Women at the Peace Table Asia - Centre for Humanitarian Dialogue

Ang mga kasuduang pangkapayapaan sa Indonesia ay karaniwangnagkukulang sa gender sentivity. Bagama’t malinaw naman na hindi lamang angmga kababaihan ang maaaring maglabas ng mga isyu ng gender, ipinakikitang kasaysayan na sila lamang ang naglalabas ng mga ito, at lubos na makapagpapaliwanagkung bakit kulang sa mga perspektibo ng gender ang mgakasunduan sa Indonesia. Mababanaag din na ang kagyat na politikal na solusyonat ang pagbibigay ng ‘mahigpit” na seguridad at ang pagbabawas ng karahasanang siyang tumatakip sa iba pang mahalagang mga isyu. Halimbawa, wala niisang artikulo sa 2005 kasunduan sa Aceh na tumatalakay sa gender kahit pahalimbawa, may pangangailangan na harapin ang pagsasama-sama muli ngkababaihan ng mga rebeldeng grupo. 56 Ganito rin ang sa mga kasunduang pangkapayapaansa Malino I at II.Mga Hamon sa partisipasyon at Perspektibang may ugnaysa Gender: Relihiyon, Patriyarka, PagkilingSa Indonesia, maraming salik ang nakaiimpluwensiya kung bakit hindi nakakasamaang kababaihan sa mga pormal at di-pormal na resolusiyon ng mgakaguluhan. Kahit pa may mga bahagi ng Indonesia na may malakas na tradis yongmatrilinyal (halimbawa, sa Minangkabu sa Kanlurang Sumatra), ang poten siyalsanang positibong epekto nito ay natatalo ng konserbatibong panrelihiyong interpretasyonng mga papel at lugar ng kababaihan sa lipunan.Halimbawa, ang batas Shari’a ay ginagamit sa Aceh bilang pagtatangkana alisin ang babae sa kanyang posisyon bilang puno ng isang subdistrict, kungsaan ang tagapangulo ng lokal na distrito ng Bireuen na si Ridwan Muhammaday nagsalita: “Sang-ayon sa Shariah, ang babae ay pinagbabawalan na magingisang lider.” 57 mula sa ganitong halimbawa, makikita ang tendensiya sa hanayng mga kalalakihan at kababaihan na rin na isipin na ang mga babae ay salatsa kapasidad at karanasan upang makilahok sa politika o sa pampublikongbuhay. 58 Ayon sa isang miyembro ng National Parliament na si Eva Kusuma56 Ayon kay Shadia Marhaban, ang tanging babae na nakalahok sa mga usapan, ang istratehiyani Martti Ahtisaari’s ay ang tumutok ng limang buwan sa mga batayang isyu tulad ng seguridad,politikal na pag-aayos at pagbubuklod muli. Hindi lamang ang isyu ng gender ang napabayaanpati na rin ang mga isyu ng karapatang pantao. Bagama’t nangako ang gobyerno ng Indonesiana ang mga isyung ito ay isasama sa Law on Governing Aceh (LoGA) tulad ng nasasaad saHelsinki MoU.57 “‘Women Unfit to Lead’ Says Acehnese District Council Chairman” The Jakarta Globe, 8 October,(2010).58 “Women in politics ignored by legislators, parties: Experts,” The Jakarta Post, 14 June, (2010).Dewi, Mariani, “Eva K. Sundari: `You are measured by whether your presence has an effect’,”The Jakarta Post, 8 February, (2009).Peacemaking in Asia and the Pacific 51