16.01.2015 Views

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

uliotambuliwa kwamba utasababishwa na madhara<br />

hayo, lakini pia utayari wa kujiweka wazi katika<br />

hatari, fidia inayopatikana kwa ajili ya kukubali kuwa<br />

wazi hivi katika hatari, au haki katika uene<strong>za</strong>ji wa<br />

hatari.<br />

Kujiweka wazi katika hatari kila siku kunawe<strong>za</strong><br />

kujenga “tabia ya kutojihusisha” kwa uwazi,<br />

ikihusisha na kukataa hatari, na ambayo humfanya<br />

mtu binafsi kufanya kazi ya kawaida bila kuchukua<br />

hatua <strong>za</strong> usalama na hata kukataa kuizungumzia<br />

mada hii. 13<br />

Kwa kuzingatia ukweli huu, wakati wa kushughulikia<br />

masuala ya usalama na watetezi, ni muhimu<br />

sana kuzingatia mta<strong>za</strong>mo hatari wa watetezi<br />

(unaohusishwa na sababu <strong>za</strong> kijamii na <strong>za</strong> kikundi,<br />

na tabia ya mtu binafsi) na kuzingatia pia dhana<br />

kama kujituma kwa mtu binafsi na kwa kikundi, haki<br />

<strong>za</strong> kijamii, uwezo wa uchambuzi, kufanya kazi kwa<br />

ushirikiano, nk<br />

Athari <strong>za</strong> matukio yanayotia uchungu<br />

na kiwewe<br />

Watetezi wa haki <strong>za</strong> binadamu ama hushuhudia<br />

matukio ya kutia uchungu na kiwewe au wao huwa<br />

wahanga wa matukio hayo: Athari <strong>za</strong>ke huathiri<br />

utimamu wa akili na tabia ya watetezi ya kikundi<br />

na ya mtu binafsi. Matokeo ya kawaida ni kuzidiwa<br />

na kazi kutokana na ongezeko la mahitaji ya kihisia<br />

yanayohusishwa na matukio ya kutia uchungu na<br />

kiwewe (hasira, kuchanganyikiwa, huzuni, nk).<br />

Wakati mwingine watetezi hujisikia kuwa na hatia<br />

kubwa (kwa kutowe<strong>za</strong> kuzuia tukio la kutia uchungu<br />

na kiwewe) na kisha wanawe<strong>za</strong> kujenga tabia ya<br />

hatari kubwa, 14 ambayo haiwezi kukabiliwa na<br />

mikakati ya usalama ambayo haizingatii kipengele<br />

cha kisaikolojia kinachohusiana na tabia kama hizo.<br />

Uchambuzi wa mazingira ya kazi<br />

Ni muhimu sana kujua na kuchambua mazingira<br />

ya kazi ili kufafanua ni mikakati na miongozo ipi ya<br />

usalama inay<strong>of</strong>aa kutumika. Vile vile, ni muhimu pia<br />

kubashiri matukio yanayowe<strong>za</strong> kutokea siku zijazo,<br />

ili kuzuia matendo ya watendaji wanaotumia silaha<br />

ambao huwaweka watetezi katika hali ya hatari.<br />

Hii inatuleta katika kipengele cha pili: haitoshi<br />

kuchambua mazingira tu, kwani kuna haja ya<br />

kufanya uchambuzi wa kubashiri, kuona jinsi<br />

kila uhusishaji unavy<strong>of</strong>aa katika mazingira na<br />

kuchungu<strong>za</strong> matendo wanayowe<strong>za</strong> kutenda<br />

watendaji kuonyesha hisia <strong>za</strong>o katika hali hii kabla<br />

13 Beristain (1999; uk. 48-9)<br />

14 Beristain (1999)<br />

ya hili kutokea (“jinsi wengine wanavyotuona”) na<br />

kabla ya hizi shughuli.<br />

Ni muhimu pia kuzingatia vipimo vya mazingira.<br />

Tunawe<strong>za</strong> kufanya uchambuzi katika kiwango<br />

kikubwa (kuchungu<strong>za</strong> nchi au k<strong>and</strong>a), lakini pia<br />

inabidi kuchambua jinsi nguvu hizo zinavy<strong>of</strong>anya<br />

kazi katika eneo ambamo sisi tunafanya kazi, hii ni<br />

kusema, kujua nguvu ndogo ndogo. Kwa mfano,<br />

wanamgambo katika eneo wanawe<strong>za</strong> kutenda kwa<br />

njia t<strong>of</strong>auti na ile ambayo tunatarajia, kufuatia<br />

uchambuzi wa kik<strong>and</strong>a au kitaifa, na ni muhimu<br />

kuwa na ufahamu wa tabia hizi <strong>za</strong> asili.<br />

Ni muhimu pia kuepuka kuwa na mta<strong>za</strong>mo wa<br />

kudumu wa mazingira, kwa sababu huendelea na<br />

kubadilika, na tunapaswa kuifanyia mapitio ya mara<br />

kwa mara.<br />

Ushirikiano katika eneo la kazi:<br />

mamlaka, vikosi vya kuokoa maisha,<br />

mfumo wa kijamii<br />

Sababu ya msingi katika usalama (na kwa ujumla,<br />

katika vipengele vyote vya kazi <strong>za</strong> kibinadamu) ni<br />

ushirikiano wa kutosha (kwa kiwango kikubwa au<br />

kidogo) katika eneo la kazi, kuanzisha na kudumisha<br />

mawasiliano na mahusiano ya kutosha na mamlaka<br />

mbalimbali, vikosi vya usalama, na mamlaka<br />

fanisi, kwa kadri ya miundo ya kijamii iliyopo, iwe<br />

katika ngazi ya jamii, mashirika yasiyo ya kiserikali,<br />

makanisa, nk.<br />

Ushirikiano wa usalama baina ya<br />

mashirika yasiyo ya kiserikali na taasisi<br />

nyinginezo<br />

Ushirikiano halisi wa usalama baina ya mashirika<br />

yasiyo ya kiserikali na taasisi nyingine mara nyingi<br />

huwa na maendeleo duni, kutokana na ukosefu<br />

wa taarifa, kuaminiana au maslahi, t<strong>of</strong>auti katika<br />

madaraka na majukumu, nk<br />

Nafasi <strong>za</strong> ushirikiano ambazo mashirika yasiyo ya<br />

kiserikali na taasisi nyingine wanawe<strong>za</strong> kuunda,<br />

hufanya uwezekano wa angalau hatua mbili <strong>za</strong><br />

ushirikiano wa vitendo katika suala la usalama:<br />

a) Kupeana taarifa juu ya mabadiliko katika<br />

mazingira ya kazi na katika matukio ya usalama.<br />

b) Uundaji wa mikakati ya pamoja kwa ajili ya<br />

matatizo ya usalama yanay<strong>of</strong>afanuliwa kama<br />

vipaumbele.<br />

Kwa kiwango cha chini, angalau hatua (a) inahitajika,<br />

ingawa kwa dhahiri matokeo bora hutokea kwa (a)<br />

<strong>Kutetea</strong> <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong>: Kitabu cha Marejeo kwa watetezi wa <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong> | Toleo la pili 15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!