16.01.2015 Views

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mengine, iwapo mtetezi anakuwa mlengwa au la<br />

hutegemea matokeo ya kazi yao kwa watendaji wa<br />

kutumia silaha.<br />

Uwezekano wa kudhurika (kiwango ambacho<br />

watetezi ni rahisi kukabiliwa na hasara, uharibifu,<br />

mateso, na kifo, katika tukio la mashambulizi)<br />

hut<strong>of</strong>autiana kwa kila mtetezi au shirika lisilo la<br />

kiserikali, na pia hut<strong>of</strong>autiana kutokana na muda.<br />

Uwezekano wa kudhurika ni kipimo husika, kwa<br />

kuwa watu wote na makundi yote yana uwezekano<br />

wa kudhurika, lakini kila moja, kulingana na<br />

mazingira na hali <strong>za</strong>o na hili lina kiwango na aina<br />

yake lenyewe ya uwezekano wa kudhurika. Kwa<br />

mfano, mtetezi wa haki <strong>za</strong> binadamu ana uwezekano<br />

<strong>za</strong>idi wa kudhurika anapokuwa nje, barabarani kuliko<br />

anapokuwa <strong>of</strong>isini kwake (iwapo imelindwa vizuri).<br />

Uwezekano wa kudhurika kwa shirika lisilo la<br />

kiserikali linawe<strong>za</strong> kuonekana kuathirika kwa<br />

sababu mbalimbali, kama vile kuachwa wazi<br />

(kiwango ambacho mfanyakazi na mali ya shirika<br />

lisilo la kiserikali inakuwa katika mahali hatari au<br />

pasipolindwa), athari ya mpango wa kazi (ikiwa<br />

kazi ya shirika lisilo la kiserikali ina athari mbaya<br />

kwa mtendaji yeyote anayetumia silaha, huliweka<br />

shirika hilo lisilo la kiserikali katika uwezekano wa<br />

kudhurika) n.k. 7<br />

Uwezo ni nguvu na rasilimali zilizopo kwa kundi<br />

au mtu binafsi ili kufikia kiwango cha kuridhisha<br />

cha usalama (au heshima kwa haki <strong>za</strong>o/<strong>za</strong>ke <strong>za</strong><br />

binadamu). Mifano ya uwezo ni mafunzo (katika<br />

usalama, katika masuala ya kisheria, nk), kazi ya<br />

kikundi kama timu, nk.<br />

Hatari iliyosababishwa na tishio na uwezekano wa<br />

kudhurika vinawe<strong>za</strong> kupungua ikiwa watetezi wana<br />

uwezo wa kutosha (kadri kunapokuwa na uwezo<br />

<strong>za</strong>idi, ndivyo kadri hatari inavyopungua):<br />

Hatari = vitisho x uwezekano wa kudhurika<br />

uwezo<br />

Kwa kuweka muhtasari wa aya zilizotangulia katika<br />

kielelezo tunach<strong>of</strong>anyia kazi, ili kupungu<strong>za</strong> hatari<br />

kwa viwango vinavyokubalika inabidi:<br />

• Kupungu<strong>za</strong> vitisho<br />

• Kupungu<strong>za</strong>/kuboresha mambo yanay<strong>of</strong>anya<br />

uwezekano wa kudhurika<br />

7 Kikomo muhimu cha urefu wa makala hii kinatufanya tusiingize<br />

kielelezo chenye maelezo ya kina kuhusu aina na kazi ya<br />

sababu kuu <strong>za</strong> uwezekano wa kudhurika.<br />

• Kuonge<strong>za</strong> uwezo wa usalama kwa mafunzo ya<br />

usalama katika usalama, tathmini ya hatari nk<br />

Kulenga<br />

• Uchambuzi wa hali<br />

• Tathmini ya vitisho<br />

HATARI =<br />

Kupungu<strong>za</strong><br />

uwezekano wa<br />

kudhurika<br />

VITISHO X UWEZEKANO<br />

WA KUDHURUKA<br />

UWEZO<br />

Kuimarisha/kuku<strong>za</strong><br />

uwezo<br />

Lazima tuzingatie kuwa hatari ni dhana inayobadilika<br />

na hubadilika kulingana na wakati, ikifuata mabadiliko<br />

katika vitisho, uwezekano wa kudhurika na<br />

uwezo. Inafanya haja ya kutathmini hatari mara kwa<br />

mara, na hasa ikiwa kuna mabadiliko katika mazingira<br />

ya kazi, katika vitisho au katika uwezekano<br />

wa kudhurika. Kwa mfano, hatari huongezeka <strong>za</strong>idi<br />

mtendaji anapojisikia kuzungukwa; uwezekano wa<br />

kudhurika huongezeka mfanyakazi mpya wa kutumia<br />

silaha anapoan<strong>za</strong> kufanya kazi bila mafunzo stahiki.<br />

Hatua <strong>za</strong> usalama kama kamera ya video au<br />

gari lenye kinga zinawe<strong>za</strong> kupungu<strong>za</strong> hatari kwa<br />

kuyavunja nguvu mambo yanayoleta uwezekano wa<br />

kudhurika, lakini hatua hizo hazikabiliani na chanzo<br />

kikuu cha hatari, ambacho hutokana na vitisho na<br />

shauku ya kuzitumia, ikiwa hatua dhidi ya watetezi<br />

hazitolewi adhabu. Kwa sababu hizi, hatua zote<br />

kubwa katika ulinzi zinapaswa zilenge kupungu<strong>za</strong><br />

vitisho hivyo, pamoja na mambo yanayopungu<strong>za</strong><br />

uwezekano wa kudhurika.<br />

Kupanga mipango ya kazi na usalama<br />

Usimamizi wa usalama lazima uingizwe katika kila<br />

hatua iliy<strong>of</strong>anyiwa uchambuzi wakati wa kuunda<br />

mpango wa kazi.<br />

Usalama una pembe maalum unap<strong>of</strong>anya<br />

uchambuzi wa mazingira na kuweka malengo na<br />

madhumuni ya kazi, vile vile wakati wa kuunda<br />

mpango wa kazi, kufuatilia na kutathmini matokeo<br />

yake. Miongozo ya usalama ina mahali maalum<br />

(katika hatua ya kupanga) katika mchakato mzima,<br />

ambapo zinakuwa nyaraka hai ambazo hupata<br />

<strong>Kutetea</strong> <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong>: Kitabu cha Marejeo kwa watetezi wa <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong> | Toleo la pili 13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!