glasnik - Istorijski arhiv Valjevo

Biqana Stojakovi}
– Najni`e police u prizemqu postaviti najmawe 30 cm od poda, a izuzetno
zna~ajna gra|a se ~uva na spratu ili na vi{im policama u prizemqu. 10
– Treba voditi ra~una o odnosu polica sa arhivskom gra|om i instalacija
za vodu i kanalizaciju,
– Zidovi koji ne propu{taju vlagu (odgovaraju}a hidro izolacija).
– Za odr`avawe optimalne temperature mo`e da se iskoristi ure-
|aj za klimatizaciju (tzv. „klima“).
– Niske temperature, koje su najpogodnije za ~uvawe arhivskog materijala,
ne odgovaraju qudima koji rade sa gra|om, pa se na{lo kompromisno
re{ewe. Na osnovu vi{e iznetih predloga u stru~noj literaturi,
raspon idealne temperature vazduha je od 12 do 22 o S. 11
– Idealna vla`nost prostora u depou je od 40 do 60%. Kada prostor
depoa ne odgovara svojoj nameni, dolazi do naglih promena i temperature
i vla`nosti {to dovodi do trajnog o{te}ewa papira. To se najboqe
utvr|uje pomo}u aparata polimetra i termo-higrografa.
– U nedostatku ure|aja, regulisawe se vr{i provetravawem, zagrevawem
prostorija upotrebom dehidracionih sredstava (naro~ito anhidrovanog
kalcijum hlorida).
– U slu~aju nedovoqne vla`nosti u prostoriju se pu{ta vla`an vazduh
spoqa, sni`ava temperatura, unosi sud s vodom koja lagano isparava
ili se pod bri{e vla`nom, neisce|enom krpom. 12
4. Protiv pra{ine:
– Redovno ~i{}ewe depoa, polica i samog materijala je veoma zna-
~ajno, ne samo kao mera kojom se spre~avaju razni {tetni uticaji, ve} se
na taj na~in vr{i i pregled gra|e {to omogu}ava da se blagovremeno
reaguje ~im se primete prve promene na materijalu (plesni, insekti...).
– Depo, police i kutije se ~iste usisiva~em za pra{inu.
– Preporuka je da se ~i{}ewe pra{ine vr{iti, najmawe, jednom
tromese~no.
5. Protiv {tetnih gasova iz atmosfere – prozori i vrata.
6. Protiv glodara i insekata – dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija.
10 Arhiv Srbije: Konzervacija i restauracija (Literatura za polagawe stru~nog
ispita iz arhivistike), Beograd, 1997.
11 Priru~nik iz arhivistike, str. 304: od 14 do 16 o S; Arhiv Srbije, Beograd, 1997: Literatura
za polagawe stru~nog ispita iz arhivistike, Konzervacija i restauracija:
od 12 do 22 o S i vla`nost od 50 do 60%; Dragan ]irovi}, n. d., 20: od 17 do 19 o S.
12 Arhiv Srbije: Konzervacija i restauracija (Literatura za polagawe stru~nog
ispita iz arhivistike), Beograd, 1997.
84