme të promovojë interesa, të ndihmojë në cfarëdolloj forme njërën nga
palët. Në raste të tilla ajo shkëputet nga funksioni i saj i paanshëm duke shkelur parimin e
paanësisë dhe të drejtën për një proces të rregullt ligjor.
Palës në të gjitha rastet duhet t’i jepet mundësia të përgjigjet akuzave drejtuar kundër tij .
Kërkesa për paanësi përfshin brënda saj parimin themelor që “një person nuk mund të jetë
gjyqtar i ceshtjes së tij”. Ky parim është zhvilluar nga doktrina dhe juriprundenca duke
theksuar se gjyqtari i cili është pjesë e gjykimit ka interesa mbi përfundimin e cështjes, ka
dhënë mendim për të apo cfardo lidhje tjetër që lë dyshime të arësyeshme për anësi
konsiderohet “pjesë e gjykimit të cështjes së tij”. Ky element është plotësisht i mjaftueshëm
për të konsideruar anësinë e trupit gjykues ose për të përjashtuar paraprakisht gjyqtarin
nga gjykimi i cështjes.
Në rastet kur ndodhet para konfliktit të interesit të përcaktuar nga ligji , anëtarët e trupit
gjykyes apo gjykatësi duhet të zëvëndësohen me anëtrë të tjerë të cilët nuk kanë asnjë
element interesi mbi cështjen. Një vendim në bazë të së cilit një anëtar ka konflikt interesi
nuk mund të konsiderohet që është I drejtë. Po kështu dhënia e një vendimi të mëparshëm
të gjyqtarit mbi cështjen nuk lejon që gjyqtari të jetë pjesë e rigjykimit të saj. Në raste të
tilla kemi shkelje paanësisë objektive. GJEDNJ është shprehur se “ cilido gjyqtar në lidhje
me të cilin ekzistojnë arësye legjitime për të pasur frikë se i mungon paanshmëria duhet të
tërhiqet nga gjykimi i cështjes “. Ashtu sic është theksuar në vazhdimësi nga Gjykata
Kushtetuese por edhe ajo e të Drejtave të Njeriut detyrë e gjykatës në çdo proces gjyqësor
është që jo vetëm të japë drejtësi por edhe të mundësojë krijimin e besimit tek publiku se
ajo do të shfaqet si e paanshme në zgjidhjen e çështjes. Në demokraci, ligjshmëria e rolit
të gjyqtarit varet jo vetëm nga qenia e tij, por dhe nga shfaqja e tij i paanshëm dhe i
pavarur, duke qenë roli i tij në mënyrë esenciale pasiv dhe super partes.
Duke pasur nën kujdes që të realizohet në cdo rast një gjykim i pavarur dhe i paanshëm i
personave GJEDNJ në cështjen Dauti kundër Shqipërisë ka theksuar domosdoshmërinë
e së paku një kontrolli gjyqësor vendimeve të organeve administrative. Gjykata Kushtetutese
gjithashtu me vendimin. nr.10, datë 11.05.2006 ka theksuar se “Qëllimi është që ndaj
veprimeve të pushtetit administrativ që prekin të drejtat e individit, duhet të ushtrohet një
kontroll, i cili nuk mund të jetë tjetër veçse kontroll gjyqësor. “Shteti ligjor presupozon,