BİLDİRİ KİTABI

AYDIN İKTİSAT FAKÜLTESİ
ilişkisini ortaya koyar. Gregory Hansen eşbütünleşik vektörde oluşacak yapısal değişikliklere
göre üç farklı model türü önermiştir. Modellerden biri eşbütünleşik vektörün düzeyinde
meydana gelen kırılmanın sabit terimdeki kırılmayla modellendiği model C’dir. Diğer bir
model C’ye trend değişkeni eklenerek elde edilen trendli düzey değişim modeli şeklindedir ve
Model C/T olarak adlandırılır. Son olarak belirtilen model ise eğimdeki değişimi modele dâhil
eden rejim değişimi modeli olarak adlandırılan C/S modelidir.
Model C :
y DU
x e
t 1 2 t 1 t t
ModelC / T :
y DU t
x e
t 1 2 t 3 1 t t
Model C / S :
y DU x DU
x e
t 1 2 t 3 t t 1 t t
DU
t
0 t [ nT ] iken
1 diğer durumlarda
(9)
(10)
(11)
(12)
n:gözlem sayısını T ise kırılma noktasını göstermektedir.
Model C’de yer alan μ1 yapısal değişim gerçekleşmeden önceki sabit terimi, μ2 ise
yapısal değişimin sabit terimde meydana getirdiği etkiyi göstermektedir. Model C/T, model
C’ye trend (t) değişkeninin eklenmesiyle trenddeki yapısal değişimi de dikkate alır. Model C/S
rejim değişimi modelidir. Modele eğim katsayısındaki değişim de kukla değişken kullanılarak
ilave edilmiştir. Yapısal değişimden önceki eğim katsayısı
iken eğimde meydana gelen
değişimden sonra
eğim katsayısında meydana gelen değişimi göstermektedir.
Gregory & Hansen testinin sıfır hipotezi değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin
olmadığını söyler, alternatif hipotezde yapısal kırılmalarla birlikte eşbütünleşme ilişkisinin
varlığı yer alır. Eşbütünleşme için uygun kırılma tarihi Philips (Zα* ve Zt* )ve ADF(ADF*)
test istatistiğinin minimum olduğu tarihtir. Bu test istatistikleri:
Z
Z
*
*
t
ADF
inf Z ( ) (13)
T
inf Z ( ) (14)
T
*
t
inf ADF( ) (15)
T
şeklindedir.
Bu test istatistikleri modelde yer alan değişken sayısına göre Gregory-Hansen(1996)’in
çalışmasında yer alan tablodaki kritik değerlerle karşılaştırılarak yorumlanır.
1083