gunduz-aktan-kitap-soyledikleri-ve-yazdiklari
gunduz-aktan-kitap-soyledikleri-ve-yazdiklari
gunduz-aktan-kitap-soyledikleri-ve-yazdiklari
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
WHAT HE SAID AND WHAT HE WROTE<br />
edilmesi şartı da aranıyor. 38 1915-16 Ermeni tehcirini, 7. madde<br />
(1) fıkrasında sayılan <strong>ve</strong> tehcirle ilişkili olan fiillerin ışığında<br />
incelemek yararlı olabilir.<br />
7. madde (1)(a) fıkrasında belirtilen öldürme <strong>ve</strong>ya ölüme neden<br />
olma fiillerinin, böyle yaygın <strong>ve</strong> sistematik bir saldırının parçası<br />
olması <strong>ve</strong> suçu işleyence böyle “bilinmesi” gerekiyor.<br />
7. madde (1)(b) fıkrasında yer alan yok etme ya da katliam, yine<br />
topluluğa karşı yaygın <strong>ve</strong> sistematik bir saldırının parçası olarak,<br />
bir grubun kısmen yok olmasına yol açacak hayat şartlarının<br />
önceden hesap edilerek o topluluğa dayatılmasını da içeriyor.<br />
Örneğin o topluluğu gıda <strong>ve</strong> ilaç kaynaklarından kasıtlı olarak<br />
mahrum bırakmak da bu çerçe<strong>ve</strong>ye giriyor.<br />
7. madde (1)(d) fıkrasında yer alan tehcir <strong>ve</strong>ya diğer zorla<br />
nakillerin de yaygın <strong>ve</strong> sistematik saldırının parçası olarak vuku<br />
bulmasının yanında, devletler hukukunun izin <strong>ve</strong>rdiği askeri<br />
gereklilik gibi nedenlerin dışındaki nedenlerle yapılmış olması icap<br />
ediyor. Öte yandan tehcir için, topluluğa mensup insanların<br />
şiddete başvurularak evlerinden atılmış olmaları gerekmiyor.<br />
Şiddet dışı zorlamalarla gerçekleştirilen tehcir de, saldırıya ilişkin<br />
şartların yerine gelmesi halinde, insanlığa karşı suç içine giriyor.<br />
7. madde (1)(h) fıkrasında yer alan mezalim, devletler hukukuna<br />
aykırı olarak, topluluk mensuplarının temel haklarından mahrum<br />
bırakılmasını kapsıyor. Mezalim temel hakların hemen tümünün<br />
yoğun biçimde ihlali niteliğindeki çok sayıda fiilden oluşuyor. Bir<br />
sivil toplumun kimliğini hedef alıyor. Bu suçu işleyenler, devletler<br />
hukukunda yasaklanan siyasi, ırki, milli, etnik, kültürel, dini,<br />
cinsi <strong>ve</strong> diğer nedenlerden hareket ediyorlar. 39<br />
1915-16 Ermeni olaylarına, vukuundan 85 yıl sonra yani 2000<br />
yılında oluşan insanlığa karşı suç kavramını uygulamak, değil<br />
hukukla, akıl <strong>ve</strong> sağduyuyla dahi bağdaşmıyor. Bununla birlikte<br />
böyle bir incelemeden şu hususlar ortaya çıkıyor:<br />
7. madde (1) paragrafında sayılan fiillerin insanlığa karşı suç<br />
oluşturması için bir topluluğa karşı yaygın <strong>ve</strong> sistematik bir<br />
saldırının parçası olması gerekiyor. Oysa tehcirin bizzat kendisi bir<br />
yana bırakılırsa, Ermenilere karşı Osmanlı gü<strong>ve</strong>nlik güçleri böyle<br />
38 PCNICC/2000/INF/3/Add.2, s. 9.<br />
39 A.y., s. 15.<br />
220<br />
Gündüz Aktan
Change language