Women at the Peace Table Asia - Centre for Humanitarian Dialogue

Sundari, ang mga babaeng nasa lehislatura ay kailangang higit na magaling atdapat magtrabaho nang mas mahusay upang mapansin at makilala. 59Noong Marso 2010 nang tumawag ang HD Centre ng isang diskusiyonupang talakayin ang usaping ito sa Indonesia, isang kalahok (lalaki) ang nagsalita:“Bago natin pag-usapan ang pagpapalakas ng partisipasyon ng kababaihansa pormal na prosesong pangkapayapaan, atin munang siguruhin na tayo aymayroong sapat na dami ng mga kababaihang may potensiyal at kakayahan.” 60Maraming mga babaeng kalahok ang sumang-ayon dito, sa kabila ngmalakas na boses ng kababaihan sa civil society sa mga lugar ng kaguluhantulad ng Papua, Poso at Maluku. Kung kaya, ang isang pinakamalaking hamonsa malakas na partisipasyon ng kababaihan sa pampublikong buhay saIndonesia at sa pagsusulong ng kapayapaan ay ang usapin pa rin ng pagigingpatriarka ng lipunan.Subali’t ang presensiya ng mga kababaihang lider na gender-sensitiveay nakapagbigay- sa komunidad gayundin sa lokal at sentral na gobyerno, ngtulong upang makapasok ang iba pang kababaihan. Ganito ang naging kasosa Maluku nang maging deputy governor ng rehiyon si Paula Renyaan. Bilangmiyembro ng grupo ng civil society na Gerakan Perempuan Peduli (ConcernedWomen’s Group), nagamit niya ang kanyang dalawang ginagampanang papelupang madala ang mga problema ng kaniyang grupo sa talakayan sa lebel nggobyerno at upang ang kanilang gawain (tulad ng psycho-sosyal na gawain samga babae at batang nagkaroon ng trauma, gayundin ang mga pakikipagpulongsa mga Gobernador at komander ng Militar sa rehiyon) ay mayroong politikal nasuporta. Kapansin-pansin din na ang kanilang gawain na sumasaklaw sa panahonbago, sa mismong panahon at pagkatapos ng karahasan, isang natatanginghalimbawa ng kahalagahan ng pang-matagalang paraan ng pagsusulong atpag tataguyod ng kapayapaan. 61Gayunpaman, nililimitahan rin ng kapwa kababaihan at mga kalalakihanang oportunidad para sa iba pang kababaihan sa pagsasabing, “salat ang kanilang59 Dewi, Mariani, “Eva K. Sundari: `You are measured by whether your presence has an effect’,”The Jakarta Post, 8 February, (2009).60 March Roundtable meeting tungkol sa ‘Women at the Indonesian peace table: Enhancing theroles of women in conflict resolution,’ 24-25 March 2010, The Sultan Hotel, Jakarta.61 Lange, Kirk, “Prospects for Conflict Transformation in Maluku: Mapping Assets, Spaces, andMoments for Peacebuilding,” Cakalele, Vol. 11, (University of Hawai’i Center for Southeast AsianStudies: Manoa, 2000), p.149.52Women at the Peace Table Asia Pacific