Madaniyatshunoslik. Arziqulov D.N. Ma'ruzalar kursi. – Toshkent ...

Bularning bari O‘zbekiston mustaqilligining dastlabki davridanoqbarcha sohalarda bo‘lgani kabi, ta’lim tizimida ham chuqur o‘zgarishlarniamalga oshirishga, tub islohotlarni o‘tkazishga undadi. Istiqlolmamlakat fuqarolarida erkin fikrlashga bo‘lgan ijtimoiy ehtiyojniuyg‘otdi.Mafkuraviy qullikdan xoli ravishda, mamlakat va xalq manfaatlarigamos tarzda faoliyat ko‘rsatishga intilish hissiyotini bemalol, emin-erkinro‘yobga chiqarish O‘zbekiston fuqarolari dunyoqarashida yangilikkatashnalik kayfiyatini paydo qildi. Bu masala, ayniqsa, yangitayyorlanishi, shakllanishi lozim bo‘lgan mutaxassis kadrlarga nisbatanmunosabatni o‘zgartirib yubordi. Istiqlolning dastlabki davrlaridanoqmamlakat hukumati mavjud ta’lim tizimida tub islohotlarni o‘tkazishgaalohida ahamiyat berishga kirishishi lozimligini anglab yetdi. MamlakatPrezidenti ta’kidlaganidek, «oldimizga qo‘ygan eng ezgu maqsadlarimizbilan uzviy bog‘langan bugungi kundagi yana bir g‘oyatda dolzarbmasala – kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirish, bu boradaboshlangan ishlarimizni davom ettirish va kuchaytirish bundan buyonham biz uchun ustuvor vazifa bo‘lib qoldi» 1 .Muammoli savol: xo‘sh, yuqorida qayd etilgan holatlardan tashqari,yana qanday sabablar ta’lim tizimida tub islohotlarni o‘tkazishga undadi?Bular, kadrlar tayyorlash tizimining demokratik o‘zgarishlar va bozorislohotlari talablariga muvofiq emasligi, o‘quv jarayonining moddiytexnikava axborot bazasi yetarli emasligi, yuqori malakali pedagogkadrlarning yetishmasligi, sifatli o‘quv-uslubiy va ilmiy adabiyot hamdadidaktik materiallarning kamligi ta’lim tizimi, fan va ishlab chiqarisho‘rtasida puxta o‘zaro hamkorlik va o‘zaro foydali integratsiyaningyo‘qligi kabilardir.Bularning bari ta’lim tizimini zudlik bilan isloh etishni, mazkursohani chuqur insonparvarlashtirishni talab etardi. To‘g‘ri, 1992 yiliyulida qabul qilingan «Ta’lim to‘g‘risida»gi qonun va davlatimizningshu asosdagi ta’lim-tarbiya siyosati ishlab chiqilgan edi.Unda umumiy ta’lim quyidagi bosqichlar bo‘yicha amalga oshiriladi:I bosqich – boshlang‘ich ta’lim (1–4 sinf);II bosqich – asosiy (tayanch) maktab (4–9 sinf);III bosqich – yuqori o‘rta maktab (10–11 sinf);1 . . , – . ., 2000. 27-.64