PREVENCIJA I SANIRANJE POSLJEDICA

particular, of war.
Nevertheless, the fact is that, as it has been happening to someone else, in another
universe, instead of sincerely doing their best to resolve the problems of water, hunger,
epidemics, etc. world leaders are preoccupied with the strategic games, the arms race, the
struggle for power and domination.
This is how we come to absurd situations that there is more then enough food in the
world but hundreds of millions are starving; that while so many are killing themselves by
overeating, others die because of malnutrition; that the huge funds are spent on armaments
while the mass of people die of diseases that are treatable; and so on. Constructive efforts
made by the UN and other international organizations are laudable, but they are obviously
quite insufficient.
1.Uvod
1.Opasnosti kao deo života. - Postojanje ne samo oveka, ve i itavog sveta koji
poznajemo stalno ugrožavaju razne opasnosti koje su toliko brojne i raznovrsne da nema
svrhe pokušavati nabrojati ih. Zapravo veine nismo ni svesni. 2
Neke od njih postoje nezavisno od nas (npr. mogunost da Zemlju udari neki veliki
meteor) i sve što možemo da uinimo jeste da ih prouavamo, upoznamo se sa njihovim
uzrocima, oblicima i prirodom, da bismo ih na vreme predvideli i nekako se od njih zaštitili, u
meri u kojoj je to uopšte mogue.
Postoje, razume se, i one opasne i štetne pojave za koje je odgovoran sam ovek –
veštaki izazvane zarazne bolesti, uništavanje i zagaivanje prirode sa svim prateim
posledicama, itd.
Jedna on najužasnijih meu njima je rat (oružani sukob). On donosi smrt, povrede,
bolesti, razaranja, bedu i nesreu neposredno, usled borbenih dejstava, ali i posredno –
izazivajui propadanje prirode, širenje zaraznih bolesti, nestašicu hrane, lekova itd. 3 U naše
vreme kada su razvijena razna oružja za masovno uništenje, rat ugrožava i sam opstanak
oveka.
Meutim, ta veza je dvosmerna, posebno danas, kada su uzajamni uticaji raznih delova
sveta jednih na druge sve izraženiji. Drugim reima, i odreene društvene opasnosti koje su
sastavni deo života prete da dovedu do rata ili makar da, zajedno sa drugim iniocima, snažno
doprinesu njegovom izbijanju.
2.Katastrofe. - Mada re “katastrofa” (gr. katastrophe) izvorno znai “prevrat”,
“obrt”, “postavljanje neeg naglavake”, 4 ona se u savremenom jeziku uglavnom koristi kao
naziv za neku užasnu nesreu, dogaaj sa veoma teškim posledicama.
U užem smislu tako se obino nazivaju nagli nasilni dogaaji u prirodi, odnosno teške
nesree tehnološkog porekla, posebno kada su njihove posledice ne sastoje samo u ogromnim
gubicima ljudskih života, ve i u užasnim razaranjima, kontaminaciji odnosnog podruja i
slino, a naroito ako su te posledice trajnog karaktera. 5
2 Život nije rajska bašta. Za svakog pojedinca, ali i itave grupe, narode, pa i oveanstvo, on je skopan sa
otvorenim ili pritajenim opasnostima, sa stalnim ili povremenim patnjama, iskušenjima, nedaama. Uz mrve
radosti okruženi smo bolom, neizvesnošu, strahom, rizicima... Kao što ree naš veliki pesnik i filozof: „ašu
meda jošt niko ne popi dok je ašom žui ne zagri“.
3 Rat otvara Pandorinu kutiju, puštajui u svet svekolika zla. Pored ostalog, samo za vreme rata mogu se
vršiti (i. nažalost, uvek se u veem ili manjem stepenu vrše) ratni zloini.
4 Vujaklija Malima: Leksikon stranih rei i izraza, Beograd 1980, odrednica „katastrofa“, str. 410.
5 Kao što se vidi, ovde se pod katastrofom nemaju u vidu takvi dogaaji kao što su npr. potonue broda ili
pad aviona uz veliki gubitak ljudskih života. Premda se i vezi sa pomenutim sluajevima ponekad govori o