Madaniyatshunoslik. Arziqulov D.N. Ma'ruzalar kursi. – Toshkent ...

ilan bag‘rikenglik, modernizm va hurfikrlilik tarafdorlari o‘rtasidadoimiy kurash boradi. Shunining uchun uning ijtimoiy hayotdagi o‘rnikurashuvchi tomonlarning ustunligiga va ijtimoiy hayot talablariga ko‘rao‘zgarib turgan. Hozirgi davrda fan va texnika inqilobining ijtimoiyhayotga ta’siri tobora ortib borayotganligiga qaramasdan, dinjamiyatdagi o‘z o‘rnini saqlab qoldi va uning dinsiz yashay olmasligito‘g‘risidagi g‘oya mustahkamlanmoqda.Ijtimoiy hayotning boshqa jabhalaridagi kabi, dinda ham ziddiyatlijarayonlar kechishing tabiiy bir xolat sifatida qabul qilish kerak. Shuninguchun tarixda diniy e’tiqod bunyodkorlik bilan birga, vayron qiluvchikuch sifatida ham xizmat qilgan.Hozirda diniy estremizm va fundamentalizm dindagi jamiyatnivayron qiluvchi kuchga aylandi. Qayd etish lozimki, diniy ekstremizm vafundamentalizm barcha dinlarga xos bo‘lgan xususiyat bo‘lib, obyektivva subyektiv shart-sharoitlar ta’sirida turli darajada o‘zini namoyonqiladi. Jamiyat hayotining barcha sohalari bilan o‘zaro aloqadorlikdabo‘ladi. Zero, unga qarshi kurashda faqat din bilan bog‘liq muammolarnihal etish kutilgan natijani bermaydi. Bu sohada diniy muammolar bilanbirga, jamiyatdagi iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy va ma’naviy muammolarnihisobga olish talab qilinadi.Diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi kurashning asosiyyo‘nalishlari quyidagilardan iborat:a) siyosiy sohadagi vazifalar:– jamiyatda demokratiyani yanada rivojlantirish;– qonuniylik va huquq-tartibotni mustahkamlash;-inson huquqlari va erkinliklarini ta’minlash.b) iqtisodiy sohadagi vazifalar:– bozor munosabatlarini rivojlantirish;– aholining turmush darajasini oshirish.v) ma’naviy sohadagi vazifalar:– jamiyatda insonparvarlikni va o‘zgalar fikriga hurmat ruhinishakllantirish;– o‘zgalar madaniyatini tushunish va ularning tinch-totuv yashashigashart-sharoitlar yaratish;– dunyoviy bilimlarga asoslangan dunyoqarashni shakllantirish;– aholining diniy bilimlari darajasini oshirish, dinshunoslik vailohiyot sohalarida yetuk mutaxassislarni tarbiyalash.128