Styczeń 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

BHPW 2005 r. co piąty pracownik, który stracił życie w wyniku wypadku przy pracyw Polsce, zatrudniony był w budownictwie, a na budowach w wypadkachprzy pracy zginęło 106 osób.Bezpieczeństwo pracyna budowachWskaźnik częstotliwości wypadków śmiertelnychw budownictwie (liczba wypadkówna 1000 pracujących) w 2005 r. nie tylkonależy do najwyższych w całej gospodarcenarodowej, ale jak wynika z wykresu 1 zwiększa się, pomimoutrzymującej się tendencji spadkowej częstości wypadkówśmiertelnych ogółem w całej gospodarce narodowej.W 2005 r. odnotowano ponad 4-krotnie wyższą częstośćwypadków śmiertelnych w budownictwie niż w całej gospodarce.Najwięcej, bo aż 40% tych wypadków, wydarzyło sięw małych kilkunastoosobowych firmach budowlanych.2000 2001 2002 2003 2004 2005Według danych Głównego Urzędu Statystycznegoliczba poszkodowanych w wypadkach w budownictwiew I półroczu 2006 r. w stosunku do analogicznego okresuroku ubiegłego wzrosła o jedną czwartą, a o dwie trzeciewzrosła liczba poszkodowanych w wieku od 20 do 29 lat,a więc ludzi stosunkowo młodych, z małym doświadczeniemzawodowym.GUS na podstawie kart statystycznych wypadków przypracy sporządzonych w zakładach pracy opublikował równieżdane o przyczynach wypadków przy pracy zaistniałychw 2005 r. Z danych tych wynika, że w budownictwie:■ 71% przyczyn wypadków stanowią: nieprawidłowe,niewłaściwe, samowolne zachowanie się pracownika,niewłaściwy stan psychofizyczny, nieużywanie sprzętuochronnego,■ 16% przyczyn – niewłaściwa organizacja pracy lubstanowiska pracy,■ 13% przyczyn – niewłaściwy stan czynnika materialnego.Państwowa Inspekcja Pracy bada przyczyny i okolicznościwszystkich wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych.W 2005 r. z badań tych dotyczących upadkówz wysokości w budownictwie, które spowodowały ciężkieurazy lub śmierć poszkodowanych, wynika, że dominująceprzyczyny wypadków tkwią w organizacji pracy.Jak z powyższego wynika, są to w kolejności:■ niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – przedewszystkim nieodpowiednie przejścia i dojścia, brak wyposażeniapracowników w środki ochrony indywidualnej,■ niedostateczne przygotowanie pracowników do wykonywanejpracy – brak przeszkolenia w zakresie bhporaz informacji o ryzyku zawodowym, brak kwalifikacjiokreślonych w przepisach bhp,■ wady konstrukcyjne czynnika materialnego – brakodpowiednich zabezpieczeń i stateczności konstrukcji,w tym rusztowań budowlanych,■ tolerowanie przez nadzór zachowań sprzecznych z zasadamibhp – godzenie się osób nadzoru na niewłaściwy,często niebezpieczny sposób wykonywania pracy,■ nieprawidłowe zachowanie poszkodowanego pracownika– niedostateczna koncentracja uwagi, częstowynika z błędów popełnionych w przygotowaniui organizacji pracy.Wykres 2. Dominujące przyczyny upadków z wysokości. Wypadki śmiertelne, ciężkie i zbiorowe w budownictwie(dane PIP)20%17%10% 11%12%Nieprawidłowe zachowanie poszkodowanego pracownika.Niedostateczna koncentracja na wykonywanej czynnościTolerowanie przez nadzór odstępstw od zasad bhpWady konstrukcyjne czynnika marerialnegoNiedostateczne przygotowanie pracownikaNiewłaściwa organizacja stanowiska pracyW świetle powyższego nasuwa się wniosek, że dochodzeniapowypadkowe przeprowadzane przez zespołypowypadkowe w zakładach nie odzwierciedlają rzeczywistegostanu przyczyn wypadków, a więc również występującychzagrożeń i nieprawidłowości, gdyż jako dominującewskazuje się tzw. przyczyny ludzkie – ponad 70%,podczas gdy przyczyny organizacyjne stanowią tylko 16%wszystkich przyczyn wypadków.Najczęściej wskazywane przez zespoły powypadkowe28 INŻYNIER BUDOWNICTWA STYCZEŃ 2007