F:\Botime Design Elvira\Librat - Arct

SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT 49
e Rrethit Gjyqësor Tiranë, i ka kaluar kufijtë e padisë, sepse ajo është shprehur edhe për
gjëra që nuk i janë kërkuar duke kaluar përvec të tjerash nga rol pasiv ne aktiv”.
Parimi i mosrëndimi të pozitës është një tjetër element që ndikon në të drejtën e cdo
personi për tiu drejtuar gjykatës. Pa sigurinë që pozita e personit në rast ankimi në gjykatë
apo organ administrativ më të lartë nuk do të rëndohet cdo person do të ndjehej i cënuar
në të drejtën e tij për tiu drejtuar gjykatës duke pasur frikën e përkeqësimit të gjëndjes së
tij apo të drejtave të fituara deri në atë moment. Ky parim njihet dhe duhet të zbatohet si në
ankimet në organet administrative ashtu deh në cështjet me karakter penal.
Në gjykimet e cështjeve penale tashmë ekziston një jurisprundencë e pasur si nga Gjykata
Kushtetuese dhe GJEDNJ të cilat në mjaft raste në interpretimin e të drejtës për tiu drejtuar
gjykatës kanë janë shprehur për përfshirjen brenda saj të parimit të mosrëndimit të pozitës
të të pandehurit në proçesin penal (reformatio in peius). Ky parim përcakton se “kur
apelues është vetëm i pandehuri, gjykata nuk mund të caktojë një dënim më të rëndë, të
zbatojë një masë sigurimi më të rëndë, t’i japë pafajësisë një shkak më pak të favorshëm
nga ai i vendimit të apeluar (Ne Ultra Petita)” .
Edhe në ankimet administrative parimi i mosrëndimit të pozitës gjen aplikim dhe garantohet
nga e drejta për një proces të rregullt ligjor. Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë dhe
Konventa Evropiane e të Drejtave të Njeriut nuk e përmendin në mënyrë të shprehur këtë
parim por ai në vetvete e përmban dimensionin Kushtetues. Zbatimi i këtij parimi është një
garanci më shumë për të gjykuarin, me qëllim që ai të realizojë në mënyrë efektive të
drejtën për t’iu drejtuar me ankim gjykatës. Gjykata është shprehur, se ekzistenca e këtij
parimi u jep mundësi të gjykuarve që të mos heqin dorë nga garancitë që ofron Kushtetuta
nga frika se mund të dëmtohen rëndë interesat e tyre . Gjykata Kushtetuese ka konisderuar
shkelje të proçesit të rregullt një sërë vendimesh duke konsideruar të drejtën e aksesit në
gjykatë të lidhur ngushtë me parimin e mosrëndimit të pozitës si pjesë e proçesit të rregullt.
Është thelbësore që të bëhet kujdes për garantimin e këtij parimi në ato raste kur cështja
gjykohet nga organe të konsideruara “quazi gjykata” vendimet e të cilave janë të formës
së prerë dhe nuk i japin të drejtë personave të ankohen në gjykatë
Në cështje të ndryshme gjykatat mund gjykojnë që cështja është jashtë juridiksionit të tyre
ose mund të mos pranojnë kërkesën e subjektit për arsye të parashkruara nga ligji sic
mund të jenë mosekzistenca e zotësisë për të vepruar, e drejta është e parashkruar etj.
Këto element nuk mund të konsiderohen si kufizime të së drejtës për t’iu drejtuar gjykatës
pasi pasja e zotësisë për të vepruar tek individët është element thelbësor që përcakton
aftësinë e subjektit për të kuptuar veprimet që po kryen dhe për të marrë përsipër të drejta
dhe detyrime. Po kështu edhe parashkrimi i së drejtës është element i cili i shërben parimit
të së drejtës publike të sigurisë juridike . Të dy përcaktimet përligjen dhe rrjedhimisht nuk
mund të konsiderohen shkelje apo cënim të së drejtës për tiu drejtuar gjykatës. Ligji
gjithashtu mund të lidh vënien në lëvizje të gjykatës me procedura, afate apo elementë të
caktuar si forma e akteve . Këto përcaktime të ligjit nuk konsiderohet se mohojnë të
drejtën për tju drejtuar gjykatës. (duhet zgjatur )
Me gjithë atë në të gjitha rastet kur edhe pse evidentohen probleme të akteve në të gjitha
rastet kur është e mundur që ato mund të ndreqen kjo mundësi duhet t’i jepet. Raste të
tilla mund të jenë mungesa e akteve apo të meta të tjera lidhur me kërkespadinë. Kodi ynë
i Procedurës Civile në përputhje me këtë të drejtë parashikon në nenin 154/a se kur
kërkespadia paraqet probleme gjyqtari ja kthen paditësit në kohën e paraqitjes së saj ose
njofton me shkrim për plotësimin e të metave.