Actualiteit als opportunity?

Om deze deelvragen te beantwoorden zal een drietal kernbegrippen onderzocht worden: „strategen‟, „actuele
gebeurtenissen‟ en „factoren‟. Door stil te staan bij de toepassing van strategie in de publieke sector worden de
opgaven waar strategen mee te maken hebben inzichtelijk gemaakt. Er zal vervolgens onderzocht worden hoe
de strategische functie bij de Rijksoverheid is ingebed. Daarbij staat centraal wat strategen zijn en wat ze doen.
Daaropvolgend zal verkend worden wat actuele gebeurtenissen zijn, en wat dit betekent voor strategen.
Via een proces van het identificeren en interpreteren van gebeurtenissen waarna er door strategen besloten
kan worden tot interveniëren, zal de omgang door strategen met actuele gebeurtenissen worden weergegeven.
2. Empirie
Welke strategische ambities hebben strategen?
Met welke actuele gebeurtenissen komen strategen in aanraking?
Hoe gaan strategen om met actuele gebeurtenissen?
Door welke factoren wordt deze omgang met actuele gebeurtenissen beïnvloed?
Vanuit het theoretisch kader zal onderzocht worden hoe strategen in de praktijk omgaan met actuele
gebeurtenissen. In de empirie is een tweedeling gemaakt tussen aan de ene kant de ambities die strategen
uitspreken en de verwachtingen die dit oproept met welke actuele gebeurtenissen zij in aanraking komen, en
aan de andere kant de feitelijke gedragingen die gereconstrueerd worden uit interviews met de strategen.
Door zowel de omgang met gebeurtenissen te beschrijven, als op zoek te gaan naar verklaringen voor de
omgang kan meer inzicht worden geboden in de relatie tussen actualiteit en werkpraktijk van strategen. In de
conclusie van dit onderzoek zullen ook aanbevelingen worden gedaan die bijdragen aan de professionaliteit van
strategen.
1.5 Onderzoeksbenadering
Wetenschappelijk onderzoek naar strategie heeft sinds de jaren ‟60 een ontwikkeling doorgemaakt
constateerde Whittington (1996). Van een focus op de planning approach in de jaren ‟60 verschoof het accent
in de jaren ‟70 naar een policy approach waarbij de mogelijkheden van strategie voor de organisatie als geheel
centraal stond. In de jaren ‟80 bleef de organisatie centraal staan maar kwam er aandacht voor het process.
Waarna in de jaren ‟90 een nieuw perspectief ontstond waar werd teruggegrepen op de managers en personen
die de strategie prakkiseren (Whittington, 1996, p. 731-732). Het verschil in focus verschuift van strategie als
iets dat een organisatie „heeft‟ of kan inzetten (o.a. Ansoff, 1965; Andrews, 1971; Porter, 1980; De Wit &
Meyer, 1995), naar de kijk op strategie als iets wat mensen „doen‟ (Pye, 1995; Whittington, 1996, 2001;
Hendry, 2000; Jarzabkowski, 2005; Jarzabkowski et al., 2007; Johnson et al., 2007; Van Twist e.a., 2007).
Strategie wordt volgens deze gedachte vormgegeven door strategen; het is een activiteit, ook wel strategizing
(Whittington, 1996; Johnson et al., 2007), of in het Nederlands strategiseren (Van Twist e.a., 2007, p. 5)
genoemd.
Om te onderzoeken hoe de omgang van strategen met actuele gebeurtenissen eruit ziet, ligt de focus
ook op wat strategen „doen‟. In dit onderzoek zal daarom strategie volgens deze „strategy-as-practice‟
benadering onderzocht worden. Door het strategisch handelen van strategen in de praktijk te onderzoeken
wordt gekeken naar publiek management als getting things done (Whittington, 1996, p. 732). Bij deze
„strategie als praktijk‟ benadering worden normatieve opvattingen over wat strategie is of behoort te zijn zoveel
mogelijk onthouden (Van Twist e.a., 2008, p. 7). Het definiëren van de term strategie blijkt ook lastig en
kenmerkt het onderzoeksveld. Zo onderscheidde Mintzberg et al. (2008) in Strategy Safari maar liefst tien
benaderingen. Door juist te kijken naar de handelende actoren die beïnvloed worden door de organisatorische,
sociale en institutionele context waarin zij zich bevinden, en die deze contexten zelf – proberen te –
beïnvloeden (Van Twist e.a., 2007, p. 4), wordt de praktijk
van deze theorieën weergegeven.
Deze institutionele factoren waarbij de omgeving invloed uitoefent op de werkpraktijk van strategen zullen in
het onderzoek worden meegenomen.
14