Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
МОДУЛЬ 6<br />
ШИЙДВЭР ГАРГАХ<br />
СЭДВИЙН ТАНИЛЦУУЛГА<br />
СЭДЭВ 1. <strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong> тухай ерөнхий ойлголт<br />
Энэ сэдвээр шийдвэр <strong>гаргах</strong> гэж юуг хэлэх тухай мэдэж, шийдвэр <strong>гаргах</strong>ад шаардлагатай хэд<br />
хэдэн зүйл байдаг тухай ерөнхий ойлголт авна.<br />
ҮНЭЛГЭЭ<br />
I хэсэг. Мэдлэг<br />
Заавар: Дараах өгөгдлийг уншаад зөв, бурууг нь тогтоож, тохирох баганад чагтаар (√)<br />
тэмдэглэнэ. Хэрэв эргэлзэж байвал “мэдэхгүй” гэсэн баганын тохирох нүдэнд чагт тэмдэг<br />
тавина уу.<br />
СЭДЭВ 2. <strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong> хэлбэр<br />
Суралцагчид шийдвэр <strong>гаргах</strong> хэлбэрүүдтэй танилцах болно. Мөн өдөр тутам гаргадаг өөрсдийн<br />
шийдвэр болон хүний өмнөөс гаргадаг шийдвэрийн талаар авч үзнэ. Эцэст нь шийдвэрийг тэр<br />
дор нь <strong>гаргах</strong> болон хэсэг хугацаагаар хойшлуулахын эерэг ба сөрөг талыг үзнэ.<br />
№ Өгөгдөл<br />
Зөв<br />
Буруу<br />
Мэдэхгүй<br />
СЭДЭВ 3. <strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong> загвар<br />
Энэ сэдвээр суралцагчид хүндрэлтэй, ээдрээтэй шийдвэр <strong>гаргах</strong> шаардлага тулгарсан үедээ<br />
түүнийг удирдан чиглүүлэх зорилгоор ашиглаж болох гурван загвартай танилцах болно. Үүнд,<br />
дөрвөн алхамтай үйл явц, тоон матриц, эвлүүлгийн загвар орно.<br />
1.<br />
2.<br />
<strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong> чадвар гэдэг нь асуудалд ул суурьтай хандахтай<br />
утга ижил.<br />
Эрсдэл гэдэг нь асуудал шийдвэрлэхэд гарч болох сөрөг нөлөө,<br />
хор уршиг, аюул занал буюу тэдгээрийн тохиолдох боломж юм.<br />
СЭДЭВ 4. <strong>Шийдвэр</strong>ийн үр дагавар<br />
Энэ сэдвээр суралцагчид аливаа шийдвэр нь тодорхой үр дагавартай, хүн өөрийн хийж байгаа<br />
сонголт болон үйлдлийн төлөө хүлээх хариуцлагаа ухамсарлах ёстойг мэдэж авах болно.<br />
Түүнчлэн гарах үр дагавруудыг урьдчилан тооцоолох, шийдвэр <strong>гаргах</strong>, өөр хүний гаргасан<br />
шийдвэрт дүн шинжилгээ хийх талаар дасгал ажил хийж, дадлага туршлагатай болно.<br />
СЭДЭВ 5. Боломжийг цэгнэх<br />
Өсвөр насныхан бэлгийн хавьталд орох эсэх талаар шийдвэр <strong>гаргах</strong>даа өөрт байгаа хувилбарт<br />
шийдэл буюу сонголтыг хэрхэн цэгнэж үзэх тухай энэ сэдвээр судлах болно. Мөн аюулгүй<br />
бэлгийн хавьталд орох эсэх талаар шийдвэр <strong>гаргах</strong>тай холбоотой хэд хэдэн асуудлыг судалж<br />
үзнэ.<br />
СЭДЭВ 6. Эрсдэл хийх<br />
Суралцагчид шийдвэр <strong>гаргах</strong> үйл явцын нэгэн бүрэлдэхүүн хэсэг болох эрсдэлд үнэлгээ<br />
дүгнэлт өгч сурах ба аз болон боломжийг агуулсан шийдвэртэй холбоотой илэрдэг эрсдэлийг<br />
судалж үзэх болно. Хамгаалалтгүй бэлгийн хавьталд орохтой холбоотой шийдвэр болон<br />
түүнээс урган гарах үр дагавруудад онцгой анхаарал хандуулах болно.<br />
СЭДЭВ 7. <strong>Шийдвэр</strong>т нөлөөлөх хүчин зүйл<br />
Энэ сэдвээр суралцагчид тэднийг шийдвэр <strong>гаргах</strong> болон өөрсдийнх нь хийсэн сонголтыг<br />
эргэн авч үзэхэд нөлөөлдөг хүчин зүйлийн тухай үзнэ. Хүний шийдвэр <strong>гаргах</strong> чадварт сайнаар<br />
юмуу муугаар нөлөөлдөг хүчин зүйлийг судалж үзээд, хэзээ ямар тохиолдолд өөрийн гаргасан<br />
анхдагч шийдвэртээ эдгээр нөлөөллийн улмаас өөрчлөлт оруулах ёстойг мэддэг болно. Дараа<br />
нь гаргасан шийдвэрээ хэрэгжүүлэх явцад бусад хүн ятгалга хийх, дарамт шахалт үзүүлэх<br />
замаар саад болох оролдлого хийх, тэдгээрт хэрхэн эсэргүүцэл үзүүлж болохыг харуулсан<br />
дасгал дадлага хийнэ.<br />
3. <strong>Шийдвэр</strong> <strong>гаргах</strong> дөрвөн алхамт үйл явц байдаг.<br />
4.<br />
Тодорхой дараалал, үе шаттайгаар асуудлыг шийдвэрлэж сурах нь<br />
зөвхөн хүний эрүүл мэндэд тустай.<br />
5. Хүмүүс өдөр тутмын амьдралдаа байнга шийдвэр гаргадаг.<br />
6. Асуудлаас зугатан зайлах нь шийдвэр гаргалтын нэг хэлбэр мөн.<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
10.<br />
<strong>Шийдвэр</strong> гаргаж сурах нь зөвхөн эдийн засгийн эрсдэлээс<br />
сэргийлнэ.<br />
Бага насны хүүхдийн хувьд шийдвэрийг өөрсдөө бие даан<br />
гаргадаггүй тул шийдвэр <strong>гаргах</strong> чадвар зөвхөн насанд хүрэгчдэд<br />
хамаатай.<br />
<strong>Шийдвэр</strong>ийг <strong>гаргах</strong>даа хамгийн чухал нь тухайн шийдвэрээс үүсч<br />
болох үр дагаврыг тооцох нь чухал.<br />
Аливаа шийдвэрийг <strong>гаргах</strong>ад хүний дотоод сэтгэл, мэдрэмж, үнэт<br />
зүйл, мэдээлэл зэргийг тооцох хэрэгтэй.<br />
4 5
Change language