akcioni plan energetski održivog razvoja općine tuzla - Sustainable ...

Akcioni plan energetski održivog razvoja Općine Tuzla (SEAP)Gustina naseljenosti je jedan od ključnih faktora koji utiču na korištenje energije u okviru urbanih zona.U tabeli ispod su razmotreni efekti (pozitivni i negativni) u odnosu na gustinu naseljenosti. Kao što semože primjetiti, ova gustina može imati konfliktne efekte ali se može zaključiti da je urbanističkoplaniranje ključan instrument koji omogućava uspostavljanje efikasnog korištenja energije, kako za nove,tako i za renovirane objekte.Urbane matrice – ulična mreža i gradski blokovi mogu biti orjentisani i dimenzionisani tako daintegrisano izraze brigu o suncu, svjetlosti i sjenci u skladu s prioritetima klime koja vlada na područjuopćine Tuzla. Kao što je već navedeno, Tuzla je grad s umjereno kontinentalnom, odnosnosrednjoevropskom klimom sa toplim ljetima i umjereno hladnim zimama. To znači, da se prilikomurbanističkog planiranja i projektovanja treba voditi računa o slijedećim parametrima:• grijanje – grejna sezona u Tuzli traje u prosjeku 6 mjeseci, uglavnom od polovine oktobra dopolovine aprila,• ventilacija (klimatizacija) – u ljetnim mjesecima (juni, juli i avgust) izražena je veća potreba zaventilacijom, odnosno rashlađivanjem prostora,• svjetlost – u principu, neophodno je voditi računa o maksimalnom korištenju dnevne svjetlosti.Orijentacija i širina ulica značajno utiču na mikroklimu u okolini zgrada, kao i na mogućnost osunčavanja ikorištenja vazdušnih strujanja (vjetra) u zgradama. Šire ulice u pravcu istok-zapad omogućavaju boljezimsko osunčavanje, dok šire ulice u pravcu preovladavajućih vjetrova pospješuju provjetravanje nanivou naselja. Na našoj, sjevernoj hemisferi, južna orijentacija je najdominantnija u pogledu korištenjasunca za grijanje i osvjetljenje prostora, s tim što u uslovima umjerene klime ovog područja situacija jenešto fleksibilnija jer se mogu uključiti i otkloni do 30° u odnosu na južnu orijentaciju.solarnorastojanjeNpravacpružanja vjetra30°30°zimskasolarna orjentacijaSlika 11.6: Jedan od mogućih primjera urbane matrice u umjerenoj klimi sjeverne hemisfereGrupacije zgrada formirane u vidu nizova po pravcu istok-zapad povećavaju solarni zahvat i obezbjeđujuosunčavanje za svaku zgradu. Odgovarajuće rastojanje između zgrada za ravan teren determinisano jeupadnim uglom sunčevog zraka na dan zimskog solisticijuma (22. decembar). Rastojanje između zgrada(D), prema kriterijumu sjenke, kao jedan od primarnih urbanističkih principa, predstavlja funkciju visinezgrade (H), pomnoženu koeficijentom čija vrijednost zavisi od geografske širine (za vrijednosti do 52°s.g.š.).137