Box 3: Kasaysayan Ng Mga Bagong Kaguluhan Sa IndonesiaAng makapangyarihang rehimen ng Soeharto ay nagsimula noong 1966 nang ang Indonesiaay b<strong>at</strong>a pang bansa. Nan<strong>at</strong>ili siya sa kapangyarihan ng may dalawang dekada, <strong>at</strong> bumulusokpababa noong 1998. Malaki ang pagpapahalaga ng rehimen sa ideolohiya ng estado, angPancasila na binubuo ng limang prinsipyo:1. Paniniwala sa isa <strong>at</strong> nag-iisang Diyos;2. Pantay <strong>at</strong> Sibilisadong humanidad;3. Pagkakaisa ng Indonesia;4. Demokrasyang ginagabayan ng internal na talinong galing sa pagkakaisang dulot ngdeliberasyon sa hanay ng mga kin<strong>at</strong>awan;5. Panlipunang hustisya para sa lah<strong>at</strong> ng tao sa Indonesia. 1Ang civil society, <strong>at</strong> ang mga non-governmental organiz<strong>at</strong>ion (NGO) ay kinailangang sumunodsa Pancasila upang mapayagang makapagrehistro. Ang mga estudyante mula sa m<strong>at</strong>aas napaaralan hanggang kolehiyo ay dap<strong>at</strong> na sumailalim sa maraming oras ng indoktrinasyonupang maunawaan <strong>at</strong> angkinin ang ideolohiyang ito.Ang kalayaan sa pamamahayag ay pinigilan din. Ang Pambansang eleksiyon ay ginanaptuwing ika-limang taon <strong>at</strong> ang representasyong politikal ay limitado lamang sa t<strong>at</strong>long politikalna partidong maaaaring lumaban sa kanila. 2 Sa panahon ng New Order o Bagong Utos, ang‘kaunlaran’ ay isinulong nang husto bilang isang proseso <strong>at</strong> layong pang-modernisasyon.Ipinagbawal ang pagsalung<strong>at</strong>, <strong>at</strong> ito ay itinuturing na balakid sa kaunlaran ng bansa. Angpolitikal na pagtuon sa kaunlaran ang siyang nagdulot ng malaking agw<strong>at</strong> ng yaman,malawakang korupsiyon, gayundin ang nepotismo <strong>at</strong> kadalasang paggamit ng karahasanupang pigilan ang pagsalung<strong>at</strong> sa estado. 3 Pinalawak din ni Soeharto ang naunang polisiya ngtransmigrasyon, na naglip<strong>at</strong> ng mga tao mula sa Java na malaki ang populasyon papunta saiba pang mga isla sa labas, na nagpalala sa relasyon ng mga migrante <strong>at</strong> mga k<strong>at</strong>utubongpopulasyon. Naging labis na militarisado ang estado, <strong>at</strong> sa lah<strong>at</strong> ng mga m<strong>at</strong><strong>at</strong>aas na ranggongpolitikal <strong>at</strong> kapangyarihang militar, ang tanging naging kapangyarihan ng kababaihan ay angkanilang kaugnayan sa mga may hawak ng kapangyarihan na kanilang napangasawa.1 Nishimura, Shigeo, “The development of Pancasila moral educ<strong>at</strong>ion in Indonesia,” Sou<strong>the</strong>ast<strong>Asia</strong>n Studies, Vol. 33, No. 3, (Singapore: N<strong>at</strong>ional University of Singapore/CambridgeUniversity Press, 1995), pp.303-316.2 ANg mga partido ns siyang mga Functional Group (Golongan Karya); <strong>the</strong> UnitedDevelopment Party (Partai Pers<strong>at</strong>uan Pembangunan, PPP), an Islamic-based party; and<strong>the</strong> Indonesian Democr<strong>at</strong>ic Party (Partai Demokrasi Indonesia, PDI), a secular/populist(“Abangan”) party.3 Ang rehimen ng New Orderang nagsagawa ng maraming pagp<strong>at</strong>ay sa mga maliliit na kriminalo mga taong napagkamalan lamang na gumawa ng krimen. Ang mga misteryosongpagp<strong>at</strong>ay na ganito (karaniwang tin<strong>at</strong>awag na petrus) ay nangyari noong mga taon ng1982-1985. Tingnan, Columbijn, Freek, “Explaining <strong>the</strong> violent solution in Indonesia,” TheBrown Journal of World Affairs, Vol. IX Issue 1, Spring, (2002); V<strong>at</strong>ikiotis, Michael. R.J,Indonesian politics under Suharto: The rise and fall of <strong>the</strong> New Order, (London: Routledge,1998); Nordholt, Henk Schulte, A Genealogy of Violence in Indonesia, (Portugal: CEPESA, 2000).48<strong>Women</strong> <strong>at</strong> <strong>the</strong> <strong>Peace</strong> <strong>Table</strong> <strong>Asia</strong> Pacific
Karamihan ng mga kaguluhang lumabas sa panahon ng panunungkulan ni Soeharto aybiglaan, masyadong mararahas <strong>at</strong> nakasentro sa isyu ng kawalan ng hustisya <strong>at</strong> karap<strong>at</strong>angpantao. Halimbawa, ang away sa pagitan ng militar <strong>at</strong> interes na panrelihiyon (Tanjung Priok19840 korupsiyon, etnikong usapin (laban sa Tsino) o kalupitan ng pulisya (Tasikmalaya1996), aktibismo ng estudyante dahil sa hindi magandang serbisyo ng gobyerno <strong>at</strong> kalupitanng <strong>at</strong> militar/pulisya (Makassar 1996). 4Noong Mayo 1998, nawala sa kapangyarihan si Soeharto. Ito ay bunga ng tum<strong>at</strong>aas napanawagan ng publiko <strong>at</strong> ang masidhing paghingi ng demokrasya na pinalala pa ng krisis sapananalapi sa Asya noong 1997. M<strong>at</strong>apos ang t<strong>at</strong>lumpung taon ng militar na diktadurya,mabilis namang pumalit ang politikal na kaguluhan sa Indonesia. Nagkaroon ng mararahas nakaguluhan sa bansa. Nagkaroon ng mga pagkilos para sa paghiwalay o pagsasarili lalo nabahagi ng Aceh, Papua <strong>at</strong> East Timor, habang nagkaroon naman ng komunal na kaguluhanna nakaikot sa mga isyung etniko <strong>at</strong> relihiyon sa Central <strong>at</strong> West Kalimantan, gayundin saCentral Sulawesi <strong>at</strong> Maluku. Ang mga kaguluhang ito ay nagbabanta na noon pa man <strong>at</strong>napigil lamang dahil sa d<strong>at</strong>i’y mahigpit na represiyon ng gobyerno. Mabilis na pinipigil ang mgakaguluhan sa panahon ng New Order dahil sa takot na ito ang mag-udyok sa ‘SARA’ (isangdagl<strong>at</strong> para parirala sa Indonesia na ang ibig sabihin ay tensiyon na nag-uug<strong>at</strong> sa usapingpang-etniko, relihiyon, lahi <strong>at</strong> mga relasyon ng iba’t ibang grupo). Sa dulo ang polisiyang ito ngsupresiyon ang sinisisi sa pagkakaroon ng mga mararahas na pagsiklab ng mga komunal napag-aaway noong 1998. 5 Ang karahasang ito ang nagdulot ng pagkawala ng libo-libong buhay<strong>at</strong> ang internal na pagkakapaalis dahil sa kaguluhan ng milyong mga tao.4 Supri<strong>at</strong>na, A. Made Toni (Ed), Tahun Kekerasan Potret Pelanggaran HAM di Indonesia,(Jakarta: Yayasan Lembaga Bantuan Hukum Indonesia/YLBHI, 1996), pp.41-48.5 Gershman, John, “Indonesia: Islands of conflict,” Asya Times Online, 26 October, 2002.<strong>Peace</strong>making in <strong>Asia</strong> and <strong>the</strong> Pacific 49
- Page 3 and 4: ContentsTalaan ng mga ilustrasyon .
- Page 7: maupo sa negosasyon bilang pangunah
- Page 10: hakbang sa kasuduang pangkapayapaan
- Page 13 and 14: Gayunpaman, ang pagpilit na sumang-
- Page 15 and 16: potensyal, ipinapakita ng karanasan
- Page 17 and 18: Mali ang palagay na ang kasunduang
- Page 19 and 20: Pokus sa Asya at PasipikoAng publik
- Page 21 and 22: Gender Issue sa 2002-2003 Sri Lanka
- Page 23 and 24: partisipasyon mula sa simula ng pag
- Page 25 and 26: Pilipinas (GRP) at ng MORO Islamic
- Page 27 and 28: 2009, ang magkabilang panig ay bumu
- Page 29 and 30: Inihihiwalay ng isang mandirigmang
- Page 31: magpadala ng kinatawan at maging mi
- Page 35 and 36: ay hindi na maituturing na alternat
- Page 37 and 38: langang magpalakas ng kanilang takt
- Page 39 and 40: Ang gawain ng Sub-Committeefor Gend
- Page 41 and 42: nakupkop sa mga kampo ng gobyerno.
- Page 43 and 44: Bagama’t napanatili ng SGI ang ma
- Page 45 and 46: Pinanawagan ng mga kababaihan ang i
- Page 47: 4. IndonesiaRohaiza Ahmad Asi, Cate
- Page 51 and 52: Ang mga kasuduang pangkapayapaan sa
- Page 53 and 54: kasanayan” o “edukasyon.” 62P
- Page 55 and 56: Gayunpaman, naging bukas ang mga se
- Page 57 and 58: karaniwang nangyayari ng impormal s
- Page 59 and 60: at kultural na larangan, at ng kapa
- Page 61 and 62: ang UNMIT ng Pebrero 2012. Ang misy
- Page 63 and 64: sa tahanan ay naipasa noong 2010 at
- Page 65 and 66: may baril sa iyong kamay.” 76 Sa
- Page 67 and 68: Potensiyal na “daang papasok” p
- Page 69 and 70: 6. Northeast IndiaRita ManchandaPok
- Page 71 and 72: dalawa, ang NSCN-K (Khaplang) at an
- Page 73 and 74: kilusan ang lumikha sa Manipur bila
- Page 75 and 76: ang Manipur ang target ng ilang nai
- Page 77 and 78: Ang mga kababaihan hawak ang plakar
- Page 79 and 80: Meitei at itinuturing na konserbati
- Page 81 and 82: at ng pamahalaan. Ang pagkakaroon n
- Page 83 and 84: prosesong pangkapayapaansa pagitan
- Page 85 and 86: Sa matagalang pagkabinbin ng proses
- Page 87 and 88: at K groups, at pati na rin ang nat
- Page 89 and 90: Siyempre, humaharap pa rin sa mga b
- Page 91: at palakasin ang kanilang naisin na
- Page 94 and 95: Box 6: Kasaysayan ng KaguluhanAng S
- Page 96 and 97: Ang pagbabago sa mga tradisyunalna
- Page 98 and 99:
Pagdalaw sa mga komunidad ng Malait
- Page 100 and 101:
Dahil sa imahe ng pagigingina ng mg
- Page 102 and 103:
kumuha ang RAMSI ng isang babaeng t
- Page 104 and 105:
Box 7: Kasaysayan ng KaguluhanOusep
- Page 106 and 107:
Ang mga karahasang nakabatay sa gen
- Page 108 and 109:
Ito ay magigiging mahalaga sa pagsi
- Page 110 and 111:
Box 8: A Pananaw ng isang Tagapamag
- Page 112 and 113:
Isang babae ang sumisigaw ng slogan
- Page 114 and 115:
Nakapagpatupad naang Nepal ng isang
- Page 116 and 117:
agong oportunidad na mapasok ang mg
- Page 118 and 119:
at tagapagpadaloy upang sila’y ma
- Page 120 and 121:
kung paglalapitin ang dalawang magk
- Page 122 and 123:
kaugnay sa mga babaeng natukoy bila
- Page 124 and 125:
Annex 1Pangunahing Internasyunal na
- Page 126 and 127:
(tingnan sa ibaba) tungo sa pagpapa
- Page 128 and 129:
pangunguna sa loob ng ibang ahensya
- Page 130 and 131:
Annex 2Mga Batis para sa kaguluhan
- Page 132 and 133:
Initiative for Quiet Diplomacy, SCR
- Page 134 and 135:
Annex 3Mga Gabay para sa mga grupon
- Page 136 and 137:
at batang babae. (pormal a
- Page 138 and 139:
Mga Grupong Namamagitan:
Change language