Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
МОДУЛЬ 6: СЭДЭВ 4<br />
ШИЙДВЭРИЙН ҮР ДАГАВАР<br />
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 4.1<br />
ШИЙДВЭРИЙН ЖАГСААЛТ<br />
1. Чимгээ дэлгүүрээс нэг хайрцаг тамхи хулгайлахаар шийджээ.<br />
2. Цаг нэлээд орой болсон ба Болд нэлээн их уужээ. Тэрээр хуучин найз охинтойгоо уулзаад,<br />
түүнийг маш их үгүйлж санаж байгаагаа хэлэхээр шийджээ.<br />
3. Бат, Цэцгээ хоёр хэдэн лааз пиво уусны дараа зочид буудал руу явж бэлгийн хавьталд<br />
орохоор шийджээ.<br />
4. Жаргал гэрээсээ оргохоор шийджээ.<br />
5. Сүрэн 10 дугаар ангиа төгсгөлгүй, сургуулиас гарахаар шийджээ.<br />
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 4.2<br />
ТЭД ЯАХ ЁСТОЙ ВЭ?<br />
Тасархай шугамын дагуу хайчлан, тохиолдол бүрийг тусад нь нэг цаасан дээр байрлуулна.<br />
--<br />
Баяр, түүний найз Болд хоёр хүнгүй ангид орж ирээд онгорхой түрийвч олжээ. Эргэн<br />
тойронд нь өөр хүн байхгүй байсан учраас Болд мөнгөнөөс авахыг санал болгоно. Баяр<br />
яах ёстой вэ?<br />
--<br />
Найз залуу Батбаяр нь Нарааг хувцасаа тайл хэмээн шахаж шаардан, түүний биед хүрмээр<br />
байна гэж шална. Нараад энэ нь аятайхан санагдахгүй байгаа ба тэр ч бүү хэл ийм зүйл<br />
хийх хэмжээнд Батбаяр түүнд таалагдаж байгаа эсэхээ ч сайн мэдэхгүй байна. Тэр яах<br />
ёстой вэ?<br />
--<br />
Чимгээ онгоцны тасалбар худалдаж авахаар дараалалд зогсч байв. Нэгэн эмэгтэй хүрч<br />
ирээд, Чимгээгийн урдуур дайран орно. Чимгээ яах ёстой вэ?<br />
--<br />
Гэрлээ дэлгүүрээс нэг уут сүү худалдан авчээ. Гэртээ ирээд үзтэл сүү нь гашилсан байсныг<br />
мэджээ. Гэрлээ яах ёстой вэ?<br />
--<br />
Өөрөөс нь насаар ах, сургуулийнхаа хэмжээнд алдартай залуусын бүлэгт орох юмсан<br />
гэж Бат хүснэ. Нэг өдөр Бат тэдгээр залуустай сургуулийн гадна тааралджээ. Тэд бүгд<br />
тамхи татаж, архи ууж байлаа. Тэдний нэг нь Батад нэг ширхэг тамхи, шилтэй архи хоёрыг<br />
сарвайлаа. Бат урьд нь архи, тамхи хэрэглэж үзээгүй, бас эдгээр нь хүний биед муу<br />
нөлөөтэй гэдгийг мэднэ. Бат яах ёстой вэ?<br />
--<br />
Туяа үдэшлэгийн үеэр их сургуулийн нэгэн залуутай танилцсан ба түүнд маш их таалагджээ.<br />
Охин хоёр гурван лааз пиво уусаны дараа залууд дөхөж очоод, ярилцахаар шийджээ.<br />
Түүнийг Тэмүүжин гэдэг ба Туяа ч түүнд таалагдсан мэт харагдаж байлаа. Хэсэг хугацаа<br />
өнгөрсний дараа залуу Туяагийн гараас хөтлөн, хагас шил архи аваад, нөгөө өрөө рүү<br />
явлаа. Тэнд тэр хоёр үнсэлцэж, бие биенээ илэн, архи ууж нэлээн цагийг өнгөрөөлөө.<br />
Туяагийн сэрэл хөдөлж байсан ч үүнээс цаашхийг хүсч байгаа эсэхдээ эргэлзэж эхэлжээ.<br />
Гэтэл Тэмүүжин Туяагийн өмдний цахилгааныг тайлж эхлэв. Туяа яах ёстой вэ?<br />
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 4.3<br />
<strong>Шийдвэр</strong>т дүн шинжилгээ хийх нь<br />
АСУУЛТ<br />
1. Уг үйл явдал хэзээ, хаана болсон бэ? Болсон үйл явдлыг асуудал хэлбэрээр найруулна уу.<br />
2. Тухайн асуудалд ямар хүмүүс оролцсон бэ? Тэр хүмүүст ямар мэдрэмж төрж байна вэ?<br />
Тэд энэ асуудлаар ямар үзэл бодолтой байсан бэ? Тэд ямар зорилготой байсан бэ?<br />
3. Тухайн асуудалд оролцож байгаа хувь хүн юмуу, бүлэг хүмүүсийн хувьд зорилгоо<br />
биелүүлэхэд нь тус болох ямар сонголт, эсвэл шийдэл байсан бэ?<br />
4. <strong>Шийдвэр</strong>ийн хувилбар тус бүрийн хувьд дараа нь ямар зүйлс тохиолдож болох байсныг<br />
нэрлэнэ үү? Санаандаа орсон урт болон богино хугацааны бүх үр дагаврыг дэвтэртээ<br />
бичнэ үү.<br />
5. Эцсийн шийдвэр нь ямар байсан бэ? Тэр шийдвэрийг хэн, хэрхэн гаргасан бэ? Яагаад? Та<br />
нар энэ сонголттой санал нийлж байна уу, үгүй юу? Яагаад?<br />
6. Энэ шийдвэрийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө нь ямар байсан бэ? Үүнийг хэрхэн хэрэгжүүлсэн<br />
бэ? Тэдэнд ямар хүндрэл бэрхшээл тулгарсан бэ?<br />
7. Үүссэн асуудлыг хэр сайн зохицуулж чадсан бэ? Чиний энэ байр суурийг юу дэмжиж<br />
байна вэ?<br />
8. Чи ийм нөхцөл байдалд орвол юу хийхээр сонгох байсан бэ? Яагаад?<br />
9. Тухайн үйл явдалд гарч байгаа нэг юмуу хэд хэдэн хүнээс ямар асуултыг асуух боломж<br />
олдоосой гэж хүсч байна вэ? Эдгээр асуулт нь чиний хувьд яагаад чухал вэ?<br />
Арай бага насны суралцагчдад зориулж хялбарчилсан хувилбар<br />
1. Би................... гэдэг нэртэй баатар/дүрийн тухай бичмээр байна.<br />
2. Миний тэр баатар/дүрд тохиолдсон асуудал бол ......................<br />
3. Тухайн дүр нь яаж байгаад энэ асуудалд орсон бэ?<br />
4. Дүр нь ямар зүйлийг болоосой гэж хүсч байгаа вэ?<br />
5. Тухайн дүр нь юу хийсэн бэ?<br />
6. Энэ дүрийн баатраас чи ямар асуултыг асуух хүсэлтэй байна вэ?<br />
40 41