Women at the Peace Table Asia - Centre for Humanitarian Dialogue

Gayunpaman, ang pagpilit na sumang-ayon sa kalakaran sa mga proseso aynananatiling napakalakas. Halimbawa, ang pakikilahok ni Shadia Marhaban,ang tanging babae sa usapin ng kapayapaan sa Aceh noong 2005, ay nagbigayduda sa resulta ng negosasyon. 11 Sabi nga ng mga babae na nagkaroon ngganitong karanasan “kailangan naming pumasok sa ganitong proseso bilanglalaki at hindi bilang babae.” 12 Sa kabuuan, lumalabas na “ang mga babae aynaghihintay na tanungin upang maging bahagi ng proseso ng kapayapaan, samantalangang mga lalaki ay isinisiksik nila ang kanilang sarili.” 13Ang sosyalisasyon at opresyon na nararanasan ng maraming kababaihanay isang kabalintunaang malimit nagbibigay sa kanila ng pangunahingkakayahan para maging matagumpay sa pagbibigay resolusyon sa kaguluhan:pagkonsidera sa “iba;” pagkilala sa mga usapin ng kompromiso; pakikisimpatiya;aktibong pakikinig; pagbibigay atensyon sa detalye; at pagbubuo ng consensus.Ang mga kakayahang ito ay malimit itinuturing na pambabae (minsan itinutuksopa), subalit kailangan ring gamitin ng mga lalaking tagapamagitan upangmakausad sa negosasyon. Sabi nga ng isa sa pinakamatandang babae salarangan ng medyasyon na si Teresita Quintos Deles na “kapag ang kababaihanay nasa mataas na posisyon, mas malawak ang pananaw nila sanegosasyon, pinalalawak ang mga espasyo, kinokonsider ang mga posibilidadpara sa kalagayan ng “iba”. 14Ang iba pang mga dahilan ng ekslusyon – eksternal at sariling-tulak – aymaaaring iugnay sa palagiang di pantay na responsibilidad ng mga babae atlalaki bilang tagapag-alaga ng mga bata at nakatatanda. Karaniwang angnegosasyong pangkapayapaan ay ginaganap sa isang neutral na lugar atmalayo sa labanan. Para sa maraming babae, ang mahal na halaga ng pasahe,ang mga gawaing bahay na hindi maiwan at ang usapin ng seguridad aynangangahulugan nang hindi nila pakikilahok. Ang mga negosyador mula sagrupo ng mga rebelde at armadong kilusan ay masyadong delikado. Tulad nga ngsinabi ni Shadia Marhaban: “Noong nagkikipag- negosasyon ako sa Aceh, nasa11 Repleksiyong nabuo sa Experts Meeting: Women at the Peace Table – Asya Pasipiko,Kathmandu, Nepal - September 27-30, 2010. Organised by the Centre for Humanitarian Dialoguein collaboration with Women in Security, Conflict Management and Peace and the Alliance forSocial Dialogue.12 Mga Komento sa Experts Meeting noong Setyembre 2010 sa Nepal sa ilalim ng batas ng theChatham House.13 Mga Komento sa Experts Meeting noong Setyembre 2010 sa Nepal sa ilalim ng batas ng theChatham House. Para sa mas interesanteng eksplorasyon ng ganitong reyalidad tingnan angBabcock, Linda and Lashever, Sara, Women Don’t Ask: The High Cost of Avoiding Negotiationand Positive Strategies for Change, (New York: Bantam Books, 2007).14 Pakikipag-usap kay Cate Buchanan, HD Centre sa Manila, July 2010.Peacemaking in Asia and the Pacific 13