Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
МОДУЛЬ 6: СЭДЭВ 1<br />
ШИЙДВЭР ГАРГАХ ТУХАЙ ЕРӨНХИЙ ОЙЛГОЛТ<br />
дээш 5-7 см орчим хэмжээнд өргөөд, буцааж ширээн дээр тавиулна. Уутнуудад өөр ямар<br />
нэгэн байдлаар хүрч огт болохгүй гэдгийг анхааруулна. Сайн дурын суралцагч уутнуудыг<br />
бүгдийг нь өргөж үзсэний дараа өмнө сонгож авсан уутаа өөр уутаар солихыг хүсч байгаа<br />
эсэхийг нь асууна. Өмнө сонгож авсан уутаа солихгүй хадгалах, эсвэл өөр уутыг сонгох болсон<br />
шалтгааныг нь асууна.<br />
Сайн дурын суралцагчид хандан, уут нэг бүрийг өөрийн хүссэн бүхий л арга хэлбэрээр барьж,<br />
тэмтэрч болох боловч уутны амыг нээж харж болохгүй гэж хэлнэ. Энэ бүхнийг хийж дууссаны<br />
дараа одоо эцсийн шийдвэрээ <strong>гаргах</strong> боломжийг түүнд олгоно. Мөн л өмнө сонгож авсан уутаа<br />
солихгүй хадгалах, эсвэл өөр уутыг сонгох болсон шалтгааныг нь асууна. Эцэст нь, тухайн<br />
уутан дотор юу байгаа гэж бодож байна вэ гэж асууна. Хэдхэн хормын дараа сонгож авсан<br />
уутан дотор нь юу байгааг харах болно хэмээн суралцагчид хэлнэ. Дараагийн суралцагчдыг<br />
нэг нэгээр нь урьж, дээрхийн адил үйлдлийг давтан хийлгэнэ. Хэрвээ ууттай зүйл үлдвэл авах<br />
хүсэлтэй хүн байгаа эсэхийг бусад суралцагчдаас асууна.<br />
Ангийн нийт суралцагчаас дараах асуултыг асууна:<br />
Сайн дурын суралцагчдын хийсэн сонголтоос та нар юу анзаарсан бэ? (жишээ нь, сайн дурын<br />
суралцагчид адилхан сонголт хийсэн үү? Бүгдээрээ өөр өөр зүйлсийг сонгосон уу? гэх мэт)<br />
Хийсэн сонголтынхоо талаар сайн дурын суралцагчдын өгсөн тайлбарын тухайд та нар юу<br />
анзаарсан бэ?<br />
Сайн дурын суралцагчдын хариултыг дүгнэж, ийм шийдвэр <strong>гаргах</strong> болсныг тайлбарласан<br />
зарим ерөнхий шалтгааныг нэрлэнэ үү (Суралцагчдын хариултыг самбарт жагсаан бичнэ).<br />
Гарч болох хариулт:<br />
--<br />
Сониуч зан<br />
--<br />
Тухайн зүйлийн аль нэг шинж нь таалагдсан учраас (хүнд, бөөрөнхий, аятайхан үнэртэй,<br />
хөнгөн жинтэй)<br />
--<br />
Нууцлаг, учир битүүлэг байдал; огт таамаглаагүй гэнэтийн зүйлд дуртай; эрсдэл хийх<br />
дуртай<br />
--<br />
Юу байгааг нь зөв тааж чадсан гэж бодсон учраас; урган гарах үр дагавар нь ямар байхад<br />
итгэлтэй байсан учраас<br />
--<br />
Бусдын дарамт шахалтын улмаас; бусад хүний нөлөөнд автсан учраас гэх мэт.<br />
Сайн дурын суралцагчдаас өөр өөрийн сонгож авсан уутыг онгойлгож, дотор нь байгаа зүйлийг<br />
ангийнхандаа дэлгэн харуулахыг хүснэ. Өөрийн хийсэн сонголтын үр дүнгийн талаар ямар<br />
мэдрэмжтэй байгаа, яагаад гэдгийг нь сайн дурын суралцагчдаас асууна. Энэхүү дасгалыг<br />
гүйцэтгэхэд сайн дураараа оролцсонд нь талархал илэрхийлээд суудалдаа эргэж суухыг хүснэ.<br />
Тухайн уутыг яагаад сонгох болсноо түрүүнд тайлбарласныг эргэж санахыг суралцагчдаас<br />
хүснэ. Одоо хийсэн сонголтын үр дүнг мэдэж байгаа нөхцөлд суралцагчдын нэрлэсэн<br />
шалтгаанаас аль нь зөв тайлбар байсан гэж бодож байгааг асууна.<br />
ДҮГНЭЛТ<br />
Дараах асуултыг суралцагчдаас асууж, дасгал ажлыг дүгнэнэ.<br />
Энэ дасгалаас шийдвэр <strong>гаргах</strong> үйл явцтай холбогдолтой ямар зүйлийг та нар анзаарсан бэ?<br />
Дасгал ажлын үеэр тохиолдсон зүйлээс та нар өөртөө ямар нэг дүгнэлт хийж авсан уу?<br />
Гарч болох хариулт:<br />
--<br />
Мэдээлэл их байхын хэрээр шийдвэр <strong>гаргах</strong>ад хялбар байна.<br />
--<br />
Аливаа шийдвэрийг <strong>гаргах</strong>аас өмнө тухайн шийдвэрийн үр дүнд гарах үр дагаврыг<br />
баталгаатайгаар тооцоолох нь маш хэцүү байх болно. Ямар үр дагавар гарч болох талаар<br />
бат итгэлтэй байлаа ч бодит үр дүн нь чиний төсөөлж байснаас эсрэгээр эргэж болно.<br />
--<br />
Хүн бүр тодорхой шийдвэр <strong>гаргах</strong>даа өөр өөр шалтгаантай байдаг.<br />
--<br />
<strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong>даа чиний ашиглаж байгаа зарим нэг мэдээлэл нь эндүү, буруу байж болно.<br />
--<br />
Бусад хүний зүгээс үзүүлж байгаа нөлөөлөлд хүмүүс янз бүрээр ханддаг.<br />
<strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong>ад ямар зүйл чухал ач холбогдолтой гэж та нар бодож байна вэ?<br />
Гарч болох хариулт:<br />
--<br />
Мэдээлэлтэй байх<br />
--<br />
Цаг хугацаа хангалттай байх<br />
--<br />
Гарч болох боломжийн үр дагаврыг эргэцүүлэн бодох<br />
--<br />
Эрсдэл болон гарч болох хор уршгийг мэдэж байх<br />
10 11