11.02.2017 Views

Шийдвэр гаргах

Шийдвэр гаргах

Шийдвэр гаргах

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

МОДУЛЬ 6: СЭДЭВ 1<br />

ШИЙДВЭР ГАРГАХ ТУХАЙ ЕРӨНХИЙ ОЙЛГОЛТ<br />

дээш 5-7 см орчим хэмжээнд өргөөд, буцааж ширээн дээр тавиулна. Уутнуудад өөр ямар<br />

нэгэн байдлаар хүрч огт болохгүй гэдгийг анхааруулна. Сайн дурын суралцагч уутнуудыг<br />

бүгдийг нь өргөж үзсэний дараа өмнө сонгож авсан уутаа өөр уутаар солихыг хүсч байгаа<br />

эсэхийг нь асууна. Өмнө сонгож авсан уутаа солихгүй хадгалах, эсвэл өөр уутыг сонгох болсон<br />

шалтгааныг нь асууна.<br />

Сайн дурын суралцагчид хандан, уут нэг бүрийг өөрийн хүссэн бүхий л арга хэлбэрээр барьж,<br />

тэмтэрч болох боловч уутны амыг нээж харж болохгүй гэж хэлнэ. Энэ бүхнийг хийж дууссаны<br />

дараа одоо эцсийн шийдвэрээ <strong>гаргах</strong> боломжийг түүнд олгоно. Мөн л өмнө сонгож авсан уутаа<br />

солихгүй хадгалах, эсвэл өөр уутыг сонгох болсон шалтгааныг нь асууна. Эцэст нь, тухайн<br />

уутан дотор юу байгаа гэж бодож байна вэ гэж асууна. Хэдхэн хормын дараа сонгож авсан<br />

уутан дотор нь юу байгааг харах болно хэмээн суралцагчид хэлнэ. Дараагийн суралцагчдыг<br />

нэг нэгээр нь урьж, дээрхийн адил үйлдлийг давтан хийлгэнэ. Хэрвээ ууттай зүйл үлдвэл авах<br />

хүсэлтэй хүн байгаа эсэхийг бусад суралцагчдаас асууна.<br />

Ангийн нийт суралцагчаас дараах асуултыг асууна:<br />

Сайн дурын суралцагчдын хийсэн сонголтоос та нар юу анзаарсан бэ? (жишээ нь, сайн дурын<br />

суралцагчид адилхан сонголт хийсэн үү? Бүгдээрээ өөр өөр зүйлсийг сонгосон уу? гэх мэт)<br />

Хийсэн сонголтынхоо талаар сайн дурын суралцагчдын өгсөн тайлбарын тухайд та нар юу<br />

анзаарсан бэ?<br />

Сайн дурын суралцагчдын хариултыг дүгнэж, ийм шийдвэр <strong>гаргах</strong> болсныг тайлбарласан<br />

зарим ерөнхий шалтгааныг нэрлэнэ үү (Суралцагчдын хариултыг самбарт жагсаан бичнэ).<br />

Гарч болох хариулт:<br />

--<br />

Сониуч зан<br />

--<br />

Тухайн зүйлийн аль нэг шинж нь таалагдсан учраас (хүнд, бөөрөнхий, аятайхан үнэртэй,<br />

хөнгөн жинтэй)<br />

--<br />

Нууцлаг, учир битүүлэг байдал; огт таамаглаагүй гэнэтийн зүйлд дуртай; эрсдэл хийх<br />

дуртай<br />

--<br />

Юу байгааг нь зөв тааж чадсан гэж бодсон учраас; урган гарах үр дагавар нь ямар байхад<br />

итгэлтэй байсан учраас<br />

--<br />

Бусдын дарамт шахалтын улмаас; бусад хүний нөлөөнд автсан учраас гэх мэт.<br />

Сайн дурын суралцагчдаас өөр өөрийн сонгож авсан уутыг онгойлгож, дотор нь байгаа зүйлийг<br />

ангийнхандаа дэлгэн харуулахыг хүснэ. Өөрийн хийсэн сонголтын үр дүнгийн талаар ямар<br />

мэдрэмжтэй байгаа, яагаад гэдгийг нь сайн дурын суралцагчдаас асууна. Энэхүү дасгалыг<br />

гүйцэтгэхэд сайн дураараа оролцсонд нь талархал илэрхийлээд суудалдаа эргэж суухыг хүснэ.<br />

Тухайн уутыг яагаад сонгох болсноо түрүүнд тайлбарласныг эргэж санахыг суралцагчдаас<br />

хүснэ. Одоо хийсэн сонголтын үр дүнг мэдэж байгаа нөхцөлд суралцагчдын нэрлэсэн<br />

шалтгаанаас аль нь зөв тайлбар байсан гэж бодож байгааг асууна.<br />

ДҮГНЭЛТ<br />

Дараах асуултыг суралцагчдаас асууж, дасгал ажлыг дүгнэнэ.<br />

Энэ дасгалаас шийдвэр <strong>гаргах</strong> үйл явцтай холбогдолтой ямар зүйлийг та нар анзаарсан бэ?<br />

Дасгал ажлын үеэр тохиолдсон зүйлээс та нар өөртөө ямар нэг дүгнэлт хийж авсан уу?<br />

Гарч болох хариулт:<br />

--<br />

Мэдээлэл их байхын хэрээр шийдвэр <strong>гаргах</strong>ад хялбар байна.<br />

--<br />

Аливаа шийдвэрийг <strong>гаргах</strong>аас өмнө тухайн шийдвэрийн үр дүнд гарах үр дагаврыг<br />

баталгаатайгаар тооцоолох нь маш хэцүү байх болно. Ямар үр дагавар гарч болох талаар<br />

бат итгэлтэй байлаа ч бодит үр дүн нь чиний төсөөлж байснаас эсрэгээр эргэж болно.<br />

--<br />

Хүн бүр тодорхой шийдвэр <strong>гаргах</strong>даа өөр өөр шалтгаантай байдаг.<br />

--<br />

<strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong>даа чиний ашиглаж байгаа зарим нэг мэдээлэл нь эндүү, буруу байж болно.<br />

--<br />

Бусад хүний зүгээс үзүүлж байгаа нөлөөлөлд хүмүүс янз бүрээр ханддаг.<br />

<strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong>ад ямар зүйл чухал ач холбогдолтой гэж та нар бодож байна вэ?<br />

Гарч болох хариулт:<br />

--<br />

Мэдээлэлтэй байх<br />

--<br />

Цаг хугацаа хангалттай байх<br />

--<br />

Гарч болох боломжийн үр дагаврыг эргэцүүлэн бодох<br />

--<br />

Эрсдэл болон гарч болох хор уршгийг мэдэж байх<br />

10 11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!