Madaniyatshunoslik. Arziqulov D.N. Ma'ruzalar kursi. – Toshkent ...

yaratildi. Zamonaviy odamlar yerdagi ekologik qonunlarga asoslanib,turmushi taqozo qiluvchi noogenik madaniyatga o‘tadi.Tabiiy va sotsial, tabiiy va sun’iy jarayonlarning o‘zaro ta’siraloqadorligining optimallashuvini ekologik madaniyatning boshlanishi»deb hisoblash mumkin. Bu insoniyat tomonidan tabiiy va sun’iyikki tizimning teng huquqligini tan olish demakdir. Ayniqsa, bu qishloqxo‘jalik sohasi uchun o‘ta ahamiyat kasb etadi. Hozirgi zamon qishloqxo‘jaligi uchun mahsuldorlik va tovar ishlab chiqarish hajmi asosiystrategik maqsad emas, gap ekologiya qonuniyatlariga muvofiq tabiiyresurslardan oqilona foydalanish, atrof muhitni asrashdan iborat. Sanoatishlab chiqarish uchun ekologik qonunlar tabiat resurslariga tejamkorlikasosida yondoshish imkoniyatini beruvchi texnika va texnologiyaniyaratishdangina iborat bo‘lmay, ayni paytda, insonning mavjudligi vayashash muhiti biosferani asrash, qayta tiklashdan iboratdir.XX asr o‘rtalaridan fan va texnika taraqqiyoti kuchli axborotlaryig‘imini paydo qildi. Ommaviy axborot vositalari (OAV) matbuot,kino, radio, televideniye, kompyuter aloqasi zamonaviy sotsmadaniyatjarayonida salmoqli o‘rinni egallay boshladi. OAV yoki buning boshqachamass media deb nom olgan turi axborot uzatishdagi kanallarning ko‘pligi,tezligi va uzoq ishlashi bilan ulkan hajmdagi axborotlarga ega bo‘lmoqda.194050 yillarda G. M. Makmoen asarlarida ommaviy kommunikatsiyabirinchi marta madaniyatning yangi tipi va kishilarningijtimoiy munosabatidagi mutlaqo yangi tip sifatida ta’riflandi. Uningfikricha, bu vosita insonlarning axborot olishdagi raqobat kurashidaqudratli kuchga aylanadi.OAV elektron texnika va yo‘ldosh aloqalardan foydalanib, kishilarniijtimoiy hodisalar va madaniy boyliklarni bir vaqtda idrok qilishgaundaydi. G. E. Makmoen ta’kidlaganidek, «hammabop va ommayoqtiradigan yangi dunyoviy elektron madaniyat» shakllanmoqda.Haqiqatan ham zamonaviy madaniyatning xolisona tahlili shuniko‘rsatmoqdaki, ma’naviy madaniyat ko‘proq ommaviylik kasb etibbormoqda. Ommaviy madaniyatning qiyofasi quyidagicha:a) u millati, yoshi, joyi, ijtimoiy xususiyatlarga bog‘liq bo‘lmaganommaviy iste’molchilarga ega bo‘ladi;b) bu madaniyatdagi namunalarni yaratgan jarayonning o‘ziommaviy xususiyat kasb etib, industriyaning maxsus ko‘rinishini o‘zidanamoyon qiladi, ya’ni unda yuz minglab kishilar band bo‘lib, ularning«matbuot qiroli», «Buyuk shou tomoshachilari», «kino, TV, estradayulduzlari» bo‘ladi.96