Women at the Peace Table Asia - Centre for Humanitarian Dialogue
Women at the Peace Table Asia - Centre for Humanitarian Dialogue
Women at the Peace Table Asia - Centre for Humanitarian Dialogue
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
nakupkop sa mga kampo ng gobyerno. 4 Sinasabing may 80,000 sibilyan ang nanan<strong>at</strong>ili samga kampong ito <strong>at</strong> naghihintay ng kanilang malilip<strong>at</strong>an. 5Isang komprehensibong politikal na solusyon na sasagot sa mga pangamba ng Tamil angkinakailangan upang magkaroon ng isang sustenableng kapayapaan. Sa brutalidad ng digmaan,<strong>at</strong> sa mga dekada ng kawalang tiwala, ang rekonsilyasiyon sa pagitan ng Tamil, Muslim <strong>at</strong> Sinhalaay mangangailangan ng mahabang proseso na hihingi ng malaking pagpupunyagi <strong>at</strong> pananagutanmula sa mga partidong sangkot.Lubos na nagdurusa ang mga kababaihan sa gitna ng digmaan, sila ang nait<strong>at</strong>aboy mulasa kanilang mga tahanan, kinailangang magdala ng maramihang pagkawala ng kanilang mgamahal sa buhay <strong>at</strong> makaranas ng karahasan mula sa mga pagsalakay, seksuwal na pangaabusohanggang sa pagkagahasa <strong>at</strong> torture. Ngunit ang mga kababaihan ay hindi lamangmga biktima. Naging bahagi rin ng karahasan ang mga kababaihang sa kanilang paghawakng armas bilang pwersa ng sundalong Sri Lanka <strong>at</strong> sa LTTE. Halos isang- k<strong>at</strong>long bahagdanng pwersang pandigma ng LTTE ay kababaihan. 6 Aktibo rin ang mga kababaihan bilang mg<strong>at</strong>agapagtanggol ng karap<strong>at</strong>ang pantao <strong>at</strong> mga tagapagsulong ng kapayapaan na nagtutulakng proseso ng pag-uusap <strong>at</strong> humihiling ng mas maigting na pananagutan <strong>at</strong> hustisya.Ang kaguluhan din ang nagpabago sa tradisyunal na papel ng mga kababaihan saSinhala, Tamil <strong>at</strong> Muslim na lipunan sa mga lugar na apektado ng digmaan sa Sri Lanka. Maramingkababaihan ang napilitan sa maraming pagkak<strong>at</strong>aon na tumayong de facto <strong>at</strong> de jure head ngkanilang sambahayan <strong>at</strong> maging responsible sa buhay <strong>at</strong> seguridad ng kanilang mga pamilya. 7Maraming kababaihan ang nan<strong>at</strong>iling delikado sa panahon pagk<strong>at</strong>apos ng digmaan. Angmga napaalis na kababaihan sa kanilang tirahan dulot ng kaguluhan ay nasa sitwasyongdelikado k<strong>at</strong>ulad ng sa mga kababaihang bumalik sa kanilang mga iniwang lugar na sinira ngdigmaan. Idagdag pa na pagk<strong>at</strong>apos ng digmaan ay mayroon pa ring pagt<strong>at</strong>angka na ibalikang tradisyunal na papel ng kababaihan. Ang paniniguro na ang mga kababaihan ay bibigyanng representasyon sa mga pagdedesisyon pagk<strong>at</strong>apos ng digmaan ay mahalaga upangmabigyang- diin ang mga tagumpay ng kababaihan sa panahon ng digmaan. 8 Ngunit hindi parin ganito ang nangyayari sa Sri Lanka. Ang Presidential Task Force on Nor<strong>the</strong>rn Developmentna may 19 na miyembro <strong>at</strong> itinalaga noong may 2009 ay wala ni isa mang babae. Habang angkak<strong>at</strong>alagang Commission on lessons Learnt and Reconcili<strong>at</strong>ion ay may miyembrong purokalalakihan maliban sa isa. Dagdag pa ang limitadong representasyon ng kababaihan sapormal na politikal na institusyon. 9 Ito ay isang kabalintunaan dahil sa noong 1931 ang SriLanka ang unang bansa sa umuunlad na mga bansa ang nagbigay ng karap<strong>at</strong>an sa mgakababaihan na bumoto <strong>at</strong> noong 1960, si Sirimavo Bandaranaike ang unang nahalal nababaeng Prime Minister sa mundo. At ang kanyang anak na si Chandrika Kumar<strong>at</strong>unga angnagsilbi ng dalawang termino bilang president ng Sri Lanka.4 United N<strong>at</strong>ions, Sri Lanka Mid-Year Review, Common <strong>Humanitarian</strong> Action Plan, (Geneva:United N<strong>at</strong>ions, 2009). www.humanitarianinfo.org/sriLanka_hpsl/Files/Appeals%20and%20Funding/Appeals%20and%20Funding/AF00023_MYR_2009_Sri_Lanka_CHAP_SCREEN.pdf. Accessed 14 December 2010.5 UN Office <strong>for</strong> <strong>the</strong> Coordin<strong>at</strong>ion of <strong>Humanitarian</strong> Affairs, Joint <strong>Humanitarian</strong> Upd<strong>at</strong>e, Northand East Sri Lanka, Report No. 28, September (Colombo: OCHA, 2010). www.reliefweb.int/rw/RWFiles2010.nsf/FilesByRWDocUnidFilename/VVOS-8AEK8K-full_report.pdf/$File/full_report.pdf. Accessed 25 February 2011.6 Editorial, “Female ex-LTTE members rehabilit<strong>at</strong>ed into Sri Lankan Society,” Unite Sri Lanka,November 11, (2010). www.unitesrilanka.org/2010/11/11/female-ex-ltte-members-rehabilit<strong>at</strong>edinto-sri-lankan-society/.Accessed 21 February, 2011.7 Samuel, Kumi and Chulani Kodikara, “Sri Lanka: <strong>Women</strong> are not willing to go back to pre-warst<strong>at</strong>us quo,” Securalism is a <strong>Women</strong>’s Issue, siawi.org, May 22, (2010). www.siawi.org/article1972.html. Accessed 21 February, 2011.8 Samuel, Kumi and Chulani Kodikara (2010).9 Samuel, Kumi and Chulani Kodikara (2010). Also see <strong>the</strong> blog post on <strong>the</strong> local governancebill and local government elections on <strong>the</strong> HD <strong>Centre</strong> peacetalks blog, written by KumudiniSamuel, 8 February 2011.<strong>Peace</strong>making in <strong>Asia</strong> and <strong>the</strong> Pacific 41
Change language