glasnik - Istorijski arhiv Valjevo

More documents

Recommendations

Info

Prof. dr Milan D. Lazi} Dr Mom~ilo Isi} i Milorad Radoj~i}: OSNOVNA [KOLA „MILAN MUWAS“ UB 1820- 2010, Osnovna {kola „Milan Muwas“ Ub, 2011, 580. Nedavno je objavqena kwiga dvojice poznatih autora dr Mom~ila Isi}a i Milorada Radoj~i}a, pisaca niza monografija o srpskim osnovnim {kolama u XIX i XX veku. Jedna od tih je i ova o kojoj pi{emo, zna~ajna monografija, kako po svom obimu, tako i po sadràju izvanrednog ~iweni~nog i istorijskog materijala, za {kolu ~ije ra|awe, ‘ivot i trajawe ima retko dugu istoriju od 190 godina. Kwiga napisana o ovoj {koli predstavqa, po bogatstvu ~iwenica, snazi argumenata, ‘ivosti izlagawa, plasti~nim prikazima i opisima doga|awa, zna~ajno i sna`no delo. Ova monografija ne govori samo o prosvetiteqsko-kulturnoj delatnosti ove {kole, nego daje i presek istorijskih, politi~kih, kulturnih i dru{tvenih zbivawa u srpskom dru{tvu tokom XIX i XX veka, kako onog na selu, tako i onog po srpskim palankama, varo{ima i gradovima. Ovo je jedna od boqe napisanih i objavqenih monografija i moè biti primer kako treba pisati o zna- ~ajnim ustanovama i institucijama prosvete i kulture u nas. Monografiju ~ine dve, hronolo- {ki i tematski povezane celine i to: 106 Kritike i prikazi vreme ra|awa, nastajawa i ‘ivota {kole, od 1820. do 1944. godine (period dug 124 godine), i drugi deo kwige od 1944. do 2010. godine (ili 66 godina) ‘ivota i rada ove prosvetne ustanove. Zadovoqstvo je bilo ~itati sadràje monografije i jednog i drugog atora, uz konstataciju da su obojica po{tovali osnovna metodolo{ko-istraìva~ka pravila i principe pridràvaju}i se hronolo{ko-tematskog oblika izlagawa, uz sna`no ilustrovawe najzna~ajnijih i kqu~nih doga|awa i zbivawa, dokumentima i istorijskom gra|om prvog reda, kao i nezaobilaznom {kolskom dokumentacijom, naro~ito novijeg perioda. Svi istorijski izvori i gra|a su znala~ki upotrebqeni, tako da su prikazi i ilustracije doga|awa i zbivawa, u ovoj prosvetnoj ustanovi, dati ‘ivotno, plasti~no i potpuno verno {to prikazuje realnu, sliku pro{losti, u svega {to se zbivalo u {koli i dugom periodu trajawa, ‘ivota i rada. Da bi smo ~itaocima ovog prikaza, pribliìli kwigu o kojoj pi{emo, da}emo kra}u analizu wenog sadràja, najzna~ajnijih podataka, o kojima autori pi{u uz preporuku da samo ~itawem same monografije, mo-
èmo se potpunije informisati i upoznati detaqnije niz zanimqivih podataka, desetine i stotine imena u~esnika i delatnika koji su stvarali i kreirali istoriju ove ugledne prosvetne ustanove. Dr Mom~ilo Isi} u prvom delu kwige u poglavqu „Osnovna {kola u Ubu 1820-1944.“ pod naslovom „Prva {kola u Tamnavi“ zanimqivo pi{e o nizu detaqa iz istorije prve osnovne {kole, o prvom u~itequ, zatim o te{kim i dugotrajnim naporima da se izgradi prva {kolska zgrada koja bi odgovarala normalnim uslovima za rad. Pi{e o siroma{tvu op- {tine i nedostatku novca, a i nemaru, koji je u~inio svoje. Ub je dobio svoju prvu i pravu {kolsku zgradu tek 1902/03. {kolske godine, za koju je {kolski nadzornik tada napisao: „Da Ub ima {kolsku zgradu kojom bi se mogla svaka varo{ podi~iti.“ U slede}em podnaslovu „Ubski osnovci“, autor je detaqno pisao o deci ubske osnovne {kole, a zahvaquju}i <strong>arhiv</strong>skoj gra|i, mogao je dati ~itav niz imena i prezimena tada- {wih |aka, wihova mesta ro|ewa, imena wihovih roditeqa, imovno stawe, razred koji su poha|ali, uspeh koji su postigli i dr. Podaci su iz 1839/40. {kolske godine, drugi podaci su iz 1842/43. {kolske godine. Sli~ne podatke autor je dao i za period od 1880/81. do 1909/10. {kolske godine. Ovaj deo monografije oboga- }en je jo{ i podacima o broju de~aka i devoj~ica koji su se tada {kolovali. Istovremeno autor je dao i niz zanimqivih podataka o u~iteqima ubske osnovne {kole, zatim o nastavnim planovima i programima, na~inu wihove realizacije, te{ko}ama na koje su nailazili, niskom vrednovawu rada u~iteqa, wihovom nezadovoqstvu i ~estom beàwu u~iteqa u druga zanimawa (popove, dràvne Kritike i prikazi slu`benike i dr.). Uz tekstove kao ilustracije dat je i spisak u~iteqa ubske osnovne {kole od 1869. do 1914. godine. Autor se u ovom delu monografije osvrnuo i na stawe pismenosti u op- {tini, konstatuju}i da je 1890. godine procenat nepismenog stanovni- {tva u ubskoj op{tini bio 98,13%, a pet godina kasnije procenat nepismenih je smawen na 97,54%. U narednom podnaslovu autor je detaqno pisao o velikoj ratnoj {teti nanesenoj {kolama ubske op{tine u vreme okupacije austrougarske vojske od 1914. do 1918. godine. U poglavqima: „Osnovna {kola izme|u dva svetska rata“ i „Osnovna {kola u toku Drugog svetskog rata od 1918-1944. godine“ autor je nizom tabela i drugih zna~ajnih podataka, dao detaqnu analizu {kolskog zakonodavstva, sadràj nastavnih planova i programa, na~in wihove realizacije, uslova u kojima su u~iteqi radili, wihov materijalni poloàj. Autor je daqe pisao o entuzijazmu i zalagawu u~iteqa koji su bili potpuno posve}eni svom radu i ‘eqi da postignu {to boqi uspeh kako u razredu tako i aktivnostima van {kole i aktivnom narodnom prosve}ivawu. Drugi deo monografije Osnovna {kola „Milan Muwas“ Ub 1944-2010 godina, autora Milorada Radoj~i}a sadrì desetine podnaslova me|u kojima su: „Osnovno-{kolski sistem u socijalizmu i vi{estrana~ju”, gde je autor dao istorijat dru{tveno-politi~kih i {kolskih zbivawa u periodu od 1944. godine sa nagove{tajima izmena u sistemu obrazovawa i vaspitawa od 1945. godine, postepenim izmenama u nastavnim planovima i programia, ukidawem nekih nastavnih predmeta, i izmenama u programskim sadràjima u nastavnim predmetima shodno promenama dru- 107
Page 1 and 2:
ISTORIJSKI ARHIV VAQEVO GLASNIK 44
Page 3 and 4:
UDK 93/94 ISSN 0354-9143 GLASNIK Br
Page 5 and 6:
^LANCI ARTICLES Radivoje Arsi} Zavo
Page 7 and 8:
Kula Nenadovi}a i {anac na Kli~evcu
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Babi}i iz Vaqeva smisao kadkad u wi
Page 23 and 24:
Babi}i iz Vaqeva di~nom ‘ivotu, p
Page 25 and 26:
Babi}i iz Vaqeva qubaznu uslugu don
Page 27 and 28:
Babi}i iz Vaqeva ispod Lipaka odre|
Page 29 and 30:
Babi}i iz Vaqeva Janko Babi} premin
Page 31 and 32:
Babi}i iz Vaqeva tine qudi dnevno.
Page 33 and 34:
Babi}i iz Vaqeva objektom u ovom gr
Page 35 and 36:
Babi}i iz Vaqeva svoje, suda i odbo
Page 37 and 38:
Babi}i iz Vaqeva najva`nije zadatke
Page 39 and 40:
Babi}i iz Vaqeva tuèn da je kriv:
Page 41 and 42:
Babi}i iz Vaqeva Ugledni prosvetni
Page 43 and 44:
Babi}i iz Vaqeva sv. Save III i V r
Page 45 and 46:
Babi}i iz Vaqeva rezidencije u Milo
Page 47 and 48:
Babi}i iz Vaqeva upotpunimo saznawa
Page 49 and 50:
Babi}i iz Vaqeva - Radoj~i}, 1993 -
Page 51 and 52:
Prilike u Drinskoj diviziji 1883-18
Page 53 and 54:
Prilike u Drinskoj diviziji 1883-18
Page 55 and 56: Prilike u Drinskoj diviziji 1883-18
Page 67 and 68: PRILOZI SUPPLEMENTS Milorad D. Beli
Page 69 and 70: Teror ratnih pobednika u Vaqevu 194
Page 79 and 80: IZ RADA ARHIVA OUT OF THE ARCHIVE'S
Page 81 and 82: Preporuka za formirawe i organizova
Page 93: Preporuka za formirawe i organizova
Page 96 and 97: nahije i wenim dru{tvenim instituci
Page 98 and 99: posvetio je terenskom radu, obilaze
Page 100 and 101: Odràwu vere i morala vi{e doprinos
Page 102 and 103: Jelena Pavlovi} Dejvid Gibs, HUMANI
Page 104 and 105: ~elo da raste prosecesionisti~ko ra
Page 108 and 109: {tveno-politi~kih prilika u zemqi.
Page 110 and 111: Milorad Radoj~i} pokriva celu tu te
Page 112 and 113: Milorad Radoj~i} Prema tome za nekr
Page 114 and 115: Milorad Radoj~i} smo od toga da ono
Page 116 and 117: Milorad Radoj~i} Vaqeva“, direkto
Page 118 and 119: Milorad Radoj~i} MILENKO \OR\EVI] (
Page 120 and 121: Milorad Radoj~i} DRAGOBRAT BANKOVI]
Page 122 and 123: Milorad Radoj~i} MILICA JOVANOVI],
Page 124 and 125: Milorad Radoj~i} Dr DOBRIVOJE LUKI]
Page 126 and 127: 1975. godina Milorad Radoj~i} @IVOR
Page 128 and 129: Milorad Radoj~i} Vaqevo, dru{tveno-
Page 130 and 131: Milorad Radoj~i} BOGDAN RAJÎ] (Val
Page 132 and 133: Milorad Radoj~i} VASILIJE VASA NO@I
Page 134 and 135: Milorad Radoj~i} VESELIN BOGDANOVI]
Page 136 and 137: 1982. godine Milorad Radoj~i} EDHED
Page 138 and 139: Milorad Radoj~i} ALEKSANDAR ACA JEV
Page 140 and 141: Milorad Radoj~i} dru{tveno -politi~
Page 142 and 143: Milorad Radoj~i} MILI] BUÎ] (Ravwe
Page 144 and 145: Milorad Radoj~i} DU[AN DULE JEVTI]
Page 146 and 147: Milorad Radoj~i} NOVAK NOCA MILO[EV
Page 148 and 149: Milorad Radoj~i} @ARKO PRA[TALO (Lu
Page 150 and 151: Milorad Radoj~i} 1990. godina LUKA
Page 152 and 153: Milorad Radoj~i} MOMÎLO MITROVI] (
Page 154 and 155: Milorad Radoj~i} MOMÎLO MITROVI] M
Page 156 and 157:
Milorad Radoj~i} RADIVOJE MARINKOVI
Page 158 and 159:
Milorad Radoj~i} BRANIMIR BANE SPAS
Page 160 and 161:
Milorad Radoj~i} JNA, vojni pisac,
Page 162 and 163:
Milorad Radoj~i} spomenice i vi{e d
Page 164 and 165:
Milorad Radoj~i} BRANIMIR BRANA POP
Page 166 and 167:
Milorad Radoj~i} JOVAN PIMI] (Dupqa
Page 168 and 169:
Milorad Radoj~i} MILKA MINI], ro|.
Page 170 and 171:
Milorad Radoj~i} JOVAN \UR\EVI] (Ra
Page 172 and 173:
Milorad Radoj~i} Dr DU[AN VASI] (Va
Page 174 and 175:
Milorad Radoj~i} Mr ZORAN JOVANOVI]
Page 176 and 177:
Milorad Radoj~i} ni~ko obrazovawe u
Page 178 and 179:
Milorad Radoj~i} Prof. dr BRANISLAV
Page 180 and 181:
Milorad Radoj~i} glavni i odgovorni
Page 182 and 183:
Milorad Radoj~i} 2010. godina VOJIN
Page 184 and 185:
I pored velikog broja nekrologa mor
Page 186 and 187:
(206-213), Tabli} (Miroslav Paunovi
Page 188 and 189:
ne re~i, autor kroz narednih 17 pog
Page 190 and 191:
In memoriam AKADEMIK BOGOMIL HRABAK
Page 192:
In memoriam vekova od najstarijeg p
show all

glasnik - Istorijski arhiv Valjevo

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?