F:\Botime Design Elvira\Librat - Arct

66
SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT
të cilat duhet të provohen nga akuza dhe që administrohen në dosje . Prezumimi qe parimi
sanksionon ka si qëllim të minimizojë rrezikun që persona të pafajshëm të dënohën. Kjo
arrihet duke i dhënë prokurorit barrën e provës dhe të akuzuarit prezumimin të pafajshëm.
Prezumimi nuk duhet kuptuar vetëm si detyrim i gjykatës dhe i subjekteve në proces për
të konsideruar të akuzuarin/it të pafajshëm por detyrimin e të gjithë autoriteteve, medias
apo personave të mos paragjykuar rezultatin final të gjykimit. Prezumimi i pafajsisë
mund të shkelet jo vetëm nga gjykata por edhe nga autoritetet publike . Kur pas arrestimin
të një personi një oficer i lartë policie lajmeroi në një konferencë për shtyp arrestimin e tij
duke cilësuar si një ndër nxitësit apo planifikuesit e një vrasje, KEDNJ konsiderojë këtë
veprim si “ deklarim fajësie” i cili së pari inkurajoi publikun për të besuar në fajësinë e tij
dhe së dyti paragjykoi cmimin e fakteve nga autoriteti gjyqësor. Këto veprime janë
konsideruar nga KEDNj shkelje të parimit të prezumimit të pafajsisë. Liria e shprehjes
përfshin lirinë për të marrë dhe përpunuar informacion dhe prezumimi nuk mund të privojë
autoritetet nga informimi i publikut në lidhje me investigimet penale por ai kërkon që kjo
liri të përdoret në përputhje me të drejtën e cdo personi për tu konsideruar i pafajshëm.
Parimi sanksionon gjithashtu se përpara se fajësia e personit të provohet me vendim të
formës së prerë, një vendim gjyqësor i dhënë ndaj një personi nuk duhet të reflektojë në
opinion fajësinë e tij .
Debat ekziston nëse pytjet e palës akuzuese për dëshmitarët në proces janë të orjentuara
apo formuara në atë mënyrë që e konsiderojnë të akuzuarin fajtor përbëjnë shkelje të
parimit nga ana e akuzës. Gjykata Supreme Kanadeze ka konsideruar se ky element nuk
përbën shkelje të parimit .
Kur një person i akuzuar në një vepër penale nuk ka të drejtën e rimbursimit të kostove të
procedimit ndaj tij nuk konsiderohet shkelje e prezumimit të pafajsisë .
11.E drejta e mbrojtjes
E drejta e mbrojtjes përfshin brenda saj një sër elementësh thelbësor të cilët shërbejnë si
standarte minimale nga Kushtetuta dhe KEDNJ për prezumimin e respektimit të së drejtës
së drejtës së mbrojtjes. Të drejtat e mbrojtjes të siguruara nga neni 6/3.a i KEDNJ
garantohen edhe nga Kushtetuta në nenin 31 të saj. E drejta e mbrojtjes përfshin brenda
saj të drejtën e personave që;
a) të informohen brenda një afati sa më të shkurtër, në një gjuhë që ai e kupton
dhe në mënyrë të hollësishme, për natyrën dhe shkakun e akuzës që i bëhet;
E drejta për tu informuar brënda një afati sa më të shkurtër lidhur me akuzën që i është
ngarkuar personit kërkon që informacioni i sanksionuar t’i jepet personit sa më shpejtë të
jetë e mundur pasi akuza të jetë deklaruar formalisht. Kjo e drejtë nuk përfshin të drejtën
e personave ndaj të cilëve po bëhen hetime por kjo e drejtë zbatohet kur megjithëse po
bëhen hetime dhe personi nuk është ende i akuzuar, prokurori vendos të marrë masa të
caktuara ndaj të dyshuarit. Personi nuk duhet të informohet vetëm për faktet e mbledhura
ndaj dhe bazën ligjore por edhe me karakteristikat ligjore të aktit për të cilin ai akuzohet .
Kërkesa për të informuar të akuzuarin i siguron atij përgatitjen e mbrojtjes. Kërkesa që një
i akuzuar duhet të informohet për shkakun e akuzës ndaj tij nënkuptonqë infromacioni
duhet të merret nga ai. Një prezumim i marrjes së informacionit është në kundërshtim me
të drejtën.
b) E drejta për të patur kohë të mjaftueshme dhe lehtësira në përgatitjen ë mbrojtjes;