F:\Botime Design Elvira\Librat - Arct

SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT 65
zhvillimi i gjykimit rezultoi e provuar se Gjykata e Lartë ka pranuar për shqyrtim kërkesën
e subjekteve të interesuara, por nuk u ka komunikuar kërkuesve një kopje të kësaj kërkese.
Jo vetëm kaq por nga vendimi i Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë rezulton se kërkesa për
rishikim është shqyrtuar drejtpërdrejt në seancë gjyqësore dhe është vendosur pranimi i
kërkesës, prishja e vendimit nr.13, datë 17.11.1998 të Gjykatës së Apelit Durrës, kthimi i
çështjes për rigjykim dhe pezullimi i ekzekutimit të këtij vendimi, por pa u thirrur kërkuesit
dhe pa u dëgjuar ata, megjithëse ishin palë në vendimin e cenuar.”
Gjykata duhet të sigurojë në cdo rast dhe në cdo kusht që barazia e palëve të realizohet në
të gjithë fazat e procedimit gjyqësor. Kur gjykata nuk arrin të kontrollojë atmosferën apo
presionin e krijuar nga publiku në sallën e gjyqit duke bërë të pamundur për mbrojtjen një
paraqitje normale të provave apo pyetjes së dëshmitarëve do të konsiderojmë gjithashtu
shkelje të parimit .
Barazia proceduriale nuk konsiderohet e dhunuar nga përdorimi I një gjuhe të caktuar. E
drejta për dëgjim të drejtë nuk cënohet nga zhvillimi I procesit në një gjuhë të caktuar por
cënoëht në rast se të pandehurit I cili nuk ëhtë në gjëndje të kuptoj gjuhën përkatëse nuk
I ofrohen aktet në gjuhën që ai kupton dhe e drejta për tu mbrojtur dhe patur një përkthyes.
Kjo është e garantuar rastet vetëm kur pala nuk kupton ose ka vështirësi në prezantimin
në gjuhën përkatëse. Në rast se gjykata provon që pala kupton dhe është në gjëndje të
ushtrojë të drejtën e tij në gjuhën përkatëse, gjykata nuk ka detyrime t’i ofrojë atij garancitë
e mësipërmë.
Raste të tjera të cilat mund të konsiderohen si shkelje parimit të barazisë së armëve janë
kur një I huaj jorezident nuk lejohet të marrë pjesë personalisht në gjykimin ku ai është
palë .
10 Parimi i prezumimit të pafajësisë
Parimi i prezumimit të pafajësisë përbën një ndër elementet e rregullsisë së të drejtës për
një proces të rregullt ligjor. Ai sanksionohet në nenin 6.2 të KEDNJ dhe 30 i Kushtetutës
sipas të cilit “Kushdo quhet i pafajshëm përderisa nuk i është provuar fajësia me vendim
gjyqësor të formës së prerë “.
Prezumimi i pafajsisë përbën të drejtën e cdo personi për tu konsideruar i pafajshëm ndaj
cdo akuze derisa fajësia të vërtetohet në mënyrë të formës së prerë. Prezumimi i pafajësisë
rrjedh nga parimi ligjor latin “ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat” ( barra e
provës qendron tek akuzuesi, jo tek i akuzuari).
Prezumimi i pafajsisë përbëhet nga tre elementë përbërës thelbësor:
1. Barra e provës – i përket akuzuesit i cili ka detyrimin të provojë me fakte bindese
fajësinë e të akuzuarit. Në rast se pas paraqitjes së provave dhe pas cmimit gjyqësor të
tyre mbeten ende dyshime mbi fajësinë e të akuzuarit atëherë gjykata ka detyrimin e
shpalljes së personit të pafajshëm. Gjykata duhet të mbajë gjithmon në konsideratë që
barra e provës ështe e akuzës dhe të kujdeset që në asnjë rast ajo të mos kalojë tek i
akuzuari.
2. Niveli i të provuarit duhet të jetë mbi fakte të arsyëshme
3. Mjetet e të provuarit duhet të jenë marrë në përputhje me ligjin
Sipas këtij parimi, gjykatat nuk duhet të fillojnë proçesin me bindjen se i pandehuri ka
kryer figurën e veprës penale për të cilin akuzohet. Detyrë e gjykatës së zakonshme që
shqyrton një çështje penale është që t’i krijojë mundësinë të pandehurit vetë ose nëpërmjet
mbrojtësit të mbrohet dhe ajo të japë vendimin e saj të bazuar mbi provat direkte e indirekte,