16.01.2015 Views

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

Kutetea Haki za Binadamu - East and Horn of Africa Human Rights ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

na (b), lakini ni vigumu kutekele<strong>za</strong> na kudumisha<br />

hatua hii ya ushirikiano kwa sababu zilizotajwa<br />

kabla, na kwa nyingine, ambazo ni <strong>za</strong>idi ya kikomo<br />

cha urefu wa makala hii kuele<strong>za</strong>. Hata hivyo,<br />

kupeana taarifa na mikakati ya pamoja ni chombo<br />

madhubuti kwa kuboresha usalama wa watetezi wa<br />

haki <strong>za</strong> binadamu.<br />

Kukabiliana na mikakati: usimamizi wa<br />

hatari wa kundi<br />

Makundi yaliyo katika tishio hutumia mikakati<br />

mbalimbali ya kukabiliana ili kupungu<strong>za</strong> hatari<br />

iliyotambulika. Mikakati hii itakuwa t<strong>of</strong>auti<br />

sana kutegemeana na mazingira (vijijini, mijini),<br />

aina ya tishio, rasilimali <strong>za</strong> kijamii, kiuchumi na<br />

kisheria zilizopo, n.k Mingi ya mikakati hii inawe<strong>za</strong><br />

kutekelezwa mara moja na kutimi<strong>za</strong> malengo ya<br />

muda mfupi, hivyo kuwa mbinu <strong>za</strong>idi kuliko mikakati<br />

iliyoundwa kwa makini. Mingi ya mikakati hii<br />

hushughulikia miti<strong>za</strong>mo binafsi, na wakati mwingine<br />

mikakati ya kukabiliana inawe<strong>za</strong> kusababisha<br />

kiwango fulani cha madhara kwa kikundi, hasa<br />

iwapo mikakati hiyo haibadiliki.<br />

Mikakati ya kukabiliana inahusiana kwa karibu na<br />

aina na ukali wa tishio na uwezo na udhaifu wa<br />

kikundi.<br />

Tunaposhughulikia ulinzi, inabidi tuzingatie mikakati<br />

ya kukabiliana, kuimarisha ile inay<strong>of</strong>aa, tukijaribu<br />

kudhibiti ile yenye madhara na kuiheshimu iliyobaki<br />

(hasa ile inayohusiana na dhana <strong>za</strong> kitamaduni au<br />

imani <strong>za</strong> kidini).<br />

Kati ya mikakati ya kukabiliana nayo tunawe<strong>za</strong><br />

kuorodhesha:<br />

• Kuimarisha vikwazo vya ulinzi, vikifichwa vile<br />

muhimu.<br />

• Kuepuka tabia ambazo zinawe<strong>za</strong> kutiliwa shaka<br />

na mtendaji mmoja au mwingine anayetumia<br />

silaha (hasa ikiwa mamlaka ya kijeshi ya mahali<br />

ambapo kundi linaishi ina mgogoro).<br />

• Kutumia sehemu mbalimbali <strong>za</strong> kujificha nyakati<br />

<strong>za</strong> hatari kubwa (sehemu zenye ugumu kufikika,<br />

kama milima au misitu), kuishi katika nyumba<br />

t<strong>of</strong>auti, n.k Wakati mwingine familia nzima<br />

hujificha, wakati mwingine watetezi tu hufanya<br />

hivyo. Kujificha kunawe<strong>za</strong> kufanyika wakati wa<br />

usiku, au kwa kipindi cha wiki kadhaa.<br />

• Mazungumzo na nchi au serikali au watendaji<br />

wanaotumia silaha kisheria.<br />

• Kutoa mashitaka kwa vyombo vya sheria au kwa<br />

maoni ya wananchi.<br />

• Kushirikiana (na makundi mengine yaliyo katika<br />

hali kama hiyo), kutoa malalamiko ya pamoja,<br />

kufanya ma<strong>and</strong>amano, n.k.<br />

• Kuanzisha (au kuendele<strong>za</strong>) “maeneo salama”.<br />

• Kutafuta ulinzi wa kutumia silaha au wa kisiasa<br />

kwa mmoja wa watendaji wa kutumia silaha.<br />

• Kufanya uhamisho wa lazima (kuhamishia makazi<br />

mengine au kutoa hifadhi), familia kwa familia<br />

au uhamiaji mkubwa. Uhamisho unawe<strong>za</strong> kuwa<br />

uliopangwa au ukimbiaji wa haraka.<br />

Wakati wa kuchambua mikakati ya kukabiliana,<br />

tunapaswa kuzingatia mambo yafuatayo:<br />

• Unyeti: Ikiwa mikakati ya kukabiliana ina uwezo<br />

wa kushughulikia haraka mahitaji ya usalama wa<br />

kikundi.<br />

• Urekebikaji: iwapo mikakati ya kukabiliana<br />

huwezesha mabadiliko ya haraka kwa ajili<br />

ya kukabiliana na hali mpya, mara hatari ya<br />

mashambulizi inapokwisha (kwa mfano, mtetezi<br />

anawe<strong>za</strong> kuwa na chaguzi kadhaa, kujificha<br />

au kuishi kwa muda katika nyumba <strong>za</strong> watu<br />

wengine). Mikakati hii inawe<strong>za</strong> kuonekana dhaifu<br />

au isiyo madhubuti, lakini mara nyingi hudumu<br />

kwa muda mrefu.<br />

• Uendelevu: uwezo wa kudumu kwa muda, licha<br />

ya vitisho au mashambulizi yasiyoua.<br />

• Ufanisi: uwezo wa kutosha kulinda.<br />

• Ubatilikaji.<br />

Kuwalinda wengine<br />

Kwa madhumuni ya kitabu hiki, ulinzi tutauelewa<br />

kama, shughuli ambazo zinawe<strong>za</strong> kufanywa ili<br />

kuchangia usalama wa watu wengine. Ulinzi wa<br />

usalama wa p<strong>and</strong>e mbili unakuwa p<strong>and</strong>e mbili <strong>za</strong><br />

sarafu moja, ili waweze kushirikiana uchambuzi<br />

na mikakati. Hata hivyo kwa mti<strong>za</strong>mo wa kusudio,<br />

wanat<strong>of</strong>autiana katika baadhi ya mbinu na taratibu<br />

fulani.<br />

Watetezi, katika kudhibiti usalama wao wenyewe,<br />

hufanya shughuli <strong>za</strong> ulinzi kwa ajili ya wengine:<br />

watetezi wengine, wahanga, sekta <strong>za</strong> kijamii, n.k<br />

Kwa njia hiyo hiyo, vyombo vingine (kwa mfano<br />

mashirika ya kimataifa yasiyokuwa ya kiserikali)<br />

hufanya shughuli <strong>za</strong> ulinzi kwa ajili ya watetezi.<br />

16<br />

<strong>Kutetea</strong> <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong>: Kitabu cha Marejeo kwa watetezi wa <strong>Haki</strong> <strong>za</strong> <strong>Binadamu</strong> | Toleo la pili

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!