gunduz-aktan-kitap-soyledikleri-ve-yazdiklari
gunduz-aktan-kitap-soyledikleri-ve-yazdiklari
gunduz-aktan-kitap-soyledikleri-ve-yazdiklari
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SÖYLEDİKLERİ VE YAZDIKLARI<br />
hizmetlerinden dolayı” teşekkür etti. Amerika’daki Ermeni gazetesi<br />
Gochnak 24 Mayıs tarihli sayısında “Van’da sadece 1.500 Türk<br />
kaldığı” müjdesini <strong>ve</strong>riyordu.<br />
Osmanlı sınırını aşan Rus ordusu içindeki Ermeni güçlerine,<br />
devrimci ismi Armen Garo olan eski Osmanlı millet<strong>ve</strong>kili Karekin<br />
Pastırmacıyan kumanda ediyordu. Diğer bir eski millet<strong>ve</strong>kili<br />
Hamparsum Boyacıyan, Murat kod adıyla, Türk köylerine saldıran<br />
<strong>ve</strong> sivil nüfusu katleden gerilla gücünün başındaydı. Yine bir eski<br />
millet<strong>ve</strong>kili Papazyan Van, Bitlis <strong>ve</strong> Muş bölgesinde çarpışan<br />
gerillaların lideriydi.<br />
Osmanlı yönetimi Ermeni Patriği nezdinde sonuçsuz kalan bir<br />
uyarıda daha bulunduktan sonra 24 Nisan günü Ermenilerin<br />
entelektüeller dediği, komitacı liderleri tutuklamaya başladı.<br />
Bu gelişmelerden tehcir kararının nedeni açıkça görülüyor.<br />
Ermenilerin Rus ordusuyla işbirliğine başlaması, Van’da isyan<br />
çıkarması, Ermeni gerillaların civar illerde etnik temizliğe<br />
girişmesi, Osmanlılar için bilinen eski bir hikâyenin tekrarı<br />
niteliğindeydi. Balkanlar’da Ruslarla birlikte Balkan<br />
Hristiyanlarının yaptığı gibi, bu kez Rus ordularıyla birlikte<br />
hareket eden Ermeniler, bölgedeki Türk <strong>ve</strong> Müslümanları etnik<br />
temizliğe tabi tutmaya, katletmeye, yerlerini yurtlarını yıkmaya<br />
başlamıştı. Ermenilerin önce bu askeri faaliyetlerine, sonra da<br />
siyasi emellerini gerçekleştirmelerine imkân <strong>ve</strong>rmemek amacıyla<br />
imparatorluğun doğu cephesinden uzak bir bölgesine taşınması<br />
kararlaştırıldı.<br />
Yok Etme Kastı <strong>ve</strong> İradesi<br />
Sözleşme’nin 2. maddesine göre yok etme amacıyla sayılan beş<br />
fiilden birinin işlenmesi, soykırım sayılabiliyor. Bunun için bir<br />
grubu grup niteliğiyle yok etme kastının mevcut bulunması gerek.<br />
Bu nedenle, Ermeni tarihçiler Osmanlı yöneticilerin Ermenileri<br />
grup olarak yok etme amacı taşıdıklarını kanıtlamaya çalıştılar.<br />
Böyle bir kanıta rastlamayınca da yalan söylemekten<br />
çekinmediler. 20 Aram Andonian adlı bir Ermeni Talat Paşa’ya<br />
atfen yok etme emrinin <strong>ve</strong>rildiği telgrafları yayımladı. Bunların<br />
20 Aram Andonian, Documents Officiels concenants les Massacres Arméniens, Paris:<br />
Armenian National Delegation, 1920.<br />
Gündüz Aktan<br />
205