Styczeń 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

WYWIADRozmowa z Romanem Giedrojciem, zastępcą GłównegoInspektora Pracy, o bezpieczeństwie na budowachstanowiącym prawdziwe magnum bonum(łac. wielkie dobro).Magnum bonum Czym spowodowany był listopadowyapel Głównego Inspektora Pracyi czy z podobnymi apelami zwracanosię także do przedstawicieli innychdziałów gospodarki, czy też budownictwojest szczególnym obiektemtroski PIP?– Stan bezpieczeństwa na polskichbudowach jest wciąż niezadowalający,a patrząc tylko na liczbę pracownikówposzkodowanych w wypadkachśmiertelnych wręcz przerażający. WystąpienieGłównego Inspektora Pracyz apelem wynikało z nasilenia pracobserwowanego corocznie na budowachprzed okresem zimowym. Znaczącejpoprawie ogólnej koniunkturyw sektorze budowlanym towarzysząrównież takie zjawiska jak: pośpiech,wzrost zatrudnienia (po raz pierwszyod wielu lat), słabe przygotowanie pracownikówdo wykonywania pracy, niewłaściwakoordynacja poszczególnychprac, brak elementarnych zabezpieczeńprzy pracach na wysokości. W konsekwencjiw I półroczu 2006 zanotowaliśmyponad 20-procentowy wzrost liczbyposzkodowanych w budownictwie,a analizy za III kwartał wskazują na to,że będzie jeszcze gorzej. Główny InspektorPracy polecił w całym kraju nasilićkontrole przestrzegania przepisów bhpna budowach, i to z wykorzystaniemwszystkich sankcji przewidzianych prawem,ze wstrzymaniem prac włączniew przypadkach stwierdzania stanówbezpośredniego zagrożenia zdrowiai życia pracowników. Notabene z podobnymapelem wystąpił Główny InspektorPracy w czerwcu do rolników,tuż przed rozpoczęciem prac żniwnych. Czy duża część ciężkich i śmiertelnychwypadków przy pracy w budownictwiejest przede wszystkimwynikiem nieprzestrzegania przezpracowników przepisów bhp?– Wyniki kontroli firm budowlanych,w których miały miejsce wypadkiciężkie i śmiertelne, a także zbiorowe(tj. takie, które były zgłaszane do PIPzgodnie z obowiązkiem zawartymw art. 234 Kodeksu pracy), wskazująna większy udział przyczyn, leżącychpo stronie pracodawców, niż wynikato z danych GUS dotyczących wypadkówprzy pracy. Jakkolwiek dane,sporządzane na podstawie statystycznychkart wypadku, przesyłanychprzez pracodawców do GUS, wskazująna 71% przyczyn polegającychna nieprawidłowym zachowaniu poszkodowanychpracowników. Ostateczniejednak ustalenia z kontroli PIPw 2006 r. ujawniają, że błędy pracownikówlekceważących podstawowezasady bezpieczeństwa pracy na budowie− ok. 44% ogółu przyczyn ustalonychw wypadkach badanych przezinspektorów pracy w budownictwie− wynikają z reguły z przyczyn organizacyjnych(niezapewnienie dostatecznegoprzygotowania pracownikówdo wykonywanej pracy oraz tolerowanieprzez nadzór zachowań sprzecznychz przepisami i zasadami bhp), za któreto niedopatrzenia odpowiedzialnośćponoszą pracodawcy, ewentualnie osobykierujące pracownikami bezpośredniowykonującymi roboty budowlane. Najwięcej wypadków ma miejscew małych zakładach i tam też PIPstwierdza najwięcej zagrożeń. Jakiedziałania podejmuje PIP w celuprzeciwstawienia się tym niekorzystnymtrendom i czy tylko karzewinnych czy też nagradza zakładykorzystnie wyróżniające sięw zakresie przestrzegania przepisówbhp?– Prawie 70% zdarzeń wypadkowychze skutkiem śmiertelnym lub ciężkimw 2006 r. miało miejsce w małychprzedsiębiorstwach budowlanych zatrudniającychdo 50 pracowników.Tylko w 2006 r. (dane wstępne) w wynikuzaostrzonych kontroli PIP zastosowanoponad 13 tys. decyzji nakazowych,w tym prawie 2,5 tys. decyzjiwstrzymania robót ze względu nabezpośrednie zagrożenie dla zdrowiai życia pracowników oraz 700 decyzjiskierowania do innych prac. Jednocześniewobec osób odpowiedzialnychza stan bezpieczeństwa pracyzastosowano ponad 1,8 tys. mandatówkarnych oraz 30 wniosków o ukaraniedo sądów grodzkich. Są to sankcjeokreślone w ustawie o PIP, stosowanew przypadkach ewidentnych wykroczeńprzeciw prawom pracowniczym,i wobec tego muszą być egzekwowane.Niemniej PIP stara się, w możliwie największymzakresie, pomóc tym przedsiębiorcombudowlanym, którzy pro-Ważną formą działalności PIP skierowaną do małych i średnich firm budowlanychsą konkursy „Pracodawca organizator pracy bezpiecznej”. Wyróżnionymlaureatem ubiegłorocznej edycji konkursu zostało m.in. PrzedsiębiorstwoORENO z Bydgoszczy, specjalizujące się w działalności budowlano-remontowej.PIP uczestniczy w konkursach organizowanych przez Kapitułę PolskiegoZwiązku Pracodawców Budownictwa. W IX edycji konkursu „Pracodawcaroku 2005” wzięło udział 11 zakładów budowlanych.24 INŻYNIER BUDOWNICTWA STYCZEŃ 2007