Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...
Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...
Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mengine, iwapo mtetezi anakuwa mlengwa au la<br />
hutegemea matokeo ya kazi yao kwa watendaji wa<br />
kutumia silaha.<br />
Uwezekano wa kudhurika (kiwango ambacho<br />
watetezi ni rahisi kukabiliwa na hasara, uharibifu,<br />
mateso, na kifo, katika tukio la mashambulizi)<br />
hut<strong>of</strong>autiana kwa kila mtetezi au shirika lisilo la<br />
kiserikali, na pia hut<strong>of</strong>autiana kutokana na muda.<br />
Uwezekano wa kudhurika ni kipimo husika, kwa<br />
kuwa watu wote na makundi yote yana uwezekano<br />
wa kudhurika, lakini kila moja, kulingana na<br />
mazingira na hali <strong>za</strong>o na hili lina kiwango na aina<br />
yake lenyewe ya uwezekano wa kudhurika. Kwa<br />
mfano, mtetezi wa haki <strong>za</strong> binadamu ana uwezekano<br />
<strong>za</strong>idi wa kudhurika anapokuwa nje, barabarani kuliko<br />
anapokuwa <strong>of</strong>isini kwake (iwapo imelindwa vizuri).<br />
Uwezekano wa kudhurika kwa shirika lisilo la<br />
kiserikali linawe<strong>za</strong> kuonekana kuathirika kwa<br />
sababu mbalimbali, kama vile kuachwa wazi<br />
(kiwango ambacho mfanyakazi na mali ya shirika<br />
lisilo la kiserikali inakuwa katika mahali hatari au<br />
pasipolindwa), athari ya mpango wa kazi (ikiwa<br />
kazi ya shirika lisilo la kiserikali ina athari mbaya<br />
kwa mtendaji yeyote anayetumia silaha, huliweka<br />
shirika hilo lisilo la kiserikali katika uwezekano wa<br />
kudhurika) n.k. 7<br />
Uwezo ni nguvu na rasilimali zilizopo kwa kundi<br />
au mtu binafsi ili kufikia kiwango cha kuridhisha<br />
cha usalama (au heshima kwa haki <strong>za</strong>o/<strong>za</strong>ke <strong>za</strong><br />
binadamu). Mifano ya uwezo ni mafunzo (katika<br />
usalama, katika masuala ya kisheria, nk), kazi ya<br />
kikundi kama timu, nk.<br />
Hatari iliyosababishwa na tishio na uwezekano wa<br />
kudhurika vinawe<strong>za</strong> kupungua ikiwa watetezi wana<br />
uwezo wa kutosha (kadri kunapokuwa na uwezo<br />
<strong>za</strong>idi, ndivyo kadri hatari inavyopungua):<br />
Hatari = vitisho x uwezekano wa kudhurika<br />
uwezo<br />
Kwa kuweka muhtasari wa aya zilizotangulia katika<br />
kielelezo tunach<strong>of</strong>anyia kazi, ili kupungu<strong>za</strong> hatari<br />
kwa viwango vinavyokubalika inabidi:<br />
• Kupungu<strong>za</strong> vitisho<br />
• Kupungu<strong>za</strong>/kuboresha mambo yanay<strong>of</strong>anya<br />
uwezekano wa kudhurika<br />
7 Kikomo muhimu cha urefu wa makala hii kinatufanya tusiingize<br />
kielelezo chenye maelezo ya kina kuhusu aina na kazi ya<br />
sababu kuu <strong>za</strong> uwezekano wa kudhurika.<br />
• Kuonge<strong>za</strong> uwezo wa usalama kwa mafunzo ya<br />
usalama katika usalama, tathmini ya hatari nk<br />
Kulenga<br />
• Uchambuzi wa hali<br />
• Tathmini ya vitisho<br />
HATARI =<br />
Kupungu<strong>za</strong><br />
uwezekano wa<br />
kudhurika<br />
VITISHO X UWEZEKANO<br />
WA KUDHURUKA<br />
UWEZO<br />
Kuimarisha/kuku<strong>za</strong><br />
uwezo<br />
Lazima tuzingatie kuwa hatari ni dhana inayobadilika<br />
na hubadilika kulingana na wakati, ikifuata mabadiliko<br />
katika vitisho, uwezekano wa kudhurika na<br />
uwezo. Inafanya haja ya kutathmini hatari mara kwa<br />
mara, na hasa ikiwa kuna mabadiliko katika mazingira<br />
ya kazi, katika vitisho au katika uwezekano<br />
wa kudhurika. Kwa mfano, hatari huongezeka <strong>za</strong>idi<br />
mtendaji anapojisikia kuzungukwa; uwezekano wa<br />
kudhurika huongezeka mfanyakazi mpya wa kutumia<br />
silaha anapoan<strong>za</strong> kufanya kazi bila mafunzo stahiki.<br />
Hatua <strong>za</strong> usalama kama kamera ya video au<br />
gari lenye kinga zinawe<strong>za</strong> kupungu<strong>za</strong> hatari kwa<br />
kuyavunja nguvu mambo yanayoleta uwezekano wa<br />
kudhurika, lakini hatua hizo hazikabiliani na chanzo<br />
kikuu cha hatari, ambacho hutokana na vitisho na<br />
shauku ya kuzitumia, ikiwa hatua dhidi ya watetezi<br />
hazitolewi adhabu. Kwa sababu hizi, hatua zote<br />
kubwa katika ulinzi zinapaswa zilenge kupungu<strong>za</strong><br />
vitisho hivyo, pamoja na mambo yanayopungu<strong>za</strong><br />
uwezekano wa kudhurika.<br />
Kupanga mipango ya kazi na usalama<br />
Usimamizi wa usalama lazima uingizwe katika kila<br />
hatua iliy<strong>of</strong>anyiwa uchambuzi wakati wa kuunda<br />
mpango wa kazi.<br />
Usalama una pembe maalum unap<strong>of</strong>anya<br />
uchambuzi wa mazingira na kuweka malengo na<br />
madhumuni ya kazi, vile vile wakati wa kuunda<br />
mpango wa kazi, kufuatilia na kutathmini matokeo<br />
yake. Miongozo ya usalama ina mahali maalum<br />
(katika hatua ya kupanga) katika mchakato mzima,<br />
ambapo zinakuwa nyaraka hai ambazo hupata<br />
<strong>Kutetea</strong> <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong>: Kitabu cha Marejeo kwa watetezi wa <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong> | Toleo la pili 13