akcioni plan energetski održivog razvoja općine tuzla - Sustainable ...

Akcioni plan energetski održivog razvoja Općine Tuzla (SEAP)3. URBANISTIČKO PLANIRANJE – ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA3.1. Opšti podaci o prostoruTeritorija općine Tuzla se nalazi na području sjeveroistočne Bosne i Hercegovine, odnosno u krajnjemsjeveroistočnom dijelu kako FBiH tako i Tuzlanskog kantona. Geografski položaj općine Tuzla određen jeizmeđu 18° 32’ 45” i 18° 52’ 09” geografske dužine i 44° 27’ 57” i 44° 39’ 39” geografske širine, nanadmorskoj visini između 200 i 700 m/n. Gradsko područje se nalazi na 18° 42’ geografske dužine i 44°33’ geografske širine.Susjedne općine su slijedeće: sa sjevera Srebrenik, na zapadu Lukavac, na jugu Živinice, a na istokuKalesija. Takođe, općina Tuzla se na sjeveroistočnoj strani graniči sa entitetom Republika Srpska.Prostorni okviri općine Tuzla su: sa sjeveroistoka planinski vijenac Majevica, sa jugozapadne straneplanine Ozren, Konjuh i Javornik, odnosno slivovi rijeka Spreče i Jale.Površina općine Tuzla iznosi 30.255 ha, što predstavlja 11,41% od ukupne površine Tuzlanskog kantona.Urbanom području grada Tuzle pripada 4.745 ha, odnosno 16% površine općine.Geomorfološke i orohidrografske karakteristike svrstavaju područje općine u peripanonsku oblast,odnosno kontaktnu zonu Dinarida i Panonske nizije.3.2. Geneza razvoja gradaOpćina Tuzla predstavlja jedno od najstarijih naselja u Bosni i Hercegovini. Arheološki nalazi (iskopineulomaka keramičkih posuda) govore u prilog tome da je čak u mlađem kamenom dobu (neolitu) naovom prostoru postojalo naselje sojeničkog tipa. Prema provjerenim istorijskim podacima slani izvori inaselje oko njih bili su poznati i starim Grcima, a arheološki dokazi pa i ime naselja Salines govore da su iRimljani na ovom mjestu eksploatisali so i gradili naselja. Prvi pisani dokument potiče iz 950. godinenove ere, a i prvi poznati bosanski vlastelini su ostavili pisane tragove o postojanju naselja na ovomprostoru. Sve do XV stoljeća prostor Usore sa Soli bio je jako uporište bosanske Crkve i jedan odrazvijenijih prostora bosanske države.Tuzla, koja se od vremena turske uprave naziva ovim imenom – prevodom slavenskog imena Soli, u prvojpolovini XVI vijeka počinje da sa razvija bržim tempom, iako u njoj nije bilo sjedište kadiluka.Danas nemamo nikakve podatke o izgledu srednjevijekovne varoši ali je izvjesno da se ona razvijala okoprostora današnjeg Solnog trga, u to vrijeme centralne tačke – pazarišta. Analogno drugim gradovima uBiH, jer neki nastaju tek u tursko doba, može se pretpostaviti nastanak i daljni razvoj urbaneaglomeracije. Sakralnim i javnim objektima, koji su bez sumnje prvo nastali u blizini Solnog trga, dat jeurbani karakter ovoj naseobini, a daljni razvoj je tekao formiranjem stambenih zona – mahala izvancentralnog područja koje postaje čaršija. Ovaj razvoj u pravilu nije koncentričan, jer se budući urbaniprostor obilježava mahalama formiranim na različitim tačkama, da bi se u kasnijim fazama prostorizmeđu postepeno popunjavao.Dolaskom Austrougarske u gradu se brže razvijaju industrijski kapaciteti. Ali 1891. godine još jedan velikipožar uništava tuzlansku čaršiju, koja nikada više nije poprimila fizionomiju kakvu je imala i kakvu danas10