BHPFot. 5. Niezabezpieczona skrzynka energetyczna (mat. PIP)Fot. 6. Niezabezpieczony przewód elektryczny i napędbetoniarki (mat. PIP)Wśród innych nieprawidłowościza istotne należy uznać szczególniete, które dotyczą stosowania przezpracowników środków ochrony indywidualnej.Badania przyczyn zaistniałychwypadków wskazują, że wieluz nich można byłoby uniknąć, gdybypracownicy, którzy im ulegli, prawidłowostosowali i korzystali ze środkówochrony indywidualnej, np. szelekbezpieczeństwa i hełmów ochronnych.Często zdarza się, że nie są oneużywane, mimo iż pracodawca wyposażyłw nie swoich pracowników.W czasie kontroli inspektorzypracy stwierdzili, że na 26% skontrolowanychbudów pracownicy niezostali wyposażeni w środki ochronyindywidualnej, natomiast na 43%budów, mimo że sprzęt taki zostałpracownikom wydany, nie był przeznich stosowany.Ponadto inspektorzy pracy zauważyli,że na 38% budów brak byłoinstrukcji bezpiecznego wykonywaniarobót.Problem, szczególnie w małychzakładach pracy, stanowi ocena ryzykazawodowego. Inspektorzy stwierdzili,że na 30% budów brak byłooceny ryzyka zawodowego, a takisam odsetek stanowiły budowy, naktórych nie informowano pracownikówo ryzyku zawodowym.Należy podkreślić, że niewłaściwe– niebezpieczne – zachowania nabudowach w dużej mierze wynikająz mankamentów w zakresie ocenyryzyka zawodowego i informowaniao nim pracowników. Często dokonanieoceny ryzyka zawodowegojest wyłącznie spełnieniem wymoguformalnego i postrzegane jest jakozbędna biurokratyczna mitręga.A przecież chodzi o to, aby w sposóbprosty i zrozumiały wskazać i uświadomićpracownikom, jakie zagrożeniatowarzyszą ich pracy i jak należyje eliminować lub ograniczać. W tymcelu szczególnie w małych firmachbudowlanych można stosować prostemetody oceny ryzyka, np. tzw. metodępięciu kroków.Z ustaleń inspektorów pracy wynika,że najczęstszymi przyczynamipowstawania nieprawidłowości są:■■■■■■■niski poziom wiedzy z zakresubhp,lekceważenie zagrożeń, nieprzestrzeganieprzepisów i zasad bhp,minimalizacja kosztów związanychz wydatkami na bezpieczeństwopracy,zatrudnianie pracowników o niskichkwalifikacjach,niezrozumienie celu oceny ryzykai informowania o nim pracowników,brak właściwej koordynacji wprzypadku prowadzenia robótprzez wielu wykonawców,zbyt małe zainteresowanie personelusprawującego samodzielnefunkcje techniczne na budowieproblematyką z zakresubezpieczeństwa pracy.Jako jedną z podstawowych przyczyntak wielu nieprawidłowości inspektorzypracy wskazywali niski poziom wiedzyz zakresu bhp oraz lekceważenie obowiązującychw tym zakresie przepisówzarówno przez samych pracowników,jak i przez nadzór techniczny, który tolerujeniewłaściwe postawy podległychpracowników.Nasuwa się w związku z tym pytanie:czy tolerowanie przez nadzórtechniczny niebezpiecznych metodpracy i zachowań pracowników, pozaniewątpliwym naruszeniem obo-wiązujących przepisów, nie jest teżpoważnym uchybieniem w zakresieetyki zawodowej? Odpowiedź na topytanie jest chyba oczywista.Nasuwają się także podstawowekierunki zapobiegania zagrożeniom zawodowymna budowach, które wskazujeinspekcja pracy, a mianowicie:■ podnoszenie kwalifikacji zawodowychpracowników i poziomuwiedzy z zakresu bezpieczeństwapracy,■ wywiązywanie się pracodawcówi pionu kierowniczego na budowiez obowiązku zapewnieniabezpieczeństwa pracy. W budownictwiesprawy bezpieczeństwapracy powinny stanowićintegralną część procesu technologicznego,■ egzekwowanie przestrzeganiaprzez pracowników bezpiecznychzachowań w pracy,■ podnoszenie wiedzy pracodawcówi osób kierujących pracownikamina budowie, szczególniew zakresie: identyfikacji zagrożeń,oceny i szacowania ryzykazawodowego, usuwania zagrożeńi nieprawidłowości, a szczególniesporządzania i realizacjiplanu bezpieczeństwa i ochronyzdrowia na budowie.mgr inż. JERZY WROŃSKIzastępca dyrektoraDziału NadzoruSEKA S.A.emerytowany zastępcaGłównego Inspektora Pracy30 INŻYNIER BUDOWNICTWA STYCZEŃ <strong>2007</strong>
STYCZEŃ <strong>2007</strong>INŻYNIER BUDOWNICTWA31
Change language